Τα ζυμαρικά βρίσκονται στη βάση της Μεσογειακής Διατροφής και μαζί με το ψωμί, το ρύζι, την πατάτα και το καλαμπόκι αποτελούν την κύρια ομάδα των σύνθετων υδατανθράκων. Συνιστώνται ως βασική τροφή του ανθρώπου, για όλες τις ηλικίες. Παρέχουν σημαντικά ποσά ενέργειας ειδικά σε αθλητές που χρήζουν αυξημένης ενεργειακής πