Βιταμίνη D, υπέρταση και καρδιακή λειτουργία.

Βιταμίνη D, υπέρταση και καρδιακή λειτουργία.

Comment Icon0 Comments
Reading Time Icon1 min read
Spread the love

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον για την βιταμίνη D. Ένα αυξανόμενο πλήθος ερευνητικών εργασιών αναδεικνύει τη σπουδαιότητα και τη σημαντική δράση αυτής της βιταμίνης στον ανθρώπινο οργανισμό.

Είναι γνωστό πως η βιταμίνη D και η συμβολή της στην υγεία του μυοσκελετικού ενώ πλέον υπάρχουν και πολλές μελέτες που συσχετίζουν την έλλειψή της συνδέεται με πολλές παθολογικές καταστάσεις ή παθήσεις, όπως καρδιακά προβλήματα, πολλαπλή σκλήρυνση, εγκεφαλικό, διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ, κάποιους τύπους καρκίνου, διαταραχές του ανοσοποιητικού κ.α. .

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που συντίθεται στο δέρμα από τη χοληστερόλη μετά από έκθεση στον ήλιο και λαμβάνεται από ορισμένες διατροφικές πηγές όπως το μουρουνέλαιο, τα λιπαρά ψάρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αυγά και το συκώτι. Διατροφικά όμως μπορεί να καλυφθεί ένα πολύ μικρό ποσοστό από τις καθημερινές μας ανάγκες.

Από την άλλη θα περίμενε κανείς να μην υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης D, λόγω της ικανότητας του δέρματος να παράγει βιταμίνη D όταν εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου (UVB). Τα επιδημιολογικά δεδομένα δίνουν μία διαφορετική εικόνα. Σύμφωνα με αυτά περίπου το 50% του πληθυσμού της γης έχει σαφή έλλειψη βιταμίνης D και πλέον μιλάμε για ένα παγκόσμιο πρόβλημα.

Κύριοι παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D είναι:

  • η μεγάλη ηλικία
  • το κλίμα
  • ο χειμώνας
  • το σκούρο χρώμα δέρματος
  • η χαμηλή έκθεση στον ήλιο
  • οι κακές διατροφικές συνήθειες
  • η απουσία εμπλουτισμού των τροφών με βιταμίνη D
  • η αστικοποίηση και η εργασία σε κλειστούς χώρους
  • η μεγάλη κάλυψη του σώματος λόγω της ένδυσης.

Έλεγχος των επιπέδων βιταμίνης D στον οργανισμό

Τα επίπεδα της βιταμίνης D μπορούν να ελεγχθούν με μία απλή εξέταση αίματος. Άτομα με ικανή πρόσληψη βιταμίνης D σε καθημερινή βάση δεν χρειάζεται να κάνουν την εξέταση αυτή. Η έλλειψη βιταμίνης D εκτιμάται με μέτρηση της 25(ΟΗ)D στο αίμα.

Σύμφωνα με το Vitamin D Council, τα επίπεδα της 25(ΟΗ)D στο αίμα δεν πρέπει να πέφτουν κάτω από τα 50ng/ml καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Σύμφωνα με τον Γεώργιο Λυρίτη, Καθηγητή Ορθοπεδικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης (ΕΛΙΟΣ), στην Ελλάδα έχει βρεθεί ότι το 75% των υγειών ατόμων ηλικίας άνω των 70 ετών έχει τιμές 25(OH)D χαμηλότερες των 30ng/ml, ενώ σε ιδρυματικούς ασθενείς και σε αρρώστους με κάταγμα ισχίου το 93% έχει τιμές χαμηλότερες των 20ng/ml.
Οι ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη D είναι 400 IU στους ενήλικες και 600-800 IU στα παιδιά, εφήβους και ηλικιωμένους.

Βιταμίνη D, υπέρταση και καρδιακή λειτουργία.

