Εσείς αναγνωρίζετε τα συμπτώματα της ανεπάρκειας ιωδίου;

Εσείς αναγνωρίζετε τα συμπτώματα της ανεπάρκειας ιωδίου;

Comment Icon0 Comments
Reading Time Icon2 min read
Spread the love

Το ιώδιο είναι ένα βασικό μέταλλο που συναντάται συχνά στα θαλασσινά. Ο θυρεοειδής αδένας σας χρησιμοποιεί το ιώδιο για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, οι οποίες βοηθούν στον έλεγχο της ανάπτυξης, την αποκατάσταση των κατεστραμμένων κυττάρων και την υποστήριξη ενός υγιούς μεταβολισμού. Δυστυχώς, το ένα τρίτο των ανθρώπων παγκοσμίως κινδυνεύει από έλλειψη ιωδίου.

Άτομα τα οποία βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της ανεπάρκειας ιωδίου περιλαμβάνουν: την έγκυο γυναίκα, άτομα που δεν χρησιμοποιούν ιωδιούχο αλάτι και άτομα που ακολουθούν μια χορτοφαγική ή vegan διατροφή.

Η ανεπάρκεια ιωδίου μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα και ακόμη και σοβαρά συμπτώματα. Περιλαμβάνουν πρήξιμο στο λαιμό, θέματα σχετικά με την εγκυμοσύνη, αύξηση βάρους και μαθησιακές δυσκολίες. Τα συμπτώματά του είναι παρόμοια με αυτά του υποθυρεοειδισμού ή των χαμηλών ορμονών του θυρεοειδούς. Δεδομένου ότι το ιώδιο χρησιμοποιείται για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, μια ανεπάρκεια ιωδίου σημαίνει ότι το σώμα σας αδυνατεί να παράγει διάφορες ορμόνες, οδηγώντας σε υποθυρεοειδισμό.

Ορισμένα συμπτώματα λόγω της έλλειψης ιωδίου είναι:

Οίδημα στο λαιμό (βρογχοκήλη)

Το πρήξιμο στο μπροστινό μέρος του λαιμού είναι το πιο κοινό σύμπτωμα ανεπάρκειας ιωδίου. Αυτό ονομάζεται βρογχοκήλη και εμφανίζεται όταν ο θυρεοειδής αδένας μεγαλώνει πολύ. Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας μικρός αδένας στο μπροστινό μέρος του λαιμού σας. Παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες κατά τη λήψη ενός σήματος από την ορμόνη που διεγείρει τον θυρεοειδή (TSH). Όταν τα επίπεδα της TSH στο αίμα αυξάνονται, ο θυρεοειδής αδένας χρησιμοποιεί ιώδιο για να παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες. Ωστόσο, όταν ο οργανισμός σας έχει χαμηλή επάρκεια σε ιώδιο, δεν μπορεί να παράγει αρκετές ορμόνες. Για να αντισταθμίσει αυτή τη κατάσταση, ο θυρεοειδής αδένας λειτουργεί σκληρότερα για να προσπαθήσει να παράγει ορμόνες. Αυτό προκαλεί την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, οδηγώντας τελικά σε βρογχοκήλη.

Ευτυχώς, οι περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστούν αυξάνοντας την πρόσληψη ιωδίου. Ωστόσο, αν μία βρογχοκήλη δεν υποβληθεί σε θεραπεία για πολλά χρόνια, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στο θυρεοειδή.

Μη αναμενόμενη αύξηση βάρους

Η απροσδόκητη αύξηση βάρους είναι ένα άλλο σημάδι έλλειψης ιωδίου. Μπορεί να συμβεί αν ο οργανισμός δεν έχει αρκετό ιώδιο για να παράγει τις ορμόνες του θυρεοειδούς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι θυρεοειδικές ορμόνες βοηθούν στον έλεγχο της ταχύτητας του μεταβολισμού σας, που είναι η διαδικασία με την οποία το σώμα σας μετατρέπει τα τρόφιμα σε ενέργεια και θερμότητα. Όταν τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών σας είναι χαμηλά, το σώμα σας καίει λιγότερες θερμίδες σε ηρεμία. Δυστυχώς, αυτό σημαίνει ότι περισσότερες θερμίδες από τα τρόφιμα που τρώτε αποθηκεύονται ως λίπος. Η προσθήκη περισσότερου ιωδίου στη διατροφή σας μπορεί να βοηθήσει στην αντιστροφή των επιδράσεων ενός αργού μεταβολισμού, καθώς μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να παράγει περισσότερες ορμόνες του θυρεοειδούς.

Νιώθετε κόπωση και αδυναμία

Η κόπωση και η αδυναμία είναι επίσης κοινά συμπτώματα ανεπάρκειας ιωδίου. Στην πραγματικότητα, μερικές μελέτες έχουν βρει ότι σχεδόν το 80% των ατόμων με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, εξαιτίας της ανεπάρκειας ιωδίου, αισθάνονται κουρασμένα, υποτονικοί και αδύναμοι. Όταν τα επίπεδα της θυρεοειδικής ορμόνης είναι χαμηλά, το σώμα δεν μπορεί να παράγει τόσο μεγάλη ενέργεια όσο συνήθως. Αυτό μπορεί να προκαλέσει την πτώση των ενεργειακών σας επιπέδων και να σας κάνει να αισθανθείτε αδύναμοι.

Μια μελέτη σε 2.456 άτομα διαπίστωσε ότι η κόπωση και η αδυναμία ήταν τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα μεταξύ αυτών με χαμηλά ή ελαφρώς χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών.

Τριχόπτωση

Οι θυρεοειδικές ορμόνες βοηθούν στον έλεγχο της ανάπτυξης των θυλάκων των τριχών. Όταν τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών σας είναι χαμηλά, τα θυλάκια των τριχών μπορεί να σταματήσουν την αναγέννηση. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μαλλιών.

Μία μελέτη σε 700 άτομα διαπίστωσε ότι το 30% των ατόμων με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών παρουσίασαν τριχόπτωση. Ωστόσο, άλλες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών φαίνονται να προκαλούν απώλεια μαλλιών μόνο σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό τριχόπτωσης.

Ξηρό, λεπιοειδές δέρμα

Το ξηρό, λεπιοειδές δέρμα μπορεί να επηρεάσει πολλά άτομα με ανεπάρκεια ιωδίου. Μερικές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι μέχρι το 77% των ατόμων με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να εμφανίσουν ξηρό, λεπιοειδές δέρμα. Οι θυρεοειδικές ορμόνες, που περιέχουν ιώδιο, βοηθούν τα κύτταρα του δέρματός σας να αναγεννηθούν. Όταν τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών είναι χαμηλά, αυτή η αναγέννηση δεν συμβαίνει τόσο συχνά, οδηγώντας πιθανόν σε ξηρό δέρμα. Επιπλέον, οι ορμόνες θυρεοειδούς βοηθούν το σώμα να ρυθμίσει τον ιδρώτα. Τα άτομα με χαμηλότερα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, όπως αυτά με ανεπάρκεια ιωδίου, τείνουν να ιδρώνουν λιγότερο από τα άτομα με φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών. Δεδομένου ότι ο ιδρώτας σας βοηθά να διατηρήσετε το δέρμα σας υγρό και ενυδατωμένο, η έλλειψη ιδρώτα μπορεί να είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο το ξηρό, λεπιοειδές δέρμα είναι κοινό σύμπτωμα ανεπάρκειας ιωδίου.

Έχετε μειωμένη ανοχή στο κρύο

Μερικές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι πάνω από το 80% των ατόμων με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να αισθάνονται πιο ευαίσθητα σε χαμηλές θερμοκρασίες από ότι συνήθως. Δεδομένου ότι το ιώδιο χρησιμοποιείται για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, μια ανεπάρκεια ιωδίου μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών σας.

Δεδομένου ότι οι ορμόνες του θυρεοειδούς βοηθούν στον έλεγχο του μεταβολισμού σας, τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να προκαλέσουν την επιβράδυνσή του. Ένας βραδύτερος μεταβολισμός παράγει λιγότερη θερμότητα, γεγονός που μπορεί να σας κάνει να νιώσετε πιο έντονα το κρύο από ότι συνηθίζεται.

Προκαλείται αλλαγή στην καρδιακή συχνότητα

Ο καρδιακός σας ρυθμός μπορεί να επηρεαστεί από τα επίπεδα ιωδίου σας. Μια σοβαρή έλλειψη ιωδίου μπορεί να προκαλέσει έναν ασυνήθιστα αργό καρδιακό ρυθμό. Αυτό θα μπορούσε να σας κάνει να αισθάνεστε αδύναμοι, κουρασμένοι, να έχετε ζαλάδες και ίσως να σας προκαλέσει τάση για λιποθυμία.

Πρόβλημα στη μάθηση και αδύναμη μνήμη

Μια ανεπάρκεια ιωδίου μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σας στη μάθηση και τη μνήμη. Μια μελέτη που περιλάμβανε πάνω από 1.000 ενήλικες διαπίστωσε ότι όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών είχαν καλύτερη απόδοση σε δοκιμασίες μάθησης και μνήμης, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν χαμηλότερα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών.

Οι θυρεοειδικές ορμόνες βοηθούν τον εγκέφαλό σας να αναπτυχθεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια ανεπάρκεια ιωδίου, η οποία απαιτείται για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, μπορεί να μειώσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Μελέτες έχουν βρει ότι ο ιππόκαμπος, το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τη μακροπρόθεσμη μνήμη, φαίνεται να είναι μικρότερο σε άτομα με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών.

Προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Οι έγκυες γυναίκες διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σε ανεπάρκεια ιωδίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρέπει να καταναλώνουν αρκετή ποσότητα για να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες τους, καθώς και τις ανάγκες του έμβρυου. Η αυξημένη ζήτηση ιωδίου συνεχίζεται καθ ‘όλη τη διάρκεια της γαλουχίας, καθώς τα μωρά λαμβάνουν ιώδιο μέσω του μητρικού γάλακτος (33). Mια ανεπάρκεια ιωδίου στα βρέφη μπορεί να εμποδίσει την φυσική ανάπτυξη και την ανάπτυξη του εγκεφάλου του. (4). Επιπλέον, μια σοβαρή έλλειψη ιωδίου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θνησιμότητας (34).

Ακανόνιστη έμμηνο ρύση

Η ακανόνιστη εμμηνορροϊκή αιμορραγία μπορεί να συμβεί ως αποτέλεσμα ανεπάρκειας ιωδίου (35). Όπως και τα περισσότερα συμπτώματα ανεπάρκειας ιωδίου, αυτό σχετίζεται επίσης με τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, δεδομένου ότι το ιώδιο χρειάζεται για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.

Σε μία μελέτη, το 68% των γυναικών με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών παρουσίασε ακανόνιστους κύκλους εμμηνορρυσίας, σε σύγκριση με μόνο το 12% των υγιών γυναικών (36). Έρευνα δείχνει επίσης ότι οι γυναίκες με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών εμφανίζουν πιο συχνές εμμηνορρυσιακούς κύκλους με βαριά αιμορραγία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών διαταράσσουν τα σήματα των ορμονών που εμπλέκονται στον εμμηνορροϊκό κύκλο (37, 38).

Ποιες είναι οι πηγές ιωδίου;

Υπάρχουν πολύ λίγες καλές πηγές ιωδίου στη διατροφή. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η ανεπάρκεια ιωδίου είναι κοινή σε όλο τον κόσμο.

Η συνιστώμενη ημερήσια δόση (RDI) είναι 150 mcg ημερησίως. Το ποσό αυτό πρέπει να ικανοποιεί τις ανάγκες του 97-98% όλων των υγιεινών ενηλίκων.

Ωστόσο, οι έγκυες ή οι γυναίκες που θηλάζουν χρειάζονται περισσότερα. Οι έγκυες γυναίκες χρειάζονται 220 mcg ημερησίως, ενώ οι θηλάζουσες γυναίκες χρειάζονται 290 mcg ημερησίως (39).

Τα παρακάτω τρόφιμα είναι εξαιρετικές πηγές ιωδίου (39):

