0 Comments
Η κανέλα ή κανέλλα, αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή καρυκεύματα στον κόσμο. Βρίσκεται στο εσωτερικό του φλοιού αρκετών δέντρων από το γένος Κιννάμωμον (Cinnamomum) που το χρησιμοποιούν τόσο στη μαγειρική όσο και στη ζαχαροπλαστική.
Παρόλο που το κιννάμωμον το γνήσιον (Cinnamomum verum) αποτελεί τη λεγόμενη «αληθινή κανέλα», στο διεθνές εμπόριο η περισσότερη κανέλα προέρχεται από συγγενή είδη, τα οποία είναι γνωστά επίσης ως «κασσία» (“cassia”) που τα ξεχωρίζει από την «αληθινή κανέλα».
Ποικιλίες κανέλας
Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες κανέλας ανάλογα με την προέλευση και το είδος του δένδρου. Κάποιες από αυτές είναι:
- η κανέλα Βιετνάμ,
- η κανέλα Ινδονησίας,
- η κανέλα Κεϋλάνης και
- η σινική κανέλα.
Η πιο γνωστή είναι η κανέλα της Κεϋλάνης, από την οποία εξάγεται και αιθέριο έλαιο (Cinamon oil).
Που μπορούμε να βρούμε την κανέλα;
- σε σκόνη (θα πρέπει να τοποθετείται σε αεροστεγή γυάλινα δοχεία, σε δροσερό, σκοτεινό και ξηρό μέρος, διατηρώντας τη γεύση της μέχρι και για 6 μήνες),
- σε ξύλα (διατηρούνται καλύτερα και για περισσότερο χρονικό διάστημα, μέχρι και για 1 χρόνο),
- σε φαρμακευτικά σκευάσματα κανέλας (π.χ. σταγόνες, κάψουλες για πεπτικά προβλήματα κ.λπ.) και
- σε ορισμένα φαρμακεία.
Πως όμως επιδρά η κανέλα στην υγεία μας;
Μεταβολικό σύνδρομο
Με βάση τις πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, η κανέλα και τα δραστικά συστατικά της όπως η κινναμαλδεΰδη, το κινναμικό, το κινναμικό οξύ και η ευγενόλη έχουν ποικίλα θεραπευτικά αποτελέσματα. Έτσι, η υψηλή γλυκόζη στο αίμα, η δυσλιπιδαιμία, η παχυσαρκία και η υψηλή αρτηριακή πίεση, μπορεί να βελτιωθούν με εκχυλίσματα κανέλας. Οι έρευνες για την κανέλα έδειξαν ότι το φυτό αυτό αποτελεί καρδιαγγειακό προστατευτικό παράγοντα και έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο λιπιδαιμικό προφίλ.
Καρδιαγγειακή προστασία
Σε έρευνα του Imperial College of London (διάρκειας 12 εβδομάδων), έδωσαν σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, 2g κανέλας/ημέρα σε σκόνη. Το αποτέλεσμα ήταν τόσο η μείωση των επιπέδων της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, όσο και η βελτίωση της αρτηριακής πίεσης. Μάλιστα, σύμφωνα με εργαστηριακές έρευνες φάνηκε ότι η μείωση της αρτηριακής πίεσης ήταν ακόμα πιο γρήγορη απ’ ότι η βελτίωση της γλυκόζης στο αίμα. Είναι σημαντικό, ότι τα άτομα που έχουν διαβήτη είναι πολύ πιο ευαίσθητα σε νόσους του καρδιαγγειακού συστήματος. Έτσι, όπως βλέπουμε η κανέλα μπορεί να παίξει πολυπαραγοντικό προστατευτικό ρόλο για αυτούς τους ασθενείς.
Υπεργλυκαιμία και σακχαρώδης διαβήτης
Σύμφωνα με εργαστηριακές έρευνες υπάρχει σημαντική επίδραση της κανέλας στην ευαισθησία των κυττάρων του οργανισμού στην ινσουλίνη. Μελέτες δείχνουν, πως η κανέλλα μπορεί να έχει εξισορροπιστική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου αίματος. Αυτό, εκτός από το ότι μπορεί να βοηθήσει στην ρύθμιση του διαβήτη τύπου 2, μπορεί παράλληλα να αναστείλει την όρεξη και να βοηθήσει σε προγράμματα αδυνατίσματος.
