0 Comments
Το όνομα προέρχεται από την λέξη «φυτό» και την λέξη οιστρογόνο (βασική ορμόνη για την ανάπτυξη και τη γονιμότητα των γυναικών). Τα φυτοοιστρογόνα έχουν παρόμοια δομή με τα οιστρογόνα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τους υποδοχείς των ιστών του σώματός μας είτε μιμούμενα τη δράση τους είτε εμποδίζοντας τη δράση τους.
Τα φυτοοιστρογόνα αποτελούνται από 4 κατηγορίες τις:
- Ισοφλαβόνες: τα τρόφιμα που περιέχουν ισοφλαβόνες περιλαμβάνουν σόγια και άλλα όσπρια.
- Λιγνάνες: τα τρόφιμα που περιέχουν λιγνάνες περιλαμβάνουν λιναρόσπορους, ολόκληρο σιτάρι, λαχανικά και φράουλες.
- Κουμεστάνες: τα τρόφιμα που περιέχουν κουμεστάνες περιλαμβάνουν βλαστοκύτταρα τριφυλλιού, βλαστάρια τριφυλλιού και βλαστάρια σόγιας.
- Στιλβένια: η ρεσβερατρόλη είναι η κύρια διαιτητική πηγή στιλβενίων. Τα τρόφιμα που περιέχουν ρεσβερατρόλη περιλαμβάνουν καρύδια και κόκκινο κρασί.
Σε ποια τρόφιμα βρίσκονται τα φυτοοιστρογόνα;
Τα φυτοοιστρογόνα βρίσκονται σε μια ποικιλία φρούτων, λαχανικών και άλλων τροφών.
Φρούτα: Μήλα, καρότα, ρόδια, φράουλες, cranberries, σταφύλια.
Λαχανικά: φακές, βλαστάρια φασολιών.
Προϊόντα σόγιας και σόγιας: Σόγια, tofu.
Ξηροί καρποί και σπόροι: Λινάρι, ηλιόσποροι, σουσάμι, αμύγδαλα, καρύδια.
Βότανα: Κόκκινο τριφύλλι, ρίζα γλυκόριζας, λυκίσκος.
Ποτά: Καφές, ουίσκι μπέρμπον, μπύρα, κόκκινο κρασί.
Σπόροι: Βρώμη, κριθάρι, φύτρο σιταριού.
Έλαια: Ελαιόλαδο, λάδι γιασεμιού.
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο αριθμός των φυτοοιστρογόνων στα φυτικά τρόφιμα μπορεί να εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η καλλιέργεια των φυτών, η συγκομιδή τους και οι καιρικές συνθήκες.
Ποια είναι τα οφέλη των φυτοοιστρογόνων για την υγεία;
- Τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων, «κακής» LDL χοληστερόλης ή υψηλής αρτηριακής πίεσης έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων από άλλους. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτοοιστρογόνα μπορεί να μειώσει αυτούς τους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση των καρδιακών παθήσεων.
- Επιπλέον, μελέτες σε ανθρώπους έχουν διαπιστώσει ότι άτομα τα οποία καταναλώνουν στη διατροφή τους φυτοοιστρογόνα έχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καταγμάτων του ισχίου. Όσον αφορά τη λήψη συμπληρωμάτων, υπάρχουν μελέτες οι οποίες δείχνουν αντίθετα αποτελέσματα, συνεπώς θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες για να έχουμε ένα ασφαλές και σίγουρο αποτέλεσμα όσον αφορά την ευεργετική δράση μέσω του συμπληρώματος.
- Τα φυτοοιστρογόνα έχουν θετική επίδραση στην ελαστικότητα του δέρματος μετά την εμμηνόπαυση. Μελέτες έχουν βρει ότι η εφαρμογή φυτοοιστρογόνων στο δέρμα θα μπορούσε να μειώσει τα αποτελέσματα της γήρανσης του δέρματος μετά την εμμηνόπαυση μέσω της αύξησης του κολλαγόνου.
- Επιπροσθέτως, μειώνουν τη χρόνια φλεγμονή. Τα φυτοοιστρογόνα όπως οι ισοφλαβόνες μπορεί να έχουν αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα στο σώμα. Διάφορες μελέτες υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε ισοφλαβόνες μπορεί να μειώσει τους δείκτες της φλεγμονής όπως η IL-8 και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη.
Θα πρέπει όμως να υπάρχει προσοχή όσον αφορά την κατανάλωση των φυτοοιστρογόνων σε ορισμένα άτομα. Άτομα τα οποία έχουν προβλήματα με το θυρεοειδή ή ανεπάρκεια ιωδίου καλό θα ήταν να αποφεύγουν τα φυτοοιστρογόνα.
Βιβλιογραφία:
Heather B. Patisaul et al. 2010. The pros and cons of phytoestrogens. Front Neuroendocrinol.
TeresaCornwell et al. 2004. Dietary phytoestrogens and health. Phytochemistry
Volume 65, Issue 8, April 2004, Pages 995-1016.
Zava DT et al. Estrogen and progestin bioactivity of foods, herbs, and spices. Proc Soc Exp Biol Med. 1998 Mar;217(3):369-78.
Wuttke W. et al. Phytoestrogens for hormone replacement therapy? The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology Volume 83, Issues 1–5, December 2002, Pages 133-147.
LynetteWroblewski Lissin et al. Phytoestrogens and cardiovascular health. Journal of the American College of Cardiology Volume 35, Issue 6, May 2000, Pages 1403-1410.
Anderson JW et al. Soy protein effects on serum lipoproteins: a quality assessment and meta-analysis of randomized, controlled studies. J Am Coll Nutr. 2011 Apr;30(2):79-91.
Harland JI et al. Systematic review, meta-analysis and regression of randomised controlled trials reporting an association between an intake of circa 25 g soya protein per day and blood cholesterol. Atherosclerosis. 2008 Sep;200(1):13-27.
Mark J Messina. Legumes and soybeans: overview of their nutritional profiles and health effects. The American Journal of Clinical nutrition. 1999.
- Julie Thornton. Estrogens and aging skin. Dermatoendocrinol. 2013 Apr 1; 5(2): 264–270.
Alfeu Accorsi-Neto et al. Effects of Isoflavones on the Skin of Postmenopausal Women: A Pilot Study. Clinics (Sao Paulo). 2009 Jun; 64(6): 505–510.
Azadbakht L et al. Soy consumption, markers of inflammation, and endothelial function: a cross-over study in postmenopausal women with the metabolic syndrome. Diabetes Care. 2007 Apr;30(4):967-73.
Doerge DR et al. Goitrogenic and estrogenic activity of soy isoflavones. Environ Health Perspect. 2002 Jun;110 Suppl 3:349-53.
Chang HC et al. Dietary genistein inactivates rat thyroid peroxidase in vivo without an apparent hypothyroid effect. Toxicol Appl Pharmacol. 2000 Nov 1;168(3):244-52.
Doerge DR et al. Inactivation of thyroid peroxidase by soy isoflavones, in vitro and in vivo. J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci. 2002 Sep 25;777(1-2):269-79.
Sathyapalan T et al. The effect of soy phytoestrogen supplementation on thyroid status and cardiovascular risk markers in patients with subclinical hypothyroidism: a randomized, double-blind, crossover study. J Clin Endocrinol Metab. 2011 May;96(5):1442-9.
