0 Comments
Συχνά διαβάζουμε ότι η παχυσαρκία αποτελεί μία σύγχρονη μάστιγα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης που δυστυχώς πλήττει και τη χώρα μας.Και, σε αντίθεση με ό,τι ίσως πιστεύουμε συχνά, το πρόβλημα των περιττών κιλών δεν είναι αισθητικό, καθώς ουσιαστικά «ανοίγει την πόρτα» σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ορισμένες μορφές καρκίνου, μυοσκελετικές παθήσεις και ψυχολογικές διαταραχές. Και το μυστικό κρύβεται στο ισοζύγιο ενέργειας.
Διαταραχή του ισοζυγίου ενέργειας= Αύξηση/Μείωση του σωματικού βάρους
Μολονότι η παχυσαρκία θεωρείται σήμερα ένα πολυσύνθετο πρόβλημα, με περισσότερους από 100 παράγοντες (π.χ. περιβαλλοντικούς, γενετικούς, ορμονικούς, τρόπου ζωής, κ.λπ.) να επηρεάζουν την εμφάνισή της, το βασικό αίτιο της παραμένει ένα και σχετίζεται με τη διαταραχή του ισοζύγιου ενέργειας.
Έτσι, όταν οι θερμίδες (ενέργεια) που προσλαμβάνουμε από το σύνολο των τροφίμων και ροφημάτων της διατροφής μας είναι ίσες με τις θερμίδες που δαπανούμε για τις μεταβολικές μας ανάγκες και τη σωματική μας δραστηριότητα, τότε επιτυγχάνουμε ενεργειακή ισορροπία και το βάρος μας διατηρείται σταθερό.
Όταν όμως διαταράσσεται αυτή η ισορροπία, και οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε από τη διατροφή μας είναι περισσότερες από αυτές που «καίμε», τότε η «περίσσεια ενέργειας» αποθηκεύεται με τη μορφή σωματικού λίπους, και το βάρος μας αυξάνεται. Φυσικά, στην αντίθετη περίπτωση (όταν οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε είναι λιγότερες από αυτές που δαπανούμε) το βάρος μας μειώνεται.
«Δεν πρόκειται να καταπολεμήσουμε την παχυσαρκία εάν βασιζόμαστε μόνο στον περιορισμό του φαγητού»
Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου εστιάζαμε είτε στην πρόσληψη τροφής, είτε, σπανιότερα, στη δαπάνη ενέργειας, σήμερα γνωρίζουμε ότι, για τον αποτελεσματικό έλεγχο του βάρους, έμφαση πρέπει να δίνουμε «και στις δύο πλευρές» της ζυγαριάς.
Ενδεικτικά, σε ανασκόπηση του James Hill, Καθηγητή Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου του Colorado, και συνιδρυτή του Μητρώου Ελέγχου Βάρους των Η.Π.Α., επισημαίνεται ότι για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, χρειάζεται να αλλάξουμε στάση όχι μόνο απέναντι στο φαγητό, αλλά και απέναντι στην άσκηση. Αυτό είναι σημαντικό επειδή, μεταξύ άλλων, όταν επικεντρωνόμαστε μόνο στη μείωση των θερμίδων, συμβαίνουν πολλές αλλαγές σε βιολογικούς μηχανισμούς (π.χ. μείωση του μεταβολισμού, αύξηση της πείνας, αλλαγές στους μύες και τα λιποκύτταρα ή ακόμη και τα εγκεφαλικά μας κύτταρα) που καθιστούν δυσκολότερη την περαιτέρω απώλεια βάρους και τη διατήρηση του βάρους που χάθηκε.
Επιπλέον, με δεδομένο ότι συχνά το περιβάλλον δεν «ευνοεί» καλές συμπεριφορές διατροφής και άσκησης, οι άνθρωποι καλό είναι να δημιουργούμε μόνοι μας τις συνθήκες εκείνες που μας επιτρέπουν να προβαίνουμε σε σωστές διατροφικές επιλογές (π.χ. παίρνοντας σνακ στο γραφείο από το σπίτι) και να πραγματοποιούμε οποιασδήποτε μορφής φυσική δραστηριότητα (π.χ. ανέβασμα της σκάλας, πλύσιμο του αυτοκινήτου, εργασίες στον κήπο κ.λπ.).
Είναι προτιμότερο να «τρώμε φυσιολογικά, όχι λίγο» αλλά να είμαστε «σωματικά δραστήριοι»
Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο οργανισμός μας παρουσιάζει μεγαλύτερη ευελιξία σε υψηλότερα επίπεδα ενεργειακής ισορροπίας (δηλαδή όταν προσλαμβάνουμε και δαπανούμε αντίστοιχα περισσότερες θερμίδες) και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό π.χ. στην προσπάθεια διατήρησης του βάρους που χάσαμε.
Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι είναι δύσκολο να μειώσουμε και να διατηρήσουμε χαμηλές τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε, κάνοντας λίγο ως πολύ συνέχεια δίαιτα, το να προσλαμβάνουμε τελικά περισσότερη ενέργεια μέσω της διατροφής, και να έχουμε παράλληλα και έναν πιο δραστήριο τρόπο ζωής μοιάζει περισσότερο εφικτό και διατηρήσιμο μακροπρόθεσμα.
Τρώμε έξυπνα και ασκούμαστε για να παραμείνουμε υγιείς
Επιπλέον, οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να κάνουν και να διατηρήσουν μακροπρόθεσμα μεγάλες και σημαντικές αλλαγές που αφορούν στη διατροφή και την άσκηση. Από την άλλη, οι μικρές και σταδιακές αλλαγές (πχ μικρότερες μερίδες, εξοικονόμηση θερμίδων με ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, καθημερινό περπάτημα προς τη δουλειά, ανέβασμα σκάλας κ.λπ.) είναι πιο εύκολο να εφαρμοσθούν και να διατηρηθούν για καιρό. Σε κάθε περίπτωση, και ανεξάρτητα από το είδος ή το μέγεθος της αλλαγής, ένα είναι σίγουρο, πως οι αλλαγές στον τρόπο ζωής πρέπει να αφορούν τόσο στη διατροφή όσο και στην άσκηση.
Πηγές:
- Hill JO, Wyatt HR., Peters JC. Energy Balance and Obesity. Circulation. 2012