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή, οι έρευνες έχουν αναδείξει μία πολύπλευρη συσχέτιση των αυξημένων επιπέδων της βιταμίνης D στον οργανισμό με μια σειρά από παθήσεις. Ειδικότερα όμως στο θέμα της υπέρτασης και της καρδιακής λειτουργίας το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερα αυξημένο μιας και τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές αιτίες θανάτου στο Δυτικό κόσμο.
Υπάρχουν αρκετές μελέτες που φανερώνουν μία συσχέτιση μεταξύ της ανεπάρκειας σε βιταμίνη D και αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Τόσο σε άτομα με καρδιολογικό πρόβλημα όσο και σε άτομα χωρίς πρόβλημα υγείας.
Μια μελέτη από το 2009 φανέρωνε ότι ότι η έλλειψη βιταμίνης D αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης ή ξαφνικού καρδιακού θανατηφόρου επεισοδίου σε άτομα με προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή πάθηση. Αντίστοιχη έρευνα σε υγιεί άτομα χωρίς καρδιολογικά προβλήματα, έδειξε ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D συσχετίζονταν με αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης θανάτου από εγκεφαλικό και άλλες καρδιολογικές παθήσεις. Η έρευνα έγινε σε 27686 άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών και χωρίς καταγεγραμμένο ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων. Σε αυτή τη μελέτη διαπιστώθηκε ότι τα άτομα με πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D ήταν 77% πιο πιθανό να πεθάνουν, 45% πιο πιθανό να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο και 78% πιο πιθανό να πάθουν εγκεφαλικό συγκριτικά με άτομα με φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D.
Σε πρόσφατη μελέτη σε 160 ασθενείς βρέθηκαν ευρήματα για πρώτη φορά που δείχνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D συμβάλει ουσιαστικά στην καλυτέρευση της παθολογικής τους κατάστασης. Συγκεκριμένα σε 160 ασθενείς με υπάρχουσα καρδιακή ανεπάρκεια χορηγήθηκε συμπλήρωμα βιταμίνης D ή placebo. Οι ασθενείς που πήραν το συμπλήρωμα της βιταμίνης D παρουσίασαν μετρήσιμη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας (34% από 26%) σε αντίθεση με την ομάδα που δεν πήρε βιταμίνη D και δεν παρουσίασε καμία μεταβολή. Σύμφωνα με τους ερευνητές, κάποιοι ασθενείς μπορεί μέσα από μια συστηματική χορήγηση συμπληρώματος βιταμίνης D να αποφύγουν την χειρουργική επέμβαση για την εμφύτευση βηματοδότη.
Εκτεταμένες μελέτες επίσης έχουν δείξει τη στενή συσχέτιση μεταξύ βιταμίνης D και υπέρτασης. Τα αποτελέσματα επιδημιολογικής έρευνας σε υπερτασικά άτομα (12644 άτομα) στα πλαίσια της μελέτης NHANES III, έδειξαν αντίθετη σχέση μεταξύ επιπέδων βιταμίνης D και επιπέδων αρτηριακής πίεσης.
Παραπέρα μελέτες που σαν αντικείμενό τους είχαν την χορήγηση της βιταμίνης D3 και την επίδραση της στη αρτηριακή πίεση έχουν δείξει μια μετρήσιμη θετική επίδραση. Σε μελέτη που έγινε σε 65 άνδρες με υπέρταση , η χορήγηση βιταμίνης D για τρεις μήνες μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης.
Αντίστοιχα ευρήματα υπήρχαν σε μελέτη που έγινε σε ομάδα 145 ηλικιωμένων γυναικών. Αυτές χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Αυτές που έλαβαν συμπλήρωμα βιταμίνης D και ασβεστίου ταυτόχρονα και αυτές που πήραν μόνο ασβέστιο. Μετά από θεραπεία 8 εβδομάδων, η πρώτη ομάδα παρουσίασε μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης κατά 9,3% έναντι 4% της δεύτερης.
Σε κάθε περίπτωση οι αιτίες εμφάνισης της υπέρτασης αλλά και των όποιων καρδιολογικών προβλημάτων είναι πολλές και διαφορετικές. Και οι παρεμβάσεις που απαιτούνται για την αντιμετώπισή τους είναι πολλές και διαφορετικές. Περιλαμβάνουν τροποποιήσεις στο τρόπο που τρεφόμαστε αλλά και κινούμαστε. Η βιταμίνη D σίγουρα από μόνη της δεν αποτελεί το μαγικό φάρμακο ή το ελιξίριο της νιότης. Αλλά υπάρχουν αυξημένα επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν ότι μπορεί να αποτελέσει μέρος της όποιας λύσης και θεραπείας. Οι μελλοντικές έρευνες θα το δείξουν αυτό.
Πηγές
  • Gouni-Berthold I, Krone W, Berthold HK. Vitamin D and cardiovascular disease. Curr Vasc Pharmacol. 2009 Jul;7(3):414-22.
  • Judd SE, Tangpricha V. Vitamin D deficiency and risk for cardiovascular disease. Am J Med Sci. 2009 Jul;338(1):40-4.
  • Intermountain Medical Center (2009, November 16). Inadequate levels of vitamin D may significantly increase risk of stroke, heart disease and death. ScienceDaily. Retrieved December 3, 2009, from http://www.sciencedaily.com/¬ /releases/2009/11/091116085038.htm
  • Ginde AA, Scragg R, Schwartz RS, Camargo CA Jr. Prospective study of serum 25-hydroxyvitamin D level, cardiovascular disease mortality, and all-cause mortality in older U.S. Adults. J Am Geriatr Soc. 2009 Sep;57(9):1595-603. Epub 2009 Jun 22.
  • Society for Endocrinology. “Vitamin D pill a day may improve exercise performance and lower risk of heart disease.” ScienceDaily. ScienceDaily, 1 November 2015.
    University of Leeds. “Vitamin D improves heart function, study finds.” ScienceDaily. ScienceDaily, 4 April 2016.
  • Γ. Ράμμος, Σ. Ζιάκκα. Η βιταμίνη D και η συσχέτισή της με την αρτηριακή πίεση. Ελληνική Νεφρολογία 2006; 18 (3): 190-199
  • Κ. Μαυροματίδης, Ε. Καλογιαννίδου. Βιταμίνη D και Υπέρταση. Αρτηριακή Υπέρταση 18,1: 24-31, 2009

Συντάκτης Άρθρου

Share this article

Related Posts