0 Comments
Οποιαδήποτε βιταμίνη είναι πολύ σημαντική για την υγεία μας.Ας δούμε μερικές από αυτές
Βιοτίνη
Τι είναι : ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες και συγκεκριμένα στο σύμπλεγμα βιταμινών Β.
Χρήση : στην ανάπτυξη του δέρματος των μαλλιών και των νυχιών, την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης και της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας, την θεραπεία των μυικών πόνων και της δερματίτιδας Η βιοτίνη, πιθανώς, συμμετέχει και στην παθογένεια του σακχαρώδους διαβήτη μειώνοντας τα επίπεδα της γλυκόζης και εμποδίζοντας την ανάπτυξη διαβητικής νεφροπάθειας.
Ανεπάρκεια : μπορεί να συμβεί πολύ σπάνια,εξάλλου η βιοτίνη παράγεται από τα μικρόβια του εντέρου.
Πλούσια σε : μαγιά, αυγό, συκώτι
Βιταμίνη C
Τι είναι : γνωστή και ως ασκορβικό οξύ ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες.
Χρήση : βοηθάει στην καταπολέμηση των «Ελευθέρων Ριζών» – ειδικά σε εκείνες τις περιοχές που το μεγαλύτερο μέρος τους περιέχει νερό, όπως το εσωτερικό μέρος των κυττάρων. Μειώνει τα συμπτώματα γρίπης, συντομεύει τη διάρκεια μιας ασθένειας. Συμμετέχει στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης.
Ανεπάρκεια : οδηγεί σε σκορβούτο.
Υπερδοσολογία : Εμετός, ζαλάδα, ναυτία
Πλούσια σε : πορτοκάλι, γρέιπφρουτ, φράουλες, τομάτα, κόκκινη πιπεριά ωμή, μπρόκολο βραστό, πατάτα
Βιταμίνη D
Τι είναι : είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη. Η βιταμίνη D3 συντίθεται στο δέρμα κατά τη έκθεσή του στον ήλιο , μπορεί όμως να προσληφθεί και μέσω της διατροφής.
Χρήση : αύξηση της απορρόφησης του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο.
Ανεπάρκεια : ραχίτιδα, οστεομαλακία, οστεοπόρωση
Υπερδοσολογία : Υ ψηλή πρόσληψη βιταμίνης D, μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στον οργανισμό(υπερασβεστιαιμία).
Πλούσια σε : σολομός, σαρδέλες, ενισχυμένα γαλακτοκομικά προιόντα
Βιταμίνη Α
Τι είναι : Η βιταμίνη Α (ρετινόλη) ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες. Υπάγεται στα καροτενοειδή, μια κατηγορία χρωστικών ουσιών, που απαντούν στο φυτικό βασίλειο
Χρήση : Ο κύριος ρόλος της βιταμίνης Α αφορά την όραση. Επίσης, συμβάλλει στην ανάπτυξη του εμβρύου και των οστών, στην όρεξη, τη γεύση, την ακοή, την ανάπτυξη και την παραγωγή του σπέρματος.
Υπεροδοσολογία : υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα, διότι συσσωρεύεται στο ήπαρ.
Ανεπάρκεια : μπορεί να επιδεινώσει την σιδηροπενική αναιμία σε παιδιά και εγκύους.
Πλούσια σε : Μουρουνέλαιο, δημητριακά πρωινού, γαλακτοκομικά προιόντα
Βιταμίνη Β6
Τι είναι : Η βιταμίνη Β6 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη η οποία αποτελεί μέλος του συμπλέγματος Β.
Χρήση : απαραίτητη για την παραγωγή νορεπινεφρίνης , σεροτονίνης, ντοπαμίνης , ουσίες που είναι απαραίτητες για την φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου, απαραίτητη για την λειτουργία περισσότερων από 60 ενζύμων του σώματος και για την σύνθεση πρωτεινών, για την παραγωγή αντισωμάτων και λευκών αιμοσφαιρίων. Η Β6 ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά στον έλεγχο του διαβήτη,. Επίσης χρησιμοποιείται στην θεραπεία του προεμηνορυσιακού συνδρόμου(PMS) .
Ανεπάρκεια : Η ανεπάρκεια της Β6 είναι σπάνια. Ο χρόνιος αλκοολισμός, μερικά φάρμακα, ( λεβοντόπα, πενικιλίνη , αντισυλληπτικά ) και η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσουν έλλειψη Β6
Υπερδοσολογία : υψηλές δόσεις πυριδοξίνης στα νεογνά μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη εξάρτησης σ’ αυτήν.
Πλούσια σε: πατάτα, δημητριακά πρωινού, σπανάκι
Βιταμίνη Β12
Τι είναι : Η βιταμίνη Β12 ή αλλιώς κυανοκοβαλαμίνη ανήκει στην ομάδα των βιταμινών Β (σύμπλεγμα Β)
Χρήση : Είναι απαραίτητη για την παραγωγή των ερυθρών και των λευκών κυττάρων του αίματος, καθώς και για τη φυσιολογική ανάπτυξη και συντήρηση του νευρικού ιστού, έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε ασθενείς που πάσχουν από διαβητική νευροπάθεια και στοματικά έλκη. Εξαιτίας του ρόλου της στον μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης, έχει προταθεί ότι η βιταμίνη Β12 ίσως διαδραματίζει κάποιο ρόλο στη μείωση του κινδύνου για εμφάνιση στεφανιαίας νόσου
Υπεροδοσολογία : Η βιταμίνη Β12 μπορεί περιστασιακά να προκαλέσει διάρροια και κνησμό στο δέρμα. Επίσης υπερβολικές δόσεις , μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή
Ανεπάρκεια : Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 οδηγεί στην εμφάνιση μακροκυτταρικής ή μεγαλοβλαστικής αναιμίας.
Πλούσια σε : αχοιβάδες, μύδια, καβούρια
Αλληλεπίδραση :
Αλκοόλ: Η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση της βιταμίνης Β12.
Φάρμακα :Μπορεί να ελαττώσουν την απορρόφηση της Β12 : οι αμινογλυκοσίδες, τα αμινοσαλικυλικά, η χλωραμφενικόλη, η χολεστυραμίνη, η κολχικίνη, η μεταφορμίνη, τα μεθυλντόπα, τα από του στόματος αντισυλληπτικά, οι ανταγωνιστές του υποδοχέα Η2 της ισταμίνης κ.α.
Αντιβιοτικά: μπορεί να αλληλεπιδράσουν με μικροβιολογικές εξετάσεις προσδιορισμού ερυθροκυτταρικής Β12 και Β12 ορού (ψευδή χαμηλά αποτελέσματα).
Το χλωριούχο κάλιο (τροποποιημένη απελευθέρωση): Η παρατεταμένη χορήγηση μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα της Β12
Βιταμίνη Ε
Τι είναι : H βιταμίνη Ε ανακαλύφθηκε το 1920 ως ουσία με λιποδιαλυτική δράση που απαιτούνταν για την παρεμπόδιση του εμβρυϊκού θανάτου. Αναγνωρίστηκε χημικά την επόμενη δεκαετία και ονομάστηκε τοκοφερόλη από το ελληνικό τόκος (γέννηση) και το «φέρειν» (φέρω).
Χρήση : Η βιταμίνη Ε δρα ως αντιοξειδωτικό, προστατεύοντας τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες.
Ανεπάρκεια : Η αβιταμίνωση Ε προκαλεί στείρωση, τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα, καθώς και βλάβες των ιστών, ιδιαίτερα του νευρικού και του μυϊκού συστήματος. Στον άνθρωπο πραγματική αβιταμίνωση Ε είναι πολύ δύσκολο να εμφανιστεί, λόγω της διάδοσης της στα φυτά
Πλούσια σε : ελαι’ολαδο, σογιέλαιο, καλαμποκέλαιο
Βιταμίνη Κ
Τι είναι : Η βιταμίνη Κ είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη.
Χρήση : Η βιταμίνη Κ είναι απαραίτητος συμπαράγοντας για την ηπατική σύνθεση πρωτεϊνών που εμπλέκονται στη διαδικασία της πήξης του αίματος
Ανεπάρκεια : είναι σπάνια και συμβαίνει συνήθως μόνο σε άτομα που έχουν προβλήματα δυσαπορρόφησης ή ηπατικές νόσους. Ωστόσο, μπορεί να συμβεί και σε νεογέννητα γι αυτό σε όλα τα νεογέννητα πρέπει να χορηγείται Επίσης, όπως προαναφέραμε, η έλλειψη βιταμίνης Κ, συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Αλληλεπίδραση : Αντιβιοτικά: Μπορεί να αυξήσουν την ανάγκη σε βιταμίνη Κ.
Αντιπηκτικά: Η αντιπηκτική δράση μειώνεται από τη βιταμίνη Κ
Χολεστυραμίνη ή χολεστιπόλη, Υγρή παραφίνη, Σουκραλφάτη: Μπορεί να μειώσει την εντερική απορρόφηση της βιταμίνης Κ.
Πλούσια σε: βασιλικός, σέσκουλα, σπανάκι, μπρόκολο
Βιταμίνη Β1
Τι είναι : Η βιταμίνη Β1, αποκαλούμενη επίσης και Θειαμίνη αλλά και ανευρίνη, ανήκει στην κατηγορία των βιταμινών Β
Χρήση : Λειτουργεί ως συνένζυμο για την παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό και στο μεταβολισμό των υδατανθράκων. Επίσης είναι σημαντική για την διαβίβαση νευρικών ερεθισμάτων
Υπεροδοσολογία : Εάν ληφθεί σε ποσότητα 100 φορές μεγαλύτερη από την συνιστώμενη έχει τοξική δράση κι αυτό μπορεί να οδηγήσει στην καταστολή του αναπνευστικού συστήματος, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αυπνία, γενική αδυναμία, γρήγορους σφυγμούς, πονοκέφαλους και οξυθυμία
Ανεπάρκεια : Η βιοδιαθεσιμότητα της μπορεί να ελαττωθεί με τη χρήση αλκοόλ
Πλούσια σε : δημητριακά, φακές, ρύζι
Νιασίνη ή Β3
Τι είναι : Η νιασίνη είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη του συμπλέγματος των βιταμινών Β. Στην τροφή συναντάται ως νικοτιναμίδιο και νικοτινικό οξύ
Χρήση : Το νικοτινικό οξύ έχει χρησιμοποιηθεί και ως φάρμακο για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας
Υπερδοσολογία : Είναι προτιμότερο να αποφεύγονται μεγάλες δόσεις νιασίνης σε περιπτώσεις ουρικής αρθρίτιδας (μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ουρικού οξέος), στο πεπτικό έλκος (μπορεί να ενεργοποιήσει ένα έλκος) και στις ηπατικές παθήσεις (πιθανή επιδείνωση).
Αλληλεπίδραση :
Φάρμακα/ Θρεπτικά συστατικά
Σε συνδυασμό με φάρμακα για τη μείωση των λιπιδίων μπορεί να υπάρξει κίνδυνος για ραβδομυόλυση(προκαλείται από μυική βλάβη και μπορεί να οδηγήσει σε οξεία νεφρική ανεπάρκεια) και μυοπάθεια. Η συνδυασμένη θεραπεία απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση.
Ανεπάρκεια : Η έλλειψη της νιασίνης προκαλεί τη νόσο πελλάγρα.
Πλούσια σε :κοτόπουλο, γαλοπούλα, σολομός, δημητριακά πρωινού
Παντοθενικό οξύ
Τι είναι : Το παντοθενικό οξύ ή βιταμίνη Β5 ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες
Χρήση : Το παντοθενικό οξύ παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση των ορμονών των επινεφριδίων ( οι οποίες είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση του στρες ). Εξασφαλίζει επίσης σε κάθε κύτταρο στο σώμα έναν σταθερό ανεφοδιασμό ενέργειας με την ενίσχυση του μεταβολισμού, μπορεί να βοηθήσει να μειώσει την κούραση, την κατάθλιψη, καθώς επίσης και να βοηθήσει το δέρμα να θεραπεύσει και να επουλώσει ταχύτερα πληγές τομές ή σημάδια.
Ανεπάρκεια : Η ανεπάρκεια της βιταμίνης Β5 είναι εξαιρετικά σπάνια επειδή η βιταμίνη αυτή περιέχεται σε πολλές τροφές. Ωστόσο ανεπάρκεια παρατηρείται σε περιπτώσεις μακροχρόνιας κακής διατροφής ή υποσιτισμού
Αλληλεπίδραση : Έρευνες έχουν δείξει ότι αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, μπορεί να αυξήσουν τις απαιτήσεις σε παντοθενικό οξύ
Πλούσια σε :γιαούρτι, αβοκάντο, φακές, μανιτάρια
Ριβοφλαβίνη
Τι είναι : Η ριβοφλαβίνη ή βιταμίνη Β2 ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες του συμπλέγματος Β. .
Χρήση: Έρευνες έδειξαν ότι η ριβοφλαβίνη συμβάλλει στην πρόληψη της εμφάνισης ημικρανίας, στην πρόληψη του καταρράκτη και την βελτίωση της όρασης
Ανεπάρκεια: Η ανεπάρκεια ριβοφλαβίνης έχει συνδεθεί με προσβολή των βλεννογόνων
Πλούσια σε: δημητριακά, γάλα, αμύγδαλα
Φολικό οξύ
Τι είναι: Το φολικό οξύ που ονομάζεται επίσης βιταμίνη Β9, είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που ανήκει στην οικογένεια των βιταμινών Β.
Χρήση: Ο ρόλος που έχει το φολικό οξύ στον οργανισμό είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς χρειάζεται για τη δημιουργία νέων κυττάρων, για τη σύνθεση του DNA και του RNA. Παράλληλα είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις έγκυες γυναίκες ή για αυτές που επιθυμούν να μείνουν έγκυες. Η βιταμίνη αυτή είναι σημαντική για την πρόληψη εκ γενετής ανωμαλιών του κεντρικού νευρικού συστήματος όπως η δισχιδής ράχη
Ανεπάρκεια: παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα ομοκυστείνης τα οποία σχετίζονται με αυξημένες καρδιαγγειακές παθήσεις.
Πλούσια σε: δημητριακά, σπαράγγια, σπανάκι, φακές, ρεβύθια, πράσινη φυλλώδη λαχανικά.
Βιβλιογραφία
1. Linus Pauling Institute
2. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine.
