0 Comments
Η βασική αρχή που έχει ως στόχο την απώλεια βάρους είναι απλή: η πρόσληψη ενέργειας πρέπει να υπολείπεται των ενεργειακών δαπανών.
Ωστόσο, το βάρος άνω των φυσιολογικών επιπέδων και η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα ενός πολυπαραγοντικού συνόλου επιδράσεων (γενετικών, συμπεριφορικών και περιβαλλοντικών δεικτών).
Δεν υπάρχει μία και μόνη λύση για όλους στην απώλεια βάρους
Η πολυπαραγοντική αιτιολογία του αυξημένου βάρους θέτει μόνιμα προκλήσεις σε επαγγελματίες υγείας (διαιτολόγους-ιατρούς-ερευνητές) για την εύρεση μακροπρόθεσμων αποτελεσματικών στρατηγικών για απώλεια βάρους και διατήρηση του. Τα ερευνητικά δεδομένα και η προσπάθεια της ερευνητικής κοινότητας στην εύρεση κατάλληλων στρατηγικών και σχημάτων απώλειας βάρους ποικίλουν, ενώ στην επιστημονική βιβλιογραφία μπορεί να εντοπίσουμε μελέτες που καταλήγουν να υποστηρίξουν συγκεκριμένα σχήματα και πρωτόκολλα απώλειας βάρους, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι δεν υπάρχει μία και μόνη λύση για όλους στην απώλεια βάρους. Να σημειωθεί, όμως, ότι είναι σχεδόν ομόφωνο επιστημονικά ότι η όποια απώλεια βάρους, από οποιοδήποτε διατροφικό πλάνο, κατά βάση οφείλεται στην επίτευξη αρνητικού ενεργειακού ισοζυγίου, στο ότι δηλαδή κατέστη εφικτό (με οποιονδήποτε τρόπο) να λάβει ο «διαιτώμενος» λιγότερες θερμίδες από αυτές που λάμβανε πριν.
Η επιστημονική κοινότητα και η κοινότητα των διαιτολόγων παρατηρεί πως το πλάνο που λειτουργεί για ένα άτομο μπορεί όντως να μην λειτουργεί σε ένα άλλο, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο και την πολυαναφερόμενη ανάγκη για εξατομίκευση του διατροφικού πλάνου. Για να βρεθεί η κατάλληλη μέθοδος απώλειας βάρους για τον καθένα πιθανότατα θα χρειαστεί χρόνος και θα απαιτηθεί υπομονή, επιμονή και πιθανώς και πειραματισμός με διαφορετικά μοτίβα.
Τελικά φαίνεται ότι μια δίαιτα είναι κατάλληλη εάν είναι αυτή που μπορεί να ακολουθηθεί σε βάθος χρόνου από τον διαιτώμενο.
Βασικά χαρακτηριστικά για υγιή απώλεια βάρους
Μία ισορροπημένη σε συστατικά και ελεγχόμενη σε θερμίδες δίαιτα σε συνδυασμό με αυξημένη σωματική δραστηριότητα, σύμφωνα με όλους τους παγκόσμιους φορείς υγείας και των περιεχόμενων κατευθυντήριων οδηγιών.
Ο βαθμός ετοιμότητας. Οι μακροπρόθεσμες προσπάθειες απώλειας βάρους προϋποθέτουν την προσωπική δέσμευση, την αποφασιστικότητα και τη διάθεση στον να προβεί σε μόνιμες αλλαγές στις συνήθειες διατροφής και άσκησης.
Ρεαλιστικοί στόχοι. Δεν είναι ξεκάθαρο στον καθένα ποιοι είναι οι πιο ρεαλιστικοί στόχοι στην απώλεια βάρους. Οι στόχοι θα πρέπει να περιλαμβάνει προσδοκίες για προσαρμογή στον ήπιο και πιο διατηρήσιμο ρυθμό απώλειας βάρους, υιοθέτησης νέων διατροφικών συνηθειών, δεδομένα που κατευθύνονται από τον διαιτολόγο με τον οποίο υπάρχει η συνεργασία.
Σύσταση της δίαιτας και επιλογές τροφίμων: ένα ουσιαστικό πλαίσιο της γενικής προσπάθειας. Είναι απαραίτητο μια οποιαδήποτε δίαιτα απώλειας βάρους να περιλαμβάνει τη μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία τροφών και να ενσωματώνει όλες τις ομάδες τροφίμων ώστε να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και, παράλληλα η γεύση και η απόλαυση. Σκοπός δεν είναι η στέρηση και η απαγόρευση τροφίμων, αλλά η εκπαίδευση της κατανάλωσης τροφίμων (εντός και εκτός σπιτιού) στη κατάλληλη ποσότητα και συχνότητα.
Βιβλιογραφία
- Allman-Farinelli M. Nutritional Strategies to Prevent Weight Gain and Obesity. Nutrients. 2023;15(19):4180. doi:10.3390/nu15194180
- Maintaining a Healthy Weight. National Institute on Aging. April 7, 2022. Accessed October 10, 2025. https://www.nia.nih.gov/health/healthy-eating-nutrition-and-diet/maintaining-healthy-weight
- Locke A, Schneiderhan J, Zick SM. Diets for Health: Goals and Guidelines. Am Fam Physician. 2018;97(11):721-728.
- Cena H, Calder PC. Defining a Healthy Diet: Evidence for the Role of Contemporary Dietary Patterns in Health and Disease. Nutrients. 2020;12(2):334. doi:10.3390/nu12020334
- Fruh S, Williams S, Hayes K, et al. A practical approach to obesity prevention: Healthy home habits. J Am Assoc Nurse Pract. 2021;33(11):1055-1065. doi:10.1097/JXX.0000000000000556
- Wadden TA, Tronieri JS, Butryn ML. Lifestyle Modification Approaches for the Treatment of Obesity in Adults. Am Psychol. 2020;75(2):235-251. doi:10.1037/amp0000517
