ΕΛΕΝΗ-ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ Γ. ΑΣΤΕΡΙΟΥ
ΑΘΑΝΑΣΙΑ Π. ΠΟΥΛΑΡΑ
ΑΠΟΦΟΙΤΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
Η λοίμωξη με τον Ιό Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας (Human Immunodeficiency Virus) και το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS) είναι μια νόσος του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλείται από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV). Η νόσος παρεμβαίνει στο ανοσοποιητικό σύστημα και παρεμποδίζει τη λειτουργία του, κάνοντας τα άτομα με AIDS περισσότερο πιθανά να αποκτήσουν λοιμώξεις, όπως ευκαιριακές λοιμώξεις και όγκους που συνήθως δεν προσβάλουν τα άτομα με λειτουργικά ανοσοποιητικά συστήματα. Αυτή η ευπάθεια χειροτερεύει με την εξέλιξη της νόσου. Ο ιός και η νόσος αναφέρονται συχνά μαζί ως HIV/AIDS. Η νόσος είναι τεράστιο πρόβλημα υγείας σε πολλά μέρη του κόσμου, και θεωρείται πανδημία. O HIV, πιστεύεται ότι προέρχεται από μη-ανθρώπινα πρωτεύοντα θηλαστικά της Κεντροδυτικής Αφρικής και ότι μεταφέρθηκε στους ανθρώπους (διαδικασία γνωστή ως ζωονοσία) στις αρχές του 20ού αιώνα. Κατηγορίες αντιρετροϊκών φαρμάκων, χορηγούμενες σε συνδυασμό προσφέρουν μακροχρόνια ύφεση της νόσου, όμως έχουν και πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες που ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Ωστόσο σύμφωνα με σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα, αντιμετώπιση καθώς και ύφεση της νόσου στους ασθενείς αυτούς μπορεί να προκληθεί και διατροφικά μέσω των προβιοτικών συμπληρωμάτων, καθώς και των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων.
Αναφορικά με τις διατροφικές συμβουλές για τους πάσχοντες από AIDS, κάποιες μαρτυρίες έχουν δείξει ένα όφελος από τη λήψη ιχνοστοιχείων σε συμπληρώματα. Οι μαρτυρίες για συμπληρώματα με σελήνιο είναι ανάμεικτες με αβέβαιες αποδείξεις περί σχετικού όφελους . Υπάρχουν κάποιες μαρτυρίες ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Α σε παιδιά μειώνουν το κίνδυνο θανάτου και βελτιώνουν την ανάπτυξη. Στην Αφρική ,σε περιπτώσεις διατροφικά στερημένων εγκύων αλλά και θηλαζουσών γυναικών μια συμπληρωματική δίαιτα με πολυβιταμίνες βελτίωσε την έκβαση και για τις μητέρες και για τα παιδιά. Η διατροφική λήψη ιχνοστοιχείων στη Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη από μολυσμένους με HIV ενήλικες συνιστάται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ο ΠΟΥ επιπλέον δηλώνει ότι αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Α, ψευδαργύρου και σιδήρου μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες σε ενήλικες με HIV λοίμωξη. Επίσης δεν υπάρχουν αρκετές μαρτυρίες για την υποστήριξη της χρήσης βοτανολογικών θεραπειών.
Αντίθετα για τα προβιοτικά προϊόντα τα νέα είναι καλύτερα. Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που βρίσκονται σε κάποια προϊόντα τροφίμων ή συμπληρώματα, τα οποία όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες, μπορεί να είναι ωφέλιμα για την υγεία μας. Βοηθούν στη διατήρηση καλής ισορροπίας στα βακτήρια που υπάρχουν στο γαστρεντερικό σωλήνα (ΓΕΣ) του ανθρώπου.
Οι πιο κοινοί τύποι προβιοτικών βακτηρίων είναι τα στελέχη των γαλακτοβακίλων και των μπιφιντοβακτηρίων, συνήθως βρίσκονται σε γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση. Μπορούν επίσης να βρεθούν σε συμπληρώματα , όπως κάψουλες, ταμπλέτες ή φακελάκια στα οποία των προϊόν βρίσκεται σε μορφή σκόνης.
Η επιστημονική έρευνα όμως έχει εστιάσει στο αν συγκεκριμένα στελέχη προβιοτικών είναι ικανά να προστατεύουν ή να θεραπεύουν κάποιες ασθένειες. Πιθανά ενεργητικά οφέλη κάποιων ανθρώπων είναι:
- Mείωση μολύνσεων γαστρεντερικού συστήματος
- Βελτίωση της άμυνας του οργανισμού
- Βελτίωση των λειτουργιών του εντέρου
Ένα πλήθος μελετών που έχουν διεξαχθεί υποδεικνύουν ότι τα προβιοτικά σχετίζονται σε ένα βαθμό με την αντιμετώπιση του HIV μέσω της διατροφής που κάνουν οι οροθετικοί ασθενείς αφού μπορούν να αυξήσουν τον αριθμό των CD4 T4 λεμφοκυττάρων τους ( λευκά αιμοσφαίρια-στρατιώτες ανοσοποιητικού συστήματος που οργανώνουν την άμυνα ενάντια σε επιθέσεις από μικροοργανισμούς). Έχει αποδειχθεί ότι η λήψη προβιοτικών στους οροθετικούς ασθενείς μπορεί να μειώσει τα διαρροϊκά επεισόδια, τις ναυτίες και τους εμετούς, να μειώσει μυκητιάσεις και να βοηθήσει στη φυσιολογική ανάπτυξη (ύψους- βάρους οροθετικών παιδιών.
Εκτός όμως από την αναγκαιότητα λήψης προβιοτικών εξίσου απαραίτητα και με σημαντικό ρόλο στη καταπολέμηση του HIV είναι τα ω3 και ω6 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι αναγκαία να λαμβάνονται μέσω διατροφής (αφού είναι τα μόνα που δεν παράγει το ανθρώπινο σώμα). Τα ωε και ω6 λιπαρά οξέα υπάρχουν σε φυτά, έλαια , σπόρους και σε παχιά ψαρια.
Μελέτες αποδεικνύουν τη θετική τους επίδραση καθώς επίσης και του ιχθυελαίου σε ασθενεις με HIV, αφού βοηθηθούν στην αύξηση σωματικού βάρους των οροθετικών ασθενών και των νεογνών και την αυξηση περιμέτρου κεφαλής.
Έτσι καταλήγουμε στο συμπέρασμα πώς η χορήγηση προβιοτικών καθώς και ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, φαίνεται ότι μπορεί αποτελεσματικά να συμβάλλει στην αντιμετώπισή του Συνδρόμου Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (HIV), καθώς και να οδηγήσει σε μια σχετική ύφεσή κάποιων συμπτωμάτων που συνδέονται με την νόσο (π.χ. υπερτριγλυκεριδαιμία, διάρροια).