0 Comments
Το πως σχετίζονται η βιταμίνη Κ με την αντιπηκτική αγωγή είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα.
Ας δούμε την επιρροή της πρόσληψης της βιταμίνης Κ μέσω της διατροφής μας στην φαρμακευτική αγωγή, για ένα καλύτερο αποτέλεσμα αλλά και μία πιο ισορροπημένη δίαιτα.
Τα αντιπηκτικά φάρμακα μειώνουν την ικανότητα πήξης του αίματος, προλαμβάνοντας έτσι το σχηματισμό θρόμβων στα αιμοφόρα αγγεία. Ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ως αντιπηκτική αγωγή είναι και οι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ.
Οι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ είναι παράγωγα της κουμαρίνης (acenocumarol, warfarin) ή της ινδαδιόνης (fluindione, phenindione) και διακρίνονται σε βραχείας και μεγάλης διάρκειας ημίσειας ζωής (acenocumarol, warfarin αντίστοιχα). Το αποτέλεσμα της χορήγησης ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ είναι η αναστολή σύνθεσης λειτουργικών παραγόντων II, VII, IX, and X, η οποία οδηγεί σε υποπηκτικότητα.
Οι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ είναι δραστικοί μετά από λήψη από το στόμα, συνδέονται σε μεγάλο ποσοστό με τις πρωτεΐνες του πλάσματος και αλληλεπιδρούν με πολλά φάρμακα (αρκετά από τα οποία είναι ευρέως χρησιμοποιούμενα), ενώ η δράση τους επηρεάζεται από την πρόσληψη βιταμίνης Κ από της τροφές και από το επίπεδο της ηπατικής λειτουργίας. Λόγω του μακρού χρόνου ημίσειας ζωής της προθρομβίνης (παράγοντας ΙΙ), η αντιπηκτική δράση της θεραπείας με ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ εκδηλώνεται μερικές ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας. Το θεραπευτικό παράθυρο των ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ είναι μικρό, γεγονός που επιβάλλει την τακτική εργαστηριακή παρακολούθηση της υποπηκτικότητας με το δείκτη INR (International Normalised Ratio).
Τα άτομα που λαμβάνουν τέτοιου είδους αντιπηκτική αγωγή, θα πρέπει όπως αναφέραμε, να προσέχουν την πρόσληψη της βιταμίνης Κ από τα τρόφιμα που καταναλώνουν. Η βιταμίνη Κ είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη που συμβάλει στην πήξη του αίματος και παίζει ρόλο στο σχηματισμό των οστών και την ρύθμιση πολλών ενζυμικών συστημάτων. Οι φυσικές μορφές της βιταμίνης είναι οι φυλλοκινόνες (σειρα Κ1) που συντίθενται από τα φυτά και οι μενακινόνες (σειρά Κ2) που συντίθενται από βακτήρια.
Για την επίτευξη βέλτιστων επιπέδων αντιπηκτικής δράσης, θα πρέπει να διατηρείται ένα ισοζύγιο μεταξύ της δόσης του φαρμάκου και της πρόσληψης βιταμίνης Κ, δηλαδή να υπάρχει μια σταθερή διατροφική πρόσληψη βιταμίνης Κ και όχι απαγόρευση όλων των τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Κ.
Παρακάτω παρουσιάζεται αναλυτικά η περιεκτικότητα τροφίμων σε βιταμίνη Κ (φυλλοκινόνη), τόσο μαγειρεμένων όσο και ωμών. Ιδιαίτερη προσοχή κατά την ανάγνωση του πίνακα πρέπει να δοθεί στο ότι οι τιμές της βιταμίνη Κ αναφέρονται στα 100 γρ τροφίμου.
