0 Comments
Ποιό είναι το εθνικό μας φαγητο; Μα η φασολάδα!
Αν κάτι μου έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό μου από τα παιδικά μου μαθητικά χρόνια (μην είστε αγενείς δεν θα σας πω πόσο παλιά) είναι η βροντερή φωνή του μεγάλου σε ηλικία δασκάλου μου, ότι στα βουνά της Αλβανίας οι Έλληνες τρώγανε φασολάδα και όχι μακαρονάδες όπως τώρα.
Θυμάμαι το σκηνικό αυτό πολύ καλά γιατί ο αφελής μαθητής που είχε απαντήσει Μακαρόνια στο ερώτημα “Ποιο είναι το εθνικό μας φαγητό;” ήμουν εγώ. Και το επιτιμητικό βλέμμα του δασκάλου ήταν ολόκληρο αφιερωμένο σε μένα.
Βέβαια το ερώτημα ποιο είναι το Εθνικό μας φαγητό έχει πολλές απαντήσεις. Και τα μακαρόνια / ζυμαρικά, δεν είναι αποκλειστικότητα των Ιταλών, σε πολλά μέρη της χώρας μας υπάρχουν χειροποίητα ζυμαρικά με τοπικές ονομασίες. Η φασολάδα όμως για κάποιο λόγο επικράτησε στην συλλογική μας συνείδηση σαν το φαγητό των Ελλήνων.
Λίγη ιστορία
Τα όσπρια ήταν γνωστά στην αρχαιότητα και αρκετά διαδεδομένα ειδικότερα στους οικονομικά ασθενέστερους. Βασικός τρόπος παρασκευής το βράσιμο και η πολτοποίηση τους, πιθανότατα με την προσθήκη ελαιόλαδου (που ήταν σχετικά φτηνό). Βασικό και συνηθισμένο γεύμα του εργάτη οι φακές αλλά στην βιβλιογραφία συναντάμε αναφορές και στα φασόλια, τα ρεβίθια (που τα προτιμούσαν ψημένα) καθώς και στα κουκιά. Έρευνες που έγιναν σε ίχνη τροφίμων έχουν δείξει ότι πιθανότατα τα βασικά υλικά της μαγειρικής δεν διαφέρουν από αυτά που έχουμε και σήμερα (με εξαίρεση σίγουρα την ντομάτα που την έφεραν στα μέσα του 16ου αιώνα οι Ισπανοί εξερευνητές του “Νέου Κόσμου”).
Από τα χρόνια της αρχαιότητας μέχρι σήμερα βέβαια έχουν αλλάξει πολλά και ανάμεσα σε αυτά και τα ίδια τα φασόλια. Πλέον καταναλώνουμε φασόλια με Νότιο Αμερικάνικη καταγωγή που όμως δένουν αρμονικά με τα ντόπια υλικά και δίνουν την αγαπημένη (σε πολλούς) φασολάδα.
Η ντομάτα (εξελληνισμένη πια), το λάδι, το καρότο, το σέλινο, το κρεμμύδι, παντρεύονται αρμονικά με τα όσπρια. Οι μερακλήδες κάνουν μια κατάχρηση στο καυτερό πιπέρι ή μπούκοβο και οι εξεζητημένοι δεν διστάζουν να προσθέσουν και πολύχρωμες πιπεριές.
Και τι έχει μέσα;
Η φασολάδα είναι ένα φαγητό με άφθονη φυτική ίνα, καθόλου χοληστερίνη και κορεσμένα λιπαρά, αρκετό λυκοπένιο (ας είναι καλά η ντομάτα και το ελαιόλαδο) και με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Είτε σαν σούπα είτε χυλωμένα, προσφέρουν ένα καλό αίσθημα πληρότητας και μια πηγή πρωτεΐνης φυτικής προέλευσης. Αν μάλιστα καταναλωθούν με λίγο τυρί ή σαρδέλα ή άλλο παρόμοιο ψαρικό τότε μιλάμε για ένα πιάτο θρεπτικό και χειμωνιάτικο.
Το τελευταίο καιρό κυκλοφορούν στο εμπόριο συσκευασίες φασολιών που περιέχουν καρπούς από διαφορετικές ποικιλίες. Μια παλιά πρακτική σε νέα συσκευασία, από τότε που οι άνθρωποι έφτιαχναν από τα ελάχιστα υπόλοιπά τους θρεπτικά γεύματα με τα λιγοστά υλικά που έβρισκαν γύρω τους.
Γενικά το κόστος παρασκευής είναι χαμηλό και αυτό το κάνει ιδιαίτερα προσιτό. Δεν χρειάζεται πολλά υλικά και μπορεί να μαγειρευτεί σε μεγάλες ποσότητες και εύκολα να αποθηκευτεί (με τα κατάλληλα μέσα) στην κατάψυξη για μεταγενέστερη κατανάλωση.
Συνταγή
Υλικά:
- 1/2 κιλό ξερά φασόλια
- 2 μεγάλα καρότα
- 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
- 2 μεγάλα ξερά κρεμμύδια
- 1 κιλό ντομάτες ξεφλουδισμένες και χωρίς σπόρους ή 2 κουταλιές πελτέ ντομάτας ή ένα κουτί ντοματάκια ψιλοκομμένα
- 2 σκελίδες σκόρδο κομμένες σε μικρά κομμάτια
- 3-4 κλωνάρια σέλινο
- λίγη καυτερή πιπεριά ή μπούκοβο (προαιρετικά)
- Πράσινη πιπεριά και κόκκινη πιπεριά Φλωρίνης (προαιρετικά)
- αλάτι-πιπέρι
Εκτέλεση:
- Βάζουμε τα φασόλια σε μια κατσαρόλα ή ένα βαθύ μπολ με νερό. Το νερό πρέπει να τα σκεπάζει 1 δάκτυλο περίπου. Τα βάζουμε από το προηγούμενο βράδυ και τα αφήνουμε να μουσκέψουν ιδανικά για 10-12 ώρες.
- Την επόμενη ημέρα αφού τα στραγγίσουμε καλά (προσωπικά τα ξεπλένω κιόλας) τα βάζουμε σε μια κατσαρόλα με ζεστό νερό (υπολογίστε πάλι ότι το νερό πρέπει να τα σκεπάζει). Προσθέτουμε τα λαχανικά κομμένα και τη ντομάτα ή τον τοματοπελτέ. Προσθέτουμε το λάδι και αφήνουμε να βράσουν σε μέτρια φωτιά για περίπου 2 ώρες.
- Αφού περάσουν οι δύο ώρες προσθέτουμε και το αλάτι, το πιπέρι ή και την καυτερή πιπεριά ή το μπούκοβο και χαμηλώνουμε τη φωτιά. Αν θέλουμε να χυλώσει καλά, τότε για την επόμενη μισή ώρα ανακατεύουμε σιγά σιγά το φαγητό έτσι ώστε να δέσει. Αν δοκιμάσουμε τα φασόλια και δούμε ότι θέλουν ακόμα λίγο βράσιμο προσθέτουμε μισό ποτήρι ΖΕΣΤΟ νερό και συνεχίζουμε το μαγείρεμα (ίσως και με προσθήκη και άλλου νερού αν χρειαστεί).
Ο χρόνος βρασμού εξαρτάται από την ποιότητα των οσπρίων (πόσο βραστερά είναι).
