0 Comments
Στο νησί της Ρόδου, σύμφωνα με την παράδοση, στους γάμους και τα βαφτίσια κερνάνε τους καλεσμένους ένα γλυκό φτιαγμένο από σουσάμι και μέλι, το μελεκούνι.
Το μελεκούνι είναι ένα υγιεινό γλύκισμα και ξεχωρίζει για την υπέροχη γεύση και την υψηλή διατροφική του αξία. Για την παρασκευή του χρησιμοποιείται μυρωδάτο θυμαρίσιο μέλι, φυσικό σουσάμι, προστίθενται ολόκληρα αμύγδαλα, ξυσμένο πορτοκάλι – περγαμόντο και διάφορα μπαχαρικά ανάλογα με την περιοχή. Το μελεκούνι κόβεται σε σχήμα ρόμβου, είναι μαλακό και ελευθερώνει όλα τα αρώματα του τη στιγμή που το γεύεσαι. Τα βασικά συστατικά του, το σουσάμι και το μέλι το κάνουν θρεπτικά πολύτιμο.
Το σουσάμι αποτελεί τρόφιμο με υψηλής βιολογικής αξίας φυτική πρωτεΐνη. Είναι πλούσιο σε αμινοξέα, όπως η μεθειονίνη, η τρυπτοφάνη, η λευκίνη και η αργινίνη, ενώ είναι σχετικά φτωχό σε λυσίνη. Κατά συνέπεια, όταν συνδυαστεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως τα αμύγδαλα που επίσης περιέχονται στο μελεκούνι, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας.
Το σουσάμι είναι επίσης πλούσια πηγή μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Η αυξημένη παρουσία πολυακόρεστων λιπαρών οξέων καθιστά το σουσάμι μια ιδιαιτέρως θρεπτική τροφή, καθώς τα συγκεκριμένα οξέα δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός, γι’ αυτό και θεωρούνται απαραίτητα.
Οι βιταμίνες που περιέχονται στο σουσάμι είναι κυρίως του συμπλέγματος Β, όπως Β1, Β2 και νιασίνη οι οποίες συμβάλουν στη λειτουργία του νευρικού συστήματος ενώ η βιταμίνη Ε που επίσης περιέχει είναι άριστο αντιοξειδωτικό. Εκτός από τις βιταμίνες, περιέχονται ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο, ψευδάργυρος και σελήνιο. Ιδιαιτέρως το σελήνιο, που βρίσκεται σε σημαντικά ποσά στο σουσάμι, έχει τα τελευταία χρόνια συσχετιστεί με σημαντική αντιοξειδωτική δράση στον οργανισμό, καθώς αποτελεί συστατικό ενός σημαντικότατου οργανικού αντιοξειδωτικού συστήματος, της οξειδάσης της γλουταθιόνης, ένα από τα κυριότερα αμυντικά συστήματα του οργανισμού έναντι της δράσης οξειδωτικών μηχανισμών, όπως είναι οι ελεύθερες ρίζες.
Τα τελευταία χρόνια η κατανάλωση σουσαμιού έχει συσχετιστεί τόσο με την πρόληψη, όσο και την αντιμετώπιση χρόνιων νοσημάτων φθοράς με υψηλή συχνότητα στο σύγχρονο πληθυσμό, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, διάφορες μορφές καρκίνου κ.α. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση σουσαμιού έχει συσχετιστεί με μειωμένη ευαισθησία των λιποπρωτεϊνών (κυρίως της LDL) του αίματος στην οξείδωση.
Με δεδομένο το γεγονός ότι η οξείδωση της LDL αποτελεί κύριο αιτιολογικό παράγοντα για τη δημιουργία αρωματικών πλακών στα αγγεία, η προστασία που μπορεί να παρέχει το σουσάμι, μέσω κυρίως της σησαμολίνης που περιέχει, συμβάλλει στην πρόληψη της εμφάνισης αθηροσκλήρωσης. Επίσης, έχει βρεθεί ότι η σησαμολίνη προστατεύει από τη δράση των ελευθέρων ριζών, οι οποίες αποτελούν σημαντικούς οξειδωτικούς παράγοντες και έχουν συσχετιστεί με ποικίλες βλαβερές επιδράσεις στον οργανισμό, από τις σημαντικότερες εκ των οποίων είναι η καταστροφή του γενετικού υλικού και η εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου. Η εξουδετέρωση τέτοιων μηχανισμών έχει ωθήσει πολλούς ερευνητές στο να αποδώσουν στο σουσάμι σημαντική αντικαρκινογόνο δράση.
Όσον αφορά το μέλι η διατροφική του αξία έχει ήδη επισημανθεί από την αρχαιότητα. Το μέλι απορροφάται άμεσα από τον οργανισμό οπότε μας προσφέρει μέσα σε λίγα λεπτά όλα τα πολύτιμα συστατικά του. Δίνει ενέργεια και καταστέλλει καταστάσεις κόπωσης και εξάντλησης. Έχει αντισηπτικές ιδιότητες, είναι τονωτικό, βοηθάει στην ομαλή λειτουργία του στομάχου και γενικά στην καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι πλούσιο σε σίδηρο και έχει αντιμικροβιακή δράση εμποδίζοντας την ανάπτυξη των βακτηρίων και άλλων παθογόνων οργανισμών.
Έχει επίσης πολλές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Τα πολύτιμα αυτά θρεπτικά συστατικά καθιστούν το παραδοσιακό μελεκούνι ένα από τα υγιεινότερα γλυκά της ελληνικής παράδοσης. Θα μπορούσε να αποτελέσει πολύ καλό κολατσιό για τα παιδιά στο σχολείο και για τους γονείς στη δουλειά. Είναι μάλιστα και πολύ καλή πηγή άμεσης ενέργειας για αθλητές. Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι το μελεκούνι πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από διαβητικούς και από άτομα που προσπαθούν να μειώσουν το σωματικό τους βάρος γιατί είναι μεν πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά αλλά είναι πλούσιο και σε θερμίδες.