Περιεκτικότητα τροφίμων σε Βιταμίνη Κ (φυλλοκινόνη) (μg)/ 100 g
| Μαϊντανός, φρέσκος | 1.640 |
| Τα φύλλα αμαράνθου, ωμά | 1.140 |
| Πικραλίδα χόρτα, μαγειρεμένα, βρασμένα | 551,4 |
| Σπανάκι, κατεψυγμένο, μαγειρεμένο, βρασμένο | 540,7 |
| Σπανάκι, ωμό | 482,9 |
| Πράσινα τεύτλα, μαγειρεμένα, βρασμένα | 484 |
| Ζαχαρότευτλα, μαγειρεμένα, βρασμένα | 484 |
| Λαχανίδα, μαγειρεμένη, βρασμένη | 418,5 |
| Λαχανίδα, ωμή | 389,6 |
| Μπρόκολο, μαγειρεμένο | 256 |
| Μπρόκολο, ωμό | 101,6 |
| Ραντίτσιο, ωμό | 255,2 |
| Πιπεριά, ωμή | 212,7 |
| Πιπεριές, γλυκές, κόκκινες | 114,2 |
| Λάχανα Βρυξελλών, βρασμένα | 193,5 |
| Σογιέλαιο | 183,9 |
| Λάχανα Βρυξελλών, ακατέργαστα | 177 |
| Κρεμμύδια, φρέσκα, κορυφές μόνο | 156,3 |
| Μαρούλι, κόκκινα φύλλα, ωμά | 140,3 |
| Μαρούλι, πράσινα φύλλα, ωμά | 126,3 |
| Λάχανο, κοινό, μαγειρεμένο | 108,7 |
| Λάχανο, ωμό | 76 |
| Λάδι κάνολας | 71,3 |
| Λάχανο, κόκκινο, μαγειρεμένο, βρασμένο | 47,6 |
| Λάχανο, κόκκινο, ωμό | 38,2 |
| Φύκια, ωμά | 66 |
| Μάραθος, βολβός, ωμός | 62,8 |
| Ελαιόλαδο | 60,2 |
| Δαμάσκηνα, αποξηραμένα | 59,5 |
| Φασόλια, πράσινα, κατεψυγμένα | 57,7 |
| Κουκουνάρια, ξηροί καρποί | 53,9 |
| Σπαράγγια, μαγειρεμένα | 50,6 |
| Μπάμιες, κατεψυγμένες, απροετοίμαστα | 49,4 |
| Μπάμιες, κατεψυγμένες, μαγειρεμένες | 47,8 |
| Αγγούρια | 47 |
| Πράσα, (βολβός και κάτω τμήμα φύλλων), ωμά | 47 |
| Λάχανο, κινέζικο (pak-choi), ακατέργαστο | 45,5 |
| Ντομάτες, αποξηραμένες στον ήλιο | 43 |
| Σπαράγγια, ακατέργαστα | 41,6 |
| Ακτινίδια | 40,3 |
| Φασόλια, φάβα, ωμά | 40,9 |
| Mπάμιες, μαγειρεμένες, βρασμένες | 40 |
| Σέλινο, μαγειρεμένο, βρασμένο | 37,8 |
| Φασόλια μαυρομάτικα, βρασμένα | 36,8 |
| Κάσσιους, ξηροί καρπόι | 34,7 |
| Μπιζέλια, πράσινα, μαγειρεμένα | 25,9 |
| Πράσα, (βολβός και κατώτερο τμήμα), μαγειρεμένα | 25,4 |
| Μπιζέλια, πράσινα, ωμά | 24,8 |
| Φύκια, σπιρουλίνα, αποξηραμένα | 25,5 |
| Αβοκάντο | 21 |
| Κουνουπίδι, πράσινο, μαγειρεμένο | 20,8 |
| Αχλάδια, αποξηραμένα | 20,4 |
| Κουνουπίδι, πράσινο, ωμό | 20,2 |
| Βατόμουρα, ωμά | 19,8 |
| Ρόδια, ωμά | 16,4 |
| Σταφύλια, κόκκινα ή πράσινα | 14,6 |
| Φιστίκια, ξηροί καρποί | 13,2 |
| Φραγκοστάφυλα, κόκκινα και λευκά | 11 |
| Φασόλια μωβ, μαγειρεμένα | 8,4 |
| Nτομάτα ωμή | 7,9 |
| Κάστανα | 7,8 |
| Μούρα, ωμά | 7,8 |
| Δαμάσκηνα | 6,4 |
| Ακτινίδια | 6,1 |
| Αχλάδια | 5,2 |
| Ρεβίθια, μαγειρεμένα | 4 |
| Αυγό | 4 |
| Φασόλια άσπρα, μαγειρεμένα | 3,5 |
| Κουκιά, βρασμένα | 2,9 |
| Φακές, μαγειρεμένες | 1,7 |
Πηγές
- USDA Food Composition Databases
- Krause’s Κλινική Διατροφή, L.Kathleen Mahan, Sylvia Escott-Stump, ιατρικές εκδόσεις Λίτσας, σελ 80-82, 441
- http://www.ahepahosp.gr/downloads/%CE%98%CE%95%CE%A1%CE%91%CE%A0%CE%95%CE%A5%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%91%20%CE%A0%CE%A1%CE%A9%CE%A4%CE%9F%CE%9A%CE%9F%CE%9B%CE%9B%CE%91/%CE%A6%CE%9B%CE%95%CE%92%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%98%CE%A1%CE%9F%CE%9C%CE%92%CE%A9%CE%A3%CE%97/%CE%A6%CE%9B%CE%95%CE%92%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%98%CE%A1%CE%9F%CE%9C%CE%92%CE%9F%CE%95%CE%9C%CE%92%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%9D%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%A3.pdf
