0 Comments
Η διατροφική αξία των λαχανικών είναι αναμφισβήτητη!
Τα λαχανικά παρέχουν πλήθος βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών με πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Οι φυτικές ίνες των λαχανικών συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού διευκολύνοντας την ομαλή λειτουργία του εντέρου. Η αυξημένη κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών όπως για παράδειγμα η ρόκα έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου ενώ τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά περιέχουν φολικό οξύ και ένα αντιοξειδωτικό γνωστό ως άλφα-λιποικό οξύ, το οποίο μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Παράλληλα τα λαχανικά συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση του βάρους μας μια και είναι τρόφιμα που δίνουν την αίσθηση του κορεσμού ενώ προσδίδουν ελάχιστες θερμίδες.
Στον γρήγορο ρυθμο της ζωής όμως συχνά αμελούμε την κατανάλωση σαλάτας λόγω έλλειψης χρόνου. Αρκετοί υποστηρίζουν πως δεν έχουν τόσο τον χρόνο αλλά πολύ περισσότερο τη διάθεση να πλένουν και να κόψουν λαχανικά . Έτσι τα σουπερμάρκετ έχουν τη λύση έτοιμη και συσκευασμένη
Πόσο ποιοτικές όμως είναι οι έτοιμες σαλάτες;
Τα ζητήματα που ανακύπτουν είναι δυο. Κατά πόσο οι έτοιμες σαλάτες διατηρούν τα θρεπτικά συστατικά τους ; Πόσο ασφαλείς θεωρούνται σε σχέση με το μικροβιακό φορτίου που πιθανόν φέρουν;
Διατροφική αξία
Όλα τα λαχανικά όταν κόβονται και ειδικά όταν είναι ψιλοκομμένα χάνουν μέρος των βιταμινών τους. Οι περισσότερες υδατοδιαλυτές βιταμίνες που βρίσκονται στα λαχανικά όπως για παράδειγμα η C είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στην οξείδωση, δηλαδή την επαφή με τον αέρα. Όσο πιο ψιλοκομμένη είναι μια σαλάτα και όση περισσότερη ώρα περνάει μέχρι την κατανάλωση της τόσο μικρότερη ποσότητα βιταμινών θα προσφέρει στον οργανισμό.
Για να διατηρούν τα ωμά λαχανικά το μέγιστο της θρεπτικής τους αξίας καλό είναι να καταναλώνονται άμεσα και να είναι κομμένα σε όσο το δυνατό μεγαλύτερα τεμάχια. Ακόμα και η μέθοδος τεμαχισμού μπορεί να επηρεάσει τη θρεπτική αξία των λαχανικών. Όπου είναι εφικτό τα λαχανικά θα πρέπει να κόβονται με το χέρι ή έστω με πλαστικό μαχαίρι ώστε το μέταλλο να μην προκαλεί περαιτέρω οξείδωση της επιφάνειας του λαχανικού.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι οι έτοιμες σαλάτες που είναι ήδη τεμαχισμένες και περνούν ώρες ως και ημέρες μέχρι την κατανάλωση τους είναι λιγότερο θρεπτικές.
Ασφάλεια
Η ορθή πλύση των λαχανικών δεν είναι πάντα δεδομένη. Εκτιμάται ότι έως και το 99% των περιστατικών τροφιμογενούς λοίμωξης λόγω κατανάλωσης πράσινων λαχανικών προκύπτει λόγω της αναποτελεσματικότητας των τεχνικών πλύσης. Αν στη συσκευασμένη σαλάτα παραμείνουν κοπρανώδη υπολείμματα το μικροβιακό φορτίο το οποίο θα πολλαπλασιαστεί στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την κατανάλωση της σαλάτας. Η μόλυνση μπορεί να προέλθει από εργοστασιακά λύματα από την επαφή τους με ζώο ή έντομο, από το χώμα, από μολυσμένο νερό κατά την άρδευση του χωραφιού ή από μολυσμένο εξοπλισμό ή μολυσμένα χέρια εργαζομένων κατά την κοπή και συσκευασία του προϊόντος.
Εργαστηριακές αναλύσεις στο πανεπιστήμιο του Λεστερ στη Μ. Βρετανία έδειξαν ότι οι χυμοί που εκκρίνονται από τα κομμένα φύλλα, λόγω της υγρασίας και των θρεπτικών συστατικών τους, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της σαλμονέλας, που μπορεί να αποβεί ακόμη και θανατηφόρος. Οι ερευνητές επίσης ανακάλυψαν ότι η παρουσία των χυμών κάνει πιο επιθετική τη σαλμονέλα και έτσι αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης του καταναλωτή. Ο κίνδυνος μπορεί να αυξηθεί δραματικά έως 2.400 φορές.
