Η κατάλληλη διατροφή για την Υπερουριχαιμία

Η κατάλληλη διατροφή για την Υπερουριχαιμία

Comment Icon0 Comments
Reading Time Icon1 min read
Spread the love

Με τον όρο Υπερουριχαιμία ορίζεται η συγκέντρωση ουρικού οξέος  στον ορό που ξεπερνά το όριο διαλυτότητας (>6,8 mg/dl).

Το ουρικό οξύ είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών στον άνθρωπο. Παράγεται κυρίως στο ήπαρ και σε μικρότερο βαθμό στο λεπτό έντερο και το νεφρό και αποβάλλεται από τον νεφρό (2/3) και από το έντερο (1/3). Στον ανθρώπινο οργανισμό ανέρχεται σε 1,2 gr και απεκκρίνεται κυρίως στα ούρα, ενώ ~30% από το ΓΕΣ και ελάχιστα στον ιδρώτα.

Τα επίπεδα του ουρικού οξέος επηρεάζονται κυρίως από την ενδογενή παραγωγή πουρινών και λιγότερο από τη διαιτητική τους πρόσληψη καθώς και από παράγοντες που επηρεάζουν τη νεφρική του απέκκριση.  Συνήθως η ανεπαρκής νεφρική απέκκριση ουρικού οξέος ευθύνεται περίπου για το 90% των περιπτώσεων υπερουριχαιμίας και ουρικής αρθρίτιδας.

Κατηγορίες της Υπερουριχαιμίας

  • Πρωτοπαθής υπερουριχαιμία, που οφείλεται στον υπερκορεσμό του ουρικού μονονατρίου σε απουσία συνυπαρχόντων νοσημάτων ή φαρμάκων, που μεταβάλλουν την παραγωγή ή την απέκκριση του ουρικού οξέος.
  • Δευτεροπαθής υπερουριχαιμία, που οφείλεται σε υπερπαραγωγή ουρικού οξέος ή σε μειωμένη απέκκριση του συνεπεία άλλου νοσήματος, φαρμάκων, διαιτητικού παράγοντα ή άλλου τοξικού παράγοντα.

Θεραπεία της Υπερουριχαιμίας

  • Διαιτητικές συμβουλές, αλλαγή του τρόπου ζωής και άλλες στρατηγικές μείωσης των παραγόντων κινδύνου
  • Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Ο ρόλος της δίαιτας στην αντιμετώπιση της υπερουριχαιμίας

 Γενικές Διατροφικές Συστάσεις

  • Αποφυγή πλούσιων σε πουρίνες τροφίμων*
  • Αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων πλούσιων σε υδατάνθρακες (ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, φρούτα)
  • Μείωση στην πρόσληψη λιπαρών, επιλογή άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων και τυριών
  • Μείωση στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος, προτίμηση σε πουλερικά και ψάρια σε συγκεκριμένες ποσότητες
  • Αποφυγή αλκοόλ
  • Αύξηση στην κατανάλωση υγρών κατά τη διάρκεια της ημέρας
  • Απώλεια περιττού σωματικού βάρους
  • Αποφυγή μεγάλων και βαρέων γευμάτων αργά τη νύχτα
ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΜΕ ΜΕΤΡΟ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ*
  • γάλα χαμηλό σε λιπαρά
  • γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά
  • τυρί χαμηλό σε λιπαρά
  • αυγό
  • μοσχαρίσιο κρέας
  • αρνίσιο κρέας
  • χοιρινό κρέας
  • θαλασσινά (μύδια, χτένια, αυγοτάραχο)
  • σαρδέλες
  • σκουμπρί
  • ρέγκα
  • αντσούγιες
  • εντόσθια (συκώτι, μυαλά, νεφροί)
  • γλυκάδια
  • φρούτα
  • επιτραπέζια ζάχαρη και γλυκά
  • φυσικός χυμός
  • γλυκά τυποποιημένα τρόφιμα, υψηλά σε σιρόπι φρουκτόζης/γλυκόζης
 