Φύκια (ένα ολόκληρο φύλλο αποξηραμένο): 11-1989% του RDI

Βακαλάος (85 γραμμάρια): 66% του RDI

Γιαούρτι (1 φλιτζάνι): 50% του RDI

Ιωδιούχο αλάτι (1/4 κουταλάκι του γλυκού – 1,5 γραμμάριο): 47% του RDI

Γαρίδα (85 γραμμάρια): 23% του RDI

Αυγό (1 μεγάλο): 16% του RDI

Τόνος σε κονσέρβα (85 γραμμάρια): 11% του RDI

Αποξηραμένα δαμάσκηνα (5 δαμάσκηνα): 9% του RDI

RDI: Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη

Τα φύκια είναι συνήθως μια μεγάλη πηγή ιωδίου, αλλά αυτό εξαρτάται από το πού προέρχεται. Τα φύκια από ορισμένες χώρες, όπως η Ιαπωνία, είναι πλούσια σε ιώδιο (40). Μικρότερες ποσότητες αυτού του ορυκτού βρίσκονται επίσης σε μια ποικιλία τροφίμων όπως ψάρια, οστρακοειδή, μοσχάρι, κοτόπουλο, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα. Ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε αρκετό ιώδιο είναι να προσθέσετε ιωδιούχο άλας στα γεύματά σας. Mισό κουταλάκι του γλυκού (3 γραμμάρια) κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι αρκετό για να αποφύγετε μια ανεπάρκεια.

Αν νομίζετε ότι έχετε ανεπάρκεια ιωδίου, καλό είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Θα ελέγξει για βρογχοκήλη ή ενδεχομένως να σας πάρει ένα δείγμα ούρων για να ελέγξει τα επίπεδα ιωδίου σας. (41).

Βιβλιογραφία:

  1. Iordanis Mourouzis et al. Thyroid Hormone and Tissue Repair: New Tricks for an Old Hormone? J Thyroid Res. 2013; 2013: 312104.
  2. Nahla Hwalla et al. The Prevalence of Micronutrient Deficiencies and Inadequacies in the Middle East and Approaches to Interventions. Nutrients. 2017 Mar; 9(3): 229.
  3. Layal Chaker et al. Hypothyroidism. The Lancet. Volume 390, No. 10101, p1550–1562, 23 September 2017.
  4. Stefano Mariotti et al. Physiology of the Hypothalamic-Pituitary-Thyroid Axis.
  5. Kim B. Thyroid hormone as a determinant of energy expenditure and the basal metabolic rate. Thyroid. 2008 Feb;18(2):141-4.
  6. Danforth E Jr et al. The role of thyroid hormones in the control of energy expenditure. Clin Endocrinol Metab. 1984 Nov;13(3):581-95.
  7. I Kostoglou-Athanassiou et al. Hypothyroidism – new aspects of an old disease. Hippokratia. 2010 Apr-Jun; 14(2): 82–87.
  8. Anindita Mahanta et al. Prevalence o f hypothyroidism in Assam: A clinic-based observational study. Thyroid Research and Practice.  2017, Vol: 14( 2),  P : 63-70.
  9. Carlé A et al. Hypothyroid symptoms and the likelihood of overt thyroid failure: a population-based case-control study. Eur J Endocrinol. 2014 Nov;171(5):593-602.
  10. Joshua D Safer. Thyroid hormone action on skin. Dermatoendocrinol. 2011 Jul-Sep; 3(3): 211–215.
  11. Joshua D. Safer. Thyroid Hormone and Wound Healing. J Thyroid Res. 2013; 2013: 124538.
  12. Yan Y.Lam et al. Analysis of energy metabolism in humans: A review of methodologies. Molecular Metabolism
  13. Vol:5(11), November 2016, P: 1057-1071.
  14. Ira Martin Grais et al. Thyroid and the Heart. Am J Med. 2014 Aug; 127(8): 691–698.
  15. A. Beydoun et al. Thyroid Hormones Are Associated With Cognitive Function: Moderation by Sex, Race, and Depressive Symptoms. J Clin Endocrinol Metab. 2013 Aug; 98(8): 3470–3481.
  16. Delange F. The role of iodine in brain development. Proc Nutr Soc. 2000 Feb;59(1):75-9.
  17. Zimmermann MB.  The effects of iodine deficiency in pregnancy and infancy. Paediatr Perinat Epidemiol. 2012 Jul;26 Suppl 1:108-17.
  18. Dillon JC et al. Reproductive failure in women living in iodine deficient areas of West Africa. BJOG. 2000 May;107(5):631-6.
  19. Joshi JV et al. Menstrual irregularities and lactation failure may precede thyroid dysfunction or goiter. J Postgrad Med. 1993 Jul-Sep;39(3):137-41.
  20. National Institutes of Health. Iodine.
  21. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Iodine-HealthProfessional/

Συντάκτης Άρθρου

Share this article

Related Posts