Σόγια: διατροφική αξία και αντιπαραθέσεις

Σόγια: διατροφική αξία και αντιπαραθέσεις

Comment Icon0 Comments
Reading Time Icon1 min read
Spread the love

Η σόγια αποτελεί ένα δημοφιλές όσπριο ασιατικής προέλευσης. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα συχνά από άτομα που ακολουθούν μια χορτοφαγική διατροφή με σκοπό να αντικαταστήσουν το κρέας.

Ωστόσο, υπάρχει μία διαμάχη σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους από την κατανάλωση σόγιας, καθώς ορισμένοι παραγωγοί πραγματοποιούν γενετικές τροποποιήσεις.

Είδη

Η σόγια μπορεί να είναι:

  • Πράσινη σόγια, η οποία βράζεται στον ατμό και μπορεί να καταναλωθεί ως ορεκτικό και σε σαλάτες.
  • Κίτρινα φασόλια σόγιας, τα οποία χρησιμοποιούνται συνήθως για να παρασκευαστεί γάλα σόγιας, tofu, tempeh, tamari και αλεύρι σόγιας.
  • Μαύρη σόγια, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως σε παραδοσιακά ασιατικά πιάτα.

Διατροφική Αξία

Η σόγια είναι μία πηγή πλήρους πρωτεΐνης. Με άλλα λόγια περιέχει και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα, τα οποία δεν μπορεί να συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός. Αποτελεί μία σημαντική πηγή πρωτεΐνης για όλους τους ανθρώπους, αλλά ειδικότερα για όσους ακολουθούν μία χορτοφαγική διατροφή.

Σύμφωνα με το υπουργείο γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA),
100 γραμμάρια μαγειρεμένης πράσινης σόγιας (χωρίς αλάτι) περιέχουν:

  • 141 χιλιοθερμίδες
  • 12,35 γρ. πρωτεΐνης
  • 6,4 γρ. λίπους
  • 11,05 γρ. υδατάνθρακα
  • 4,2 γρ. φυτικών ινών

Αξίζει να σημειωθεί ότι η σόγια έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και υψηλή σε πρωτεΐνες, βιταμίνη C και φυλλικό οξύ. Παράλληλα, αποτελεί εξαιρετική πηγή ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου και θειαμίνης.

Το θρεπτικό περιεχόμενο άλλων προϊόντων σόγιας μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο οι κατασκευαστές τα έχουν επεξεργαστεί και τα συστατικά που έχουν προστεθεί

Οφέλη vs. Κίνδυνοι

Από τη μία πλευρά υποστηρίζεται ότι η κατανάλωση σόγιας μπορεί να βελτιώσει την αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο στο αίμα, τα επίπεδα χοληστερόλης, τη γονιμότητα, αλλά να μειώσει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και να προστατεύσει από ορισμένους καρκίνους. Από την άλλη πλευρά, υποστηρίζεται ότι η κατανάλωση σόγιας αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, παθήσεων του θυρεοειδούς και προβλημάτων γονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες.

Το βασικό συστατικό της σόγιας που σχετίζεται τόσο με τα οφέλη όσο και με τους κινδύνους είναι οι ισοφλαβόνες. Οι ισοφλαβόνες είναι μια κατηγορία φυτοοιστρογόνων, δηλαδή φυσικών μη στεροειδών φυτικών ενώσεων που είναι δομικά παρόμοια με την ορμόνη οιστρογόνο. Τα φυτοοιστρογόνα είναι γνωστά και ως διαιτητικά οιστρογόνα, αφού έχουν παρόμοια δράση με τα οιστρογόνα που παράγονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Το μεγάλο ερώτημα σε αυτό το σημείο είναι εάν η δράση των ισοφλαβόνων στον ανθρώπινο οργανισμό είναι θετική ή αρνητική. Οι περισσότερες μελέτες υποστηρίζουν τη θετική της επίδραση.

Παράλληλα, τίθεται το θέμα της βιωσιμότητας. Η παραγωγή σόγιας έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Η σόγια αποτελεί μία οικονομική πηγή τροφής και δίδονται πολλές επιδοτήσεις για τη καλλιέργεια της. Μόνο το 6% της καλλιέργειας προορίζεται για τη διατροφή των ανθρώπων, ενώ το υπόλοιπο χρησιμοποιείται ως τροφή για τα ζώα αλλά και για βιοκαύσιμα. Όμως, έχει υπάρξει μεγάλη καταστροφή των δασών για την αύξηση της καλλιέργειας σόγιας.

Συμπεράσματα

Η σόγια αποτελεί μία εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών και ευεργετικών φυτικών ενώσεων. Μία διατροφή πλούσια σε σε ελάχιστα επεξεργασμένες πηγές σόγιας, όπως τόφου, τέμπε, πράσινα φασόλια σόγιας και γάλα και γιαούρτι σόγιας χωρίς ζάχαρη, μπορεί να προσφέρει ποικίλα οφέλη στην υγεία. Παράλληλα, πρόσφατα έχουν προκύψει ισχυρισμοί για αρνητικές επιδράσεις στην υγεία. Επί του παρόντος, λίγες από αυτές τις ανησυχίες υποστηρίζονται από ισχυρά επιστημονικά δεδομένα. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να διεξαχθεί περεταίρω διερεύνηση ώστε να υπάρξει ένα σαφές και σίγουρο συμπέρασμα.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

  • Petre, A. (2020) Is Eating Soy Healthy or Unhealthy?. HealthLine
  • Olsen, N. (2019) What to know about soy. Medical News Today
  • Arvind, B. (2021) Let Soy be a culture: The latest facts about Health and Sustainability of soy. Nutrition Hub

Συντάκτης Άρθρου

Share this article

Related Posts