0 Comments
Ειλεός ονομάζεται το τελευταίο από τα τρία μέρη του λεπτού εντέρου. Όντας τμήμα του λεπτού εντέρου παίζει σημαντικό ρόλο στην διαδικασία της πέψης. Απορροφά τα θρεπτικά συστατικά και το νερό, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον οργανισμό.
Ειλεός όμως είναι και ο ιατρικός όρος για την μειωμένη κινητικότητα του λεπτού ή του παχέος εντέρου, το οποίο οδηγεί στην συσσώρευση υπολειμμάτων των τροφών και σε πιθανή εντερική απόφραξη.
Ουσιαστικά δηλαδή έχουμε την αδυναμία των τροφών ή των αερίων να διέλθουν και να απορριφθούν δια της φυσικής οδού.
Μπορεί να εμφανιστεί ως παρενέργεια μετά από χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες πιθανές αιτίες αυτής της κατάστασης όπως είναι η ανισορροπία ηλεκτρολυτών, π.χ. καλίου και ασβεστίου, ιστορικό τραυματισμού του εντέρου, παθήσεις όπως το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, το εγκεφαλικό, το ιστορικό εντερικής διαταραχής, όπως η νόσος του Crohn και η εκκολπωματίτιδα κ.α.
Η απόφραξη του εντέρου μπορεί να είναι μερική ή πλήρης. Μπορεί επίσης να είναι μηχανική ή λειτουργική/ παραλυτικός ειλεός.
Η απόφραξη μπορεί να έχει διάφορα συμπτώματα όπως:
- Κράμπες και πόνο στην κοιλιά
- Έμετο
- Απώλεια όρεξης
- Διατεταμένη και σκληρή κοιλιά
- Δυσκοιλιότητα και έλλειψη αερίων, εάν το έντερο έχει αποκλειστεί εντελώς
- Διάρροια, εάν το έντερο είναι μερικώς φραγμένο
Ο μηχανικός ειλεός σε πολλές των περιπτώσεων απαιτεί χειρουργική επέμβαση και είναι μια κοινή επιπλοκή μετά από χειρουργική επέμβαση.
Άλλες πιθανές αιτίες είναι:
- Εξωτερική πίεση του εντέρου (συμφύσεις, κήλη)
- Αλλαγές στο τοίχωμα του εντέρου (όγκος, φλεγμονή ή λοίμωξη)
- Απόφραξη του αυλού
Σε αντίθεση με τον μηχανικό ειλεό, ο λειτουργικός ειλεός δεν οφείλεται σε κάποια αιτία που εμποδίζει τη διέλευση του περιεχομένου του, αλλά οφείλεται στη μειωμένη κίνηση των τοιχωμάτων του εντέρου.
Ο παραλυτικός / λειτουργικός ειλεός έχει πολλές αιτίες:
- Χειρουργική επέμβαση στην περιοχή της κοιλιάς
- Μόλυνση
- Ορισμένα φάρμακα που επηρεάζουν τους μύες και τα νεύρα, συμπεριλαμβανομένων των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών και των οπιοειδών φαρμάκων για τον πόνο
- Παθήσεις που επηρεάζουν τους μύες και τα νεύρα, όπως η νόσος του Πάρκινσον
Διατροφική αντιμετώπιση
Οι διατροφικές οδηγίες που θα δοθούν μετά την αντιμετώπιση της οξείας φάσης του μηχανικού ειλεού διαφέρουν ανάλογα με την αιτία που τον προκάλεσε.
Σε άτομα με στενώσεις στο έντερο μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Μείωση της ποσότητας των ινών που διέρχονται από τα στενά μέρη του εντέρου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου να προκληθεί απόφραξη και σε πολλές περιπτώσεις να υπάρξει βελτίωση των συμπτωμάτων όπως είναι ο πόνος, οι κοιλιακές κράμπες, τα αέρια ή το αίσθημα πληρότητας.
Αποφύγετε τρόφιμα που περιέχουν περισσότερα από 2 γραμμάρια ινών ανά μερίδα. Διαβάστε τις ετικέτες για την περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες σε συσκευασμένα και έτοιμα τρόφιμα και λάβετε υπόψιν το μέγεθος της μερίδας.
Ενδεικτικά τρόφιμα σε μια δίαιτα χαμηλή σε φυτικές ίνες
| Τρόφιμα που επιτρέπονται | Τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγονται | |
| Φρούτα | Χυμοί φρούτων χωρίς πούλπα, μπανάνα, αβοκάντο, κονσερβοποιημένα ροδάκινα και αχλάδια, μαγειρεμένα φρούτα χωρίς φλούδα και σπόρους
|
Ωμά και αποξηραμένα φρούτα
|
| Λαχανικά | Σουρωμένοι χυμοί λαχανικών
Μαγειρεμένα λαχανικά: καρότα, κολοκυθάκια
|
Ωμά λαχανικά, καλαμπόκι, μανιτάρια, μαγειρεμένες ολόκληρες ντομάτες, σκόρδο, κρεμμύδι, τουρσί, ελιές, πατάτες με την φλούδα, αρακάς και όσπρια
|
| Ψωμί και δημητριακά | Λευκό ψωμί χωρίς σπόρους, ρύζι, ζυμαρικά, απλά δημητριακά από καλαμπόκι ή ρύζι, βρώμη
|
Προϊόντα ολικής αλέσεως ή πολύσπορα, άγριο ή καστανό ρύζι
|
| Κρέας, κοτόπουλο, ψάρι | Βραστά ή μαγειρεμένα μαλακά κρέατα, αυγά | Οτιδήποτε πικάντικο, τηγανητό ή σκληρό
|
| Καρποί | Ολόκληρους ξηρούς καρπούς | Βούτυρα καρπών χωρίς κομματάκια |
| Ροφήματα | Γάλα αμυγδάλου, γάλα ρυζιού
|
Χυμοί με πούλπα ή υπολείμματα φλούδας |
Γενικές συμβουλές
- Καταναλώστε μικρές ποσότητες φαγητού κάθε 2 ώρες. Τα μεγάλα γεύματα μπορούν να προκαλέσουν δυσφορία. Προσπαθήστε να έχετε 6-7 μικρά γεύματα ή σνακ όλη την ημέρα.
- Κόψτε τα τρόφιμα σε μικρά κομμάτια.
- Μασάτε πολύ καλά και αργά την τροφή.
- Αποφύγετε τα τρόφιμα που είναι σκληρά.
- Τα καλά μαγειρεμένα λαχανικά, τα φρούτα και το κρέας μπορεί να είναι περισσότερο ανεκτά.
- Πιείτε υγρά καθ΄ όλη την διάρκεια της ημέρας αντί να πίνετε μεγάλες ποσότητες παράλληλα με το γεύμα.
- Εάν χάνετε βάρος, επιλέξτε ροφήματα υψηλά σε θερμίδες όπως smoothies με γάλα ή γιαούρτι, σούπες με κρέμα γάλακτος ή μιλκσέικ.
- Εάν η διατροφή σας είναι πολύ περιορισμένη μιλήστε με τον γιατρό ή τον διαιτολόγο που σας παρακολουθεί για την λήψη συμπληρώματος διατροφής.
- Προσπαθήστε να κάνετε έναν σύντομο περίπατο κάθε μέρα για να βοηθήσετε την λειτουργία και την κινητικότητα του εντέρου.
- Κρατήστε ένα ημερολόγιο με τα τρόφιμα που καταναλώσατε και τα συμπτώματα που σας προκάλεσαν.
Βιβλιογραφία
- Tim O. Vilz, PD Dr. med.,1,* Burkhard Stoffels, Dr. med.,1 Christian Strassburg, Prof. Dr. med.,2 Hans H. Schild, Prof. Dr. med.,3 and Jörg C. Kalff, Prof. Dr. med.1 Ileus in Adults Pathogenesis, Investigation and Treatment Dtsch Arztebl Int. 2017 Jul; 114(29-30): 508–518.
- NCI Dictionary of Cancer Terms https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/ileum
- The Structure and Function of the Digestive System https://my.clevelandclinic.org/health/articles/7041-the-structure-and-function-of-the-digestive-system
- Diet Advice to Manage a Partial Bowel Obstruction. http://www.bccancer.bc.ca