Συγκεκριμένα, η κανέλα φαίνεται να βοηθά στην ενεργοποίηση των κυτταρικών υποδοχέων της ινσουλίνης, και έτσι είναι πιο αποτελεσματική η δράση της, ρυθμίζοντας το σάκχαρο του αίματος. Κατά συνέπεια αυτό συντελεί στην βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου. Γεγονός πολύ σημαντικό, καθώς το 8-10% των Ελλήνων πάσχουν από διαβήτη, ενώ στους περισσότερους από αυτούς είναι αδιάγνωστος. Η ενεργός ουσία στην κανέλα που ευθύνεται για αυτή τη δράση είναι η MHCP (πολυμερές της μεθυλυδροξύ χαλκόνης).
Αντιμικροβιακή και αντιθρομβωτική δράση
Η κανέλα λόγω των συστατικών που περιέχει θεωρείται ως αντιμικροβιακή, καθώς αυτά έχουν την ικανότητα να εμποδίζουν την ανάπτυξη ανεπιθύμητων βακτηρίων, μυκήτων κ.α. Γι’ αυτόν τον λόγο η κανέλα χρησιμοποιείται ως υλικό σε παραδοσιακά εθνικά φαγητά, ιδιαιτέρα σε εκείνα που περιέχουν ωμά τρόφιμα.
Η κινναμαλδεΰδη που περιέχει η κανέλα έχει διερευνηθεί για την επίδρασή της στα αιμοπετάλια και φέρεται ότι βοηθάει στην πρόληψη του σχηματισμού θρόμβων.
Αλτσχάιμερ-άνοια
Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες της κανέλας μελετώνται επίσης για την επίδρασή τους στον σχηματισμό των πλακών και των πλεγμάτων της νόσου του Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας. Η κινναμαλδεΰδη, μια ένωση υπεύθυνη για τη γλυκιά μυρωδιά του μπαχαρικού, και το epicatechin, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται επίσης, στα βατόμουρα, στο κόκκινο κρασί, στη σοκολάτα κτλ., φαίνεται να προσφέρουν κάποια προστασία από το οξειδωτικό στρες που βλάπτει το tau (έναν πάρα πολύ σπουδαίο ρόλο στην εμφάνιση της νόσου του Alzheimer παίζει η παρουσία της πρωτεΐνης TAU στον εγκέφαλο. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη «διευκολύνει» τη δίοδο ειδικών στοιχείων στα εγκεφαλικά κύτταρα, προκειμένου να τεθούν σε λειτουργία τόσο μεταβολικές όσο και ενεργειακές διαδικασίες).
Και κάτι ακόμα….
Παρά τις ευεργετικές ιδιότητες που έχει η κανέλα πρέπει να δίνεται προσοχή στη χρήση της:
- κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης (ιδιαίτερα όσον αφορά το αιθέριο έλαιο της κανέλας, καθώς είναι διεγερτικό της μήτρας),
- σε άτομα με αλλεργίες, ειδικά όταν έρχεται σε επαφή με το δέρμα. Το αιθέριο έλαιο κανέλας είναι πολύ δυνατό και πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο αναμεμειγμένο με άλλα έλαια.
- σε μεγάλες ποσότητες, η κανέλα μπορεί να επηρεάσει την ηπατική λειτουργία.
Σε περίπτωση υπέρμετρης χρήσης κανέλας ή συμπληρώματος της είναι αναγκαίο ο ενδιαφερόμενος να ενημερώσει τον ιατρό του. Επιπλέον, η κανέλα δεν πρέπει να θεωρείται ότι μπορεί να αντικαταστήσει οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή.
Συμπερασματικά, η κανέλα έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία όμως η χρήση της πρέπει να περιορίζεται σε ποσότητες 1-6 γραμμαρίων (max 1½ κουταλάκι γλυκού/ημέρα), για να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα από την υπέρμετρη χρήση της.
ΠΗΓΕΣ
Mollazadeh, H. and Hosseinzadeh, H. (2016). Cinnamon effects on metabolic syndrome: a review based on its mechanisms. 19(12): 1258–1270