  • ξηροί καρποί
  • επιτραπέζιο αλάτι και τρόφιμα υψηλά σε περιεκτικότητα αλατιού (έτοιμες σάλτσες, ζωμοί)
  • κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο (2 μερίδες για τους άνδρες και 1 για τις γυναίκες), ειδικότερα όταν αφορά μπύρα, αλλά και κρασί και άλλα αποστάγματα
  • υπερκατανάλωση αλκοόλ
  • κατά τις οξείες φάσης προτείνεται η πλήρης αποχή από το αλκοόλ
  • αναψυκτικά υψηλά σε σιρόπι φρουκτόζης ή γλυκόζης

 

Μία δίαιτα που στοχεύει  στη μέτρια κατανάλωση πρωτεϊνών, στην αντικατάσταση των  απλών με σύνθετους υδατάνθρακες και  στη μείωση των κορεσμένων λιπαρών  προκαλεί σημαντική μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος.

Είναι σημαντικό πως οι ζωικές πηγές πουρινών επηρεάζουν κατά πολύ μεγαλύτερο βαθμό τα επίπεδα του ουρικού οξέος σε σχέση με τις φυτικές πηγές πουρινών οι οποίες φαίνεται να ασκούν ουδέτερη επιρροή. Επίσης, οι φυτικές αυτές πηγές αποτελούν σημαντικές πηγές πρωτείνης των ασθενών με υπερουριχαιμία.

Η μελέτη των Dessein et al, 2000, κατέδειξε ότι η απώλεια βάρους 7,7Kg σε συνδυασμό με δίαιτα ισορροπημένη και φτωχή σε πουρίνες μείωσε κατά 1,7 mg/dl  τα επίπεδα του ουρικού οξέος και τα επεισόδια ουρικής αρθρίτιδας.

Τέλος, τρόφιμα τα οποία φαίνονται να μειώνουν τα συμπτώματα ουρικής αρθρίτιδας και υπερουριχαιμίας είναι τα κεράσια και τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C .

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα κεράσια , με μηχανισμό όχι ακόμα εξακριβωμένο, προκαλούν μείωση των επιπέδων  ουρικού οξέος και μείωση των  επεισοδίων ουρικής αρθρίτιδας – μελέτη των Zhang et al, 2012, καταδεικνύει ότι η κατανάλωση κερασιών σε διάστημα δύο ημερών μειώνει κατά 35% τα επεισόδια ουρικής αρθρίτιδας σε σχέση με τους ασθενείς που δεν κατανάλωναν κεράσια.

Παράλληλα, η βιταμίνη C φαίνεται ότι έχει ήπια αλλά διαρκής υπο-ουριχαιμική δράση – Στη μελέτη των Huang et al,2005, που πραγματοποιήθηκε σε ενήλικες μη καπνιστές χορηγήθηκαν 500mg βιταμίνης C ή placebo. Η βιταμίνη C μείωσε κατά 0,5 mg/dl τα επίπεδα του ουρικού οξέος σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν placebo.

Βιβλιογραφία

  • Nat Rev Rheumatol. 2012 Oct;8(10):610-21. doi: 10.1038/nrrheum.2012.144. Epub 2012 Sep 4. The genetics of hyperuricaemia and gout. Reginato AM1, Mount DB, Yang I, Choi HK.
  • Beneficial effects of weight loss associated with moderate calorie/carbohydrate restriction, and increased proportional intake of protein and unsaturated fat on serum urate and lipoprotein levels in gout: a pilot study
  • Zhang Y, Neogi T, Chen C, Chaisson C, Hunter DJ, Choi HK. Cherry consumption and decreased risk of recurrent gout attacks. Arthritis Rheum 2012;64:4004–11
  • Zhang Y, Chen C, Choi H, Chaisson C, Hunter D, Niu J, et al. Purine-rich foods intake and recurrent gout attacks. Ann Rheum Dis 2012;71:1448–53.
  • Huang HY, Appel LJ, Choi MJ, Gelber AC, Charleston J, Norkus EP, et al. The effects of vitamin C supplementation on serum concentrations of uric acid: results of a randomized controlled trial. Arthritis Rheum 2005;52:1843–7.
  • Khanna D, FitzGerald JD, Khanna PP, et al. 2012 American College of Rheumatology Guidelines for Management of Gout Part I: Systematic Non-pharmacologic and Pharmacologic Therapeutic Approaches to Hyperuricemia. Arthritis care & research. 2012;64(10):1431-1446. doi:10.1002/acr.21772.

Συντάκτης Άρθρου

Share this article

Related Posts