0 Comments
Η αφυδάτωση εμφανίζεται όταν χρησιμοποιείτε ή χάνετε περισσότερο υγρό από αυτό που λαμβάνετε, επομένως το σώμα σας δεν έχει αρκετά υγρά για να εκτελέσει τις λειτουργίες του.
Η ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην υγεία των ηλικιωμένων.
Οι ηλικιωμένοι είναι περισσότερο ευάλωτοι στην αφυδάτωση λόγω φυσιολογικών αλλαγών που συμβαίνουν στον οργανισμό κατά τη διαδικασία της γήρανσης. Τα ηλικιωμένα άτομα τείνουν να διατηρούν λιγότερο νερό στο σώμα τους από τους νεότερους, κυρίως λόγω της μειωμένης μυϊκής τους μάζας.
Μια άλλη αλλαγή είναι η μειωμένη αίσθηση της δίψας, και αυτό μπορεί να είναι πιο έντονο σε άτομα που πάσχουν από άνοια, νόσο Alzheimer ή σε άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Έτσι δεν μπορούμε να βασιστούμε στο αίσθημα της δίψας ως ένδειξη αφυδάτωσης σε έναν ηλικιωμένο.
Η μειωμένη νεφρική λειτουργία είναι ένας ακόμα παράγοντας κινδύνου.
Τα νεφρά παίζουν ρόλο ζωτικής σημασίας στη ρύθμιση των υγρών του σώματος και η λειτουργία τους επιδεινώνεται με την πάροδο της ηλικίας.
Η πιθανότητα αφυδάτωσης μπορεί επίσης να αυξηθεί λόγο κάποιας φαρμακευτικής αγωγής, συμπεριλαμβανομένων διουρητικών και καθαρτικών. Εξίσου σημαντικός παράγοντας είναι η ακράτεια που προδιαθέτει την αφυδάτωση, καθώς οι άνθρωποι τείνουν να περιορίζουν την πρόσληψη υγρών.
Η μικρή λήψη υγρών από το στόμα μπορεί να σχετίζεται με την ανικανότητα του ηλικιωμένου να σιτίζεται ανεξάρτητα ή με δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει στην κατάποση. Αυτό μπορεί να επιδεινωθεί από την ανεπαρκή κατάρτιση των φροντιστών ή την έλλειψη ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της ενυδάτωσης.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου για αφυδάτωση είναι η κατάθλιψη και η οξεία ασθένεια, όπως διάρροια ή έμετος.
Ποια είναι τα σημάδια της αφυδάτωσης;
Τα σημάδια της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν ξηρότητα του στόματος, των χειλιών και της γλώσσας, βυθισμένα μάτια, ξηρή μη ελαστική επιδερμίδα, υπνηλία, σύγχυση ή αποπροσανατολισμός, ζάλη και χαμηλή αρτηριακή πίεση.
Η αφυδάτωση έχει ως αποτέλεσμα επίσης την μειωμένη και πιο συμπυκνωμένη παραγωγή ούρων. Κατά γενικό κανόνα, το χρώμα των ούρων μπορεί να είναι ένας χρήσιμος οδηγός για την επάρκεια υγρών στο σώμα μας. Τα ούρα που είναι άοσμα και ανοιχτόχρωμα γενικά υποδεικνύουν καλή ενυδάτωση, τα σκουρόχρωμα και με έντονη οσμή ούρα αποτελούν κοινό σύμπτωμα της αφυδάτωσης. Ωστόσο δεν είναι ο μοναδικός λόγος που μπορεί τα ούρα να έχουν χρώμα ή οσμή, υπάρχουν μια σειρά από ιατρικές παθήσεις και ορισμένα φάρμακα που μπορούν να έχουν αυτό το αποτέλεσμα.
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις;
Η αφυδάτωση συνδέεται με κακές επιπτώσεις στην υγεία. Ακόμη και η ήπια αφυδάτωση επηρεάζει δυσμενώς την ψυχική υγεία και αυξάνει το αίσθημα της κούρασης. Οι λειτουργίες που μπορούν να επηρεαστούν είναι η μνήμη, η προσοχή και η συγκέντρωση και ο χρόνος αντίδρασης.
Συχνές επιπλοκές που σχετίζονται με την αφυδάτωση περιλαμβάνουν επίσης χαμηλή αρτηριακή πίεση, αδυναμία, ζάλη και αυξημένο κίνδυνο πτώσεων. Τα αφυδατωμένα άτομα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν έλκη πίεσης και δερματικές παθήσεις καθώς και δυσκοιλιότητα.
Όπως αναφέραμε και νωρίτερα το νερό βοηθά στη διατήρηση της υγείας του ουροποιητικού συστήματος και των νεφρών. Όταν μειώνεται η πρόσληψη υγρών, ο κίνδυνος εμφάνισης λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος αυξάνεται. Η ανεπαρκής ενυδάτωση είναι μία από τις κύριες αιτίες της οξείας νεφρικής βλάβης.
Για να αποφύγετε την αφυδάτωση
- Η παρακολούθηση και καταγραφή της πρόσληψης υγρών είναι ένας καλός οδηγός για την εξασφάλιση καλής ενυδάτωσης.
- Φροντίστε η κύρια πηγή υγρών να είναι από το νερό.
- Νερό όμως δεν λαμβάνουμε μόνο από τα ροφήματα. Υπάρχουν τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και οι σούπες.
- Προσφέρετε επιλογή από διαφορετικά ποτά αν το νερό τους φαίνεται πολύ άγευστο ή ήπιο, όπως χυμοί φρούτων, αρωματισμένο νερό με βότανα ή ζεστό νερό διακοσμημένο με μια φέτα πορτοκαλιού ή λεμονιού.
- Προσφέρετε τακτικά κάποιο υγρό και αφήστε το σε σημείο ώστε να είναι προσβάσιμο, οπότε να μπορούν ανά πάσα στιγμή να το καταναλώσουν.
- Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ. Η καθημερινή μικρή πρόσληψη καφέ ως μέρος ενός φυσιολογικού τρόπου ζωής δεν συνδέεται με την αφυδάτωση.
- Ενθαρρύνετε τους να αυξήσουν την πρόσληψη υγρών όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές.
- Ενθαρρύνετε την πρόσληψη υγρών περισσότερο την ημέρα παρά αργά το βράδυ, εάν έχουν ανησυχίες σχετικά με τη χρήση του μπάνιου κατά την διάρκεια της νύχτας.
Βιβλιογραφία
1) MC Faes, MD, MSc; MG Spigt, PhD; MGM Olde Rikkert MD, PhD Dehydration in Geriatrics Geriatrics and Aging. 2007;10(9):590-596.
2) https://www.nutrition.org.uk/nutritionscience/life/dehydrationelderly.html
3) https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/symptoms-causes/syc-20354086
4) https://www.elder.org/care-guides/24-hours-of-care-at-home/dealing-with-dehydration-elderly/