Η ανάπτυξη δε των βακτηρίων ευνοείται το ζεστό-υγρό κλίμα της σακούλας ενώ ο κίνδυνος υπάρχει ακόμα και όταν μπουν στο ψυγείο.
Βέβαια ο κίνδυνος για ανάπτυξη βακτηρίων μπορεί να είναι εξίσου σημαντικός και στα φρέσκα λαχανικά όταν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής αλλά είναι σαφώς μικρότερος όταν τα λαχανικά είναι άκοπα.
Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια έχουν παρουσιαστεί διάφορα περιστατικά τροφικής δηλητηρίασης από σαλμονέλα και κολοβακτηρίδια σε φρέσκες σαλάτες τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις ΗΠΑ. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι πρέπει να αστικοποιηθούν οι προδιαγραφές υγιεινής στις βιομηχανίες παραγωγής έτοιμης σαλάτας.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ
- Προτιμούμε συσκευασίες που βρίσκονται στο βάθος των ραφιών, καθώς διατηρούνται καλύτερες συνθήκες θερμοκρασίας.
- Θα πρέπει να κοιτάμε προσεκτικά την ετικέτα της συσκευασίας (τρόπος συντήρησης, ημερομηνίες κλπ). Εκτός από την ημερομηνία κατανάλωσης, είναι σημαντική η ημερομηνία τυποποίησης αν λάβουμε υπόψη ότι η κατανάλωση τους πρέπει να γίνεται 7 μέρες από την μέρα που θα συσκευαστούν. Συνίσταται πάντως να αγοράζουμε σαλάτες που έχουν πρόσφατα κοπεί και να τις τρώμε το συντομότερο δυνατό.
- Να αποφεύγουμε συσκευασίες που είναι φθαρμένες ή φαίνεται να έχουν αυξημένη υγρασία στο εσωτερικό τους.
- Σε κάθε περίπτωση, όλα τα φρέσκα προϊόντα, συσκευασμένα και μη, χρειάζονται πολύ καλό πλύσιμο, προτού καταναλωθούν. Συνήθως οι συσκευασμένες σαλάτες έχουν προηγουμένως πλυθεί με χλωριωμένο νερό. Το χλώριο μειώνει μεν την παρουσία των παθογόνων μικροοργανισμών, αλλά δεν την εξαλείφει. Καλό είναι να πλένουμε τα λαχανικά, ακόμα και όταν η συσκευασία γράφει ότι είναι πλυμένα ενώ πριν το πλύσιμο τους συστήνεται καλό πλύσιμο χεριών. Το άφθονο νερό θα βοηθήσει επίσης να αφαιρεθεί το μεγαλύτερο ποσοστό των φυτοφαρμάκων με τα οποία έχουν ραντιστεί. Η ποσότητα είναι πολύ μικρή για να μας βλάψει βραχυπρόθεσμα αλλά σίγουρα αθροιστικά μπορεί να υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες για τον οργανισμό. Το πλύσιμο με ξίδι, μυλόξιδο η και λεμόνι αυξάνει την οξύτητα και θανατώνει πολλούς παθογόνους μικροοργανισμούς.
- Αν θέλουμε να αποκομίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη από τις σαλάτες μας ας επιλέξουμε τα φρέσκα ολόκληρα λαχανικά τα οποία θα καταναλώσουμε άμεσα. Σε περίπτωση που θελήσουμε να τα αποθηκεύσουμε καλό είναι να γνωρίζουμε πως τα ωμα λαχανικά δεν θα πρέπει να αποθηκεύονται υγρά μια και η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών. Αν πρόκειται λοιπόν να αποθηκεύσουμε τα λαχανικά στο ψυγείο τα στεγνώνουμε καλά μετά το πλύσιμο και τα κλείνουμε στεγανά.
- Τέλος, δεν ξεχνάμε πως εξαιρετικό αν και μη επιστημονικό κριτήριο ποιότητας όλων μας των τροφίμων αποτελούν οι ίδιες μας οι αισθήσεις. Αν λοιπόν η συσκευασμένη σαλάτα που αγοράσαμε δεν θυμίζει ιδιαίτερα το χρώμα, το άρωμα, τη γεύση και την υφή των λαχανικών όπως τα γνωρίζουμε τότε καλύτερα να μην την καταναλώσουμε!
