Ποιοι διατροφικοί μύθοι κυριαρχούν στον διαβήτη?

Ποιοι διατροφικοί μύθοι κυριαρχούν στον διαβήτη?

Comment Icon0 Comments
Reading Time Icon2 min read
Spread the love

Η περιήγηση στο Διαδίκτυο για εύρεση πληροφοριών σχετικά με τη διατροφή των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη μπορεί να σας οδηγήσει σε σύγχυση και να σας παραπληροφορήσει. Ας καταρρίψουμε λοιπόν μαζί κάποιες αντιλήψεις που συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να υπάρχουν.

 Μύθος 1: Η κατανάλωση ζάχαρης προκαλεί διαβήτη

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Διαβήτη (ADA), η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας ζάχαρης από μόνη της δεν προκαλεί διαβήτη, αλλά μπορεί να συμβάλει σε ορισμένες περιπτώσεις στην εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 προκαλείται από την ύπαρξη ενός γενετικού προφίλ και πιθανώς από τον αυτονοσιακό χαρακτήρα, το οποίο αποτελεί το υπόστρωμα για να επιδράσουν διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες πυροδοτώντας την εμφάνιση της νόσου.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 οφείλεται σε γενετικά χαρακτηριστικά ή/και ορισμένους παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, η ηλικία, το ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη κατά την κύηση κ.α Υπάρχουν δηλαδή τροποποιήσιμοι και μη τροποποιήσιμοι παράγοντες που αποτελούν αίτια για την εμφάνιση της νόσου.

Τα ποτά/ροφήματα με προστιθέμενη ζάχαρη, όπως τα fruit punches και τα αναψυκτικά, είναι ροφήματα με κενές θερμίδες και πρόσφατες μελέτες τα συνδέουν με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης του σακχαρώδη διαβήτη. Για να βοηθήσει στην πρόληψη του διαβήτη η ADA συνιστά την αποφυγή τους. Ωστόσο, άλλα γλυκά από μόνα τους δεν αποτελούν αιτία διαβήτη.

Μύθος 2: Οι υδατάνθρακες αποτελούν τον κοινό εχθρό

 Οι υδατάνθρακες δεν είναι εχθρός σου. Ο τύπος αλλά και η ποσότητα των υδατανθράκων που καταναλώνονται είναι σημαντική για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Όλοι οι υδατάνθρακες διαφέρουν μεταξύ τους στην κλίμακα του γλυκαιμικού δείκτη (GI). Ο γλυκαιμικός δείκτης αποτελεί ένα μέτρο που δείχνει πόσο γρήγορα τα τρόφιμα με υδατάνθρακες μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Η ADA υποστηρίζει ότι θα ήταν προτιμότερο να επιλέγονται τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Ακόμη όμως και να επιλέξετε να καταναλώσετε τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, είναι σημαντικό επίσης να διαχειριστείτε τη ποσότητα της μερίδας που θα φάτε.

Μύθος 3: Τα αμυλώδη τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται

 Τα αμυλώδη τρόφιμα περιέχουν υδατάνθρακες, παρόλα αυτά μπορούν να καταναλωθούν στο πλαίσιο του γεύματός σας. Επιλέξτε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ίνες και λιγότερο επεξεργασμένους υδατάνθρακες για να πάρετε τις βιταμίνες και τα μέταλλα που χρειάζεστε, ενώ παράλληλα να διαχειριστείτε το σάκχαρο του αίματός σας.

Μύθος 4: Τα γλυκά απαγορεύονται

 Το κλειδί είναι η μετριοπάθεια και ο έλεγχος της μερίδας. Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, περιορίζοντας τον εαυτό σας πάρα πολύ ενδεχομένως να οδηγηθείτε σε αντίθετα αποτελέσματα καταναλώνοντας υπερβολική ποσότητα. Προσοχή στη νοοτροπία “όλα ή τίποτα”! Νιώστε ελεύθεροι να απολαύσετε μια μικρή ποσότητα από το αγαπημένο σας γλυκό σε κάποιες περιπτώσεις. Απλά φροντίστε να περιορίσετε άλλους υδατάνθρακες στο γεύμα σας για να επιτύχετε ισορροπία. Μπορείτε να βρείτε υγιεινές, χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, γλυκές απολαύσεις ικανοποιώντας τον καθένα.

