0 Comments
Η βιταμίνη Β12 είναι πολύτιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς συμμετέχει σε ζωτικής σημασίας διεργασίες που αφορούν το μεταβολισμό και το νευρικό σύστημα.
Η έλλειψη σε αυτή τη βιταμίνη μπορεί να είναι αποτέλεσμα δυσαπορρόφησης ή μειωμένης διατροφικής πρόσληψης. Η βιταμίνη B12 συναντάται σε βιοδιαθέσιμη μορφή στην πλειοψηφία της σε τροφές ζωικής προέλευσης.
Η ανάγκη για αλλαγή όσον αφορά την υγεία του ανθρώπου αλλά και του πλανήτη και η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων, έχει ως αποτέλεσμα το ποσοστό των ατόμων που μειώνουν την κατανάλωση του κρέατος και των παραγώγων του να έχει αυξηθεί κατακόρυφα στις Δυτικές χώρες. Η χορτοφαγία αποτελεί για πολλούς, εκτός από διατροφική συμπεριφορά, ένα συνειδητό τρόπο ζωής και σκέψης.
Εξ’ αιτίας της αύξησης του αριθμού των χορτοφάγων ανά τον κόσμο, η επιστημονική κοινότητα έχει εστιάσει στη μελέτη πιθανών διατροφικών ελλείψεων που μπορεί να παρουσιαστούν ακολουθώντας ένα τέτοιο διατροφικό μοτίβο, με τη βιταμίνη Β12 να αποτελεί έναν από τους πιο πολυσυζητημένους άξονες.
Παρουσιάζουν έλλειψη οι χορτοφάγοι της βιταμίνης Β12;
Ανασκόπηση που συμπεριέλαβε 40 μελέτες κατέληξε στο συμπέρασμα πως τα άτομα που υιοθετούν μια χορτοφαγική διατροφή είναι καλό να ελέγχονται για την επάρκεια της βιταμίνης Β12, όποια μορφή χορτοφαγίας και αν επιλέγουν. Οι αυστηρά χορτοφάγοι (vegans) φαίνεται πως διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο σε σχέση με τα άτομα που καταναλώνουν αυγά, ψάρι ή/και γαλακτοκομικά. Οι αριθμοί δείχνουν πως η πλειονότητα των χορτοφάγων παρουσιάζει έλλειψη.
Με ποιους τρόπους αναπληρώνεται η βιταμίνη Β12;
Η έλλειψη αυτή που παρουσιάζεται δεν μπορεί να διορθωθεί αποτελεσματικά μέσω της διατροφής, λόγω της βιοδιαθεσιμότητας της βιταμίνης σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης τα οποία αποκλείονται σε μεγάλο βαθμό από τη διατροφή των χορτοφάγων.
Εμπλουτισμένα τρόφιμα
Πολλά προϊόντα που απευθύνονται σε αυτές τις ομάδες, όπως τα φυτικής προέλευσης ροφήματα, εμπλουτίζονται με βιταμίνη Β12. Είναι καλό για ένα άτομο που βασίζει τη διατροφή του σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα να αναζητά και να προτιμά αυτά τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, έχοντας όμως στο νου πως πολλές φορές μπορεί να μην επαρκούν για την πλήρη κάλυψη των αναγκών.
Ειδικά συμπληρώματα διατροφής
Τα ειδικά συμπληρώματα διατροφής φαίνεται πως αποτελούν τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο αναπλήρωσης της έλλειψης, με απορρόφηση που μάλλον υπερτερεί αυτή από τα εμπλουτισμένα τρόφιμα. Το συμπλήρωμα, λόγω και της συστηματικής πρόσληψης συγκεκριμένης ποσότητας, μπορεί να αποτελεί έναν πιο σίγουρο τρόπο πρόληψης της ανεπάρκειας της βιταμίνης. Η σύσταση που προτείνεται για να καλυφθούν οι ημερήσιες ανάγκες σε Β-12, είναι η λήψη 2000 μg την εβδομάδα ή αλλιώς 2 δόσεις των 1000 μg την εβδομάδα
Ενδομυϊκές ενέσεις βιταμίνης Β12
Οι ενδομυϊκές ενέσεις αποτελούν έναν απευθείας και άμεσο τρόπο διοχέτευσης της βιταμίνης Β12, και συστήνονται από τους θεράποντες ιατρούς σε περιπτώσεις σοβαρής ανεπάρκειας ή εκδήλωσης νευρολογικών συμπτωμάτων. Ακόμα και αν οι ενέσεις αυξάνουν τα επίπεδα της βιταμίνης στο αίμα πολύ αποτελεσματικά και γρήγορα, η διαδικασία είναι επίπονη λόγω της φύσης του διαλύματος που εγχέεται. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τις μελέτες, έχει βρεθεί ότι η χρήση ειδικού συμπληρώματος διατροφής σε υπογλώσσια μορφή, φαίνεται να είναι το ίδιο αποτελεσματική με την χρήση της ενδομυϊκής ένεσης.
Συμπερασματικά, φαίνεται πως η αναπλήρωση των επιπέδων Β12 με ειδικό συμπλήρωμα διατροφής υπερτερεί έναντι οποιασδήποτε άλλης μορφής από άποψη απορρόφησης αλλά και πρακτικής εφαρμογής. Η τελική επιλογή του κατάλληλου τρόπου αναπλήρωσης πρέπει να γίνεται πάντα με τη συμβουλή του θεράποντος ιατρού, λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας και το ιστορικό του ατόμου.
Βιβλιογραφία
- Anne-Kathrin Siebert, Rima Obeid, Stine Weder, Hussain M Awwad, Andreas Sputtek, Juergen Geisel, Markus Keller; Vitamin B-12–fortified toothpaste improves vitamin status in vegans: a 12-wk randomized placebo-controlled study, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 105, Issue 3, 1 March 2017, Pages 618–625, https://doi.org/10.3945/ajcn.116.141978
- Zant, A., Awwad, H.M., Geisel, J. et al. Aging Clin Exp Res (2019). https://doi.org/10.1007/s40520-019-01125-6
- Kong, D., Liu, L., Song, S., Kuang, H., & Xu, C. (2017). Development of Sensitive, Rapid, and Effective Immunoassays for the Detection of Vitamin B 12 in Fortified Food and Nutritional Supplements. Food Analytical Methods, 10(1), 10-18.
- Langan, R., & Goodbred, A. (2017). Vitamin B12 Deficiency: Recognition and Management. American Family Physician, 96(6), 384-389.
- Rizzo, G., Laganà, A., Rapisarda, A., La Ferrera, G., Buscema, M., Rossetti, P., . . . Vitale, S. (2016). Vitamin B12 among Vegetarians: Status, Assessment and Supplementation. Nutrients, 8(12), .
- R Pawlak, S E Lester, & T Babatunde. (2014). The prevalence of cobalamin deficiency among vegetarians assessed by serum vitamin B12: A review of literature. European Journal of Clinical Nutrition, 68(5), 541-8.
- Jacobson Bensky, Merav & Ayalon-Dangur, Irit & Ayalon-Dangur, Roi & Naamany, Eviatar & Gafter-Gvili, Anat & Koren, Gideon & Shiber, Shachaf. (2019). Comparison of sublingual vs. intramuscular administration of vitamin B12 for the treatment of patients with vitamin B12 deficiency. Drug Delivery and Translational Research. 10.1007/s13346-018-00613-y.