Μύθος 5: Ξεχάστε τη συνοδεία του φαγητού με κρασί

 Το αλκοόλ μπορεί να καταναλωθεί με μέτρο εάν τα επίπεδα του σακχάρου του αίματος είναι υπό έλεγχο. Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΔΕ υπογραμμίζουν ότι για τις γυναίκες η κατανάλωση αλκοόλ δε θα πρέπει να ξεπερνά το ένα ποτό την ημέρα (ή περίπου 15 γραμμάρια αλκοόλης) και για τους άνδρες τα δύο ποτά την ημέρα (ή περίπου 30 γραμμάρια αλκοόλης). Είναι επίσης καλή ιδέα να παρακολουθείτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας για 24 ώρες από την κατανάλωση αλκοόλ καθώς μπορεί να προκληθεί πτώση του σακχάρου σας κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα, να παρεμποδιστεί η επίδραση των φαρμάκων σας και να δυσκολευτεί το ήπαρ σας να παράγει γλυκόζη.

Μύθος 6: Τα φρούτα δεν είναι κατάλληλα

 Δεν υπάρχουν απαγορευμένα φρούτα στη διατροφή ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη. Ενώ είναι αλήθεια ότι μερικά φρούτα περιέχουν περισσότερα φυσικά σάκχαρα από άλλα, μπορείτε να απολαύσετε οποιοδήποτε από αυτά, αν τα καταναλώσετε στη σωστή μερίδα.

Μύθος 7: Τα προϊόντα χωρίς ζάχαρη είναι υγιεινά

 Πλέον αρκετά τρόφιμα λανσάρονται με ετικέτες που αναγράφουν “μειωμένο σε ζάχαρη” αλλά μην υποθέσετε ότι το προϊόν είναι υγιεινό, καθώς μπορεί ακόμα να περιέχει πολλούς υδατάνθρακες, λίπος, ή αλάτι. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ελέγξει την ετικέτα διατροφής για το συνολικό περιεχόμενο σε υδατάνθρακες καθώς και των υπολοίπων θρεπτικών συστατικών ή άλλων ουσιών που περιέχει το τρόφιμο. Στο άρθρο “Πώς να διαβάζετε μια ετικέτα τροφίμου” θα βρείτε συγκεντρωμένες πληροφορίες για την επισήμανση των τροφίμων.

Μύθος 8: Αφού βρίσκεστε σε φαρμακευτική αγωγή μπορείτε να καταναλώσετε ότι θέλετε

 Δυστυχώς όχι! Λαμβάνοντας την φαρμακευτική αγωγή δεν σας δίνεται η ελευθερία να τρώτε ό, τι θέλετε όσο συχνά θέλετε. Το να ακολουθήσετε μια υγιεινή διατροφή θα ήταν ωφέλιμο για να διατηρήσετε τα επίπεδα του σακχάρου σας υπό έλεγχο. Η τακτική κατανάλωση λιγότερο υγιεινών τροφίμων ή η κατανάλωση μερίδων χωρίς μέτρο, ενδεχομένως να επιφέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα.

Μύθος 9: Τα λιπαρά δεν έχουν σημασία

 Σύμφωνα με την American Heart Association, ο διαβήτης τύπου 2 αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Μέρος αυτής της σύνδεσης οφείλεται στο γεγονός ότι πολλά άτομα με διαβήτη είναι υπέρβαρα, έχουν συχνά υψηλή αρτηριακή πίεση ή υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Για να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιακού προβλήματος, αποφύγετε τα trans-λιπαρά και περιορίστε το κορεσμένο λίπος στη διατροφή σας. Σύμφωνα με τις τελευταίες Οδηγίες για τους Αμερικανούς, τα trans-λιπαρά θα πρέπει να αποφεύγονται όσο το δυνατόν περισσότερο και τα κορεσμένα λίπη θα πρέπει να αποτελούν λιγότερο από το 10% των θερμίδων σας σε μια μέρα. Καίριας σημασίας λοιπόν, είναι η ποιότητα του λίπους και όχι η ποσότητα. Συνεπώς, είναι ωφέλιμο η πρόσληψη των κορεσμένων και των trans λιπαρών να είναι περιορισμένη και να αντικαθίστανται από τρόφιμα που περιέχουν μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά.

Μύθος 10: Τα τεχνητά γλυκαντικά είναι ασφαλή

 Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ρυθμίζει αυστηρά τα τεχνητά γλυκαντικά, όμως πολλά πρόσθετα τροφίμων εισέρχονται στην αγορά χωρίς καμία εποπτεία. Ο FDA έχει θεωρήσει ορισμένα γλυκαντικά ως ασφαλή για κατανάλωση τα οποία είναι η Ασπαρτάμη, η Σακχαρίνη, το Ακεσουλφαμικό κάλιο, το Κυκλαμικό νάτριο, η Νεοτάμη, η Σουκραλόζη και οι Γλυκοζίτες της στεβιόλης (στέβια). Ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ουσίες είναι διάφορες πολυόλες, όπως η Σορβιτόλη, η Μαννιτόλη, η Ερυθριτόλη, η Λακτιτόλη, η Μαλτιτόλη και η Ξυλιτόλη. Είναι ασφαλείς και μπορούν να χρησιμοποιούνται, ωστόσο σε μεγάλη ποσότητα μπορεί να έχουν υπακτική δράση. Η Φρουκτόζη έχει την ίδια θερμιδική απόδοση με τη Σακχαρόζη (ζάχαρη). Στην αρχική φάση του μεταβολισμού της δεν απαιτεί την παρουσία ινσουλίνης, εν συνεχεία όμως η φρουκτόζη εισέρχεται στη γλυκολυτική οδό, όπου απαιτείται παρουσία ινσουλίνης. Μπορεί να αυξήσει τα τριγλυκερίδια και σε μερικά άτομα και το ουρικό οξύ. Συμπερασματικά, λάβετε υπόψη ότι ορισμένα τεχνητά γλυκαντικά προσθέτουν ακόμα μια μικρή ποσότητα υδατανθράκων στη διατροφή σας, οπότε θα πρέπει να παρακολουθείτε τη ποσότητα που χρησιμοποιείτε.

Βιβλιογραφία:

 

Carbohydrate counting. (2015, March 11).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding carbohydrates/carbohydrate-counting.html

 

Cardiovascular disease and diabetes. (2015, August).

http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Diabetes/WhyDiabetesMatters/Cardiovascular-Disease-Diabetes_UCM_313865_Article.jsp

 

Castro, M. R. (2014, July 24). Diabetes diet: Should I avoid sweet fruit?

http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/expert-answers/diabetes/faq-20057835

 

Chemical cuisine: Learn about food additives. (n.d.).

http://cspinet.org/reports/chemcuisine.htm – additive_testing

 

Davidson, N. K., & Moreland, P. (2011, December 9). Alcohol and diabetes: Drinking safely.

http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/expert-blog/alcohol-and-diabetes/BGP-20056464

 

Diabetes myths. (2015, August 17).

http://www.diabetes.org/diabetes-basics/myths/

 

Dietary guidelines for Americans 2015-2020. (2015).

http://www.health.gov/dietaryguidelines/2015/guidelines

 

Fats. (2015, August 13).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/making-healthy-food-choices/fats-and-diabetes.html

 

Grains and starchy vegetables. (2014, February 19).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/making-healthy-food-choices/grains-and-starchy-vegetables.html

 

Glycemic index and diabetes. (2014, May 14).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding-carbohydrates/glycemic-index-and-diabetes.html

 

Glycemic index and glycemic load for 100+ foods. (2015, February 3).

http://www.health.harvard.edu/healthy-eating/glycemic_index_and_glycemic_load_for_100_foods

 

High-intensity sweeteners. (2014, May 19).

http://www.fda.gov/Food/IngredientsPackagingLabeling/FoodAdditivesIngredients/ucm397716.htm

 

Low-calorie sweeteners. (2014, December 16).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding-carbohydrates/artificial-sweeteners/

 

Malik, V. S., Popkin, B. M., Bray, G. A., Despres, J-P., Willett, W. C., & Hu, F. B. (2010, November). Diabetes Care, 33(11), 2477-2483.

http://care.diabetesjournals.org/content/33/11/2477.full

 

Not completely carbohydrate and calorie free. (2014, January 31).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding-carbohydrates/artificial-sweeteners/not-completely-carbohydrate.html

 

Smith-Marsh, D. E. (2016, March 2). Type 1 diabetes causes.

http://www.endocrineweb.com/conditions/type-1-diabetes/type-1-diabetes-causes

 

Sugar and desserts. (2015, January 27).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding-carbohydrates/sugar-and-desserts.html

 

Types of carbohydrates. (2015, March 9).

http://www.diabetes.org/food-and-fitness/food/what-can-i-eat/understanding-carbohydrates/types-of-carbohydrates.html

 

Wein, H. (2009, December 7). Restricting sugary food may lead to overeating.

http://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/restricting-sugary-food-may-lead-overeating

 

What I need to know about diabetes medicines. (2013, December).

http://www.niddk.nih.gov/health-information/health-topics/Diabetes/diabetes-medicines/Pages/index.aspx

 

Κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση του διαβητικού ασθενούς, ΕΔΕ 2017.

 

 

Συντάκτης Άρθρου

Share this article

Related Posts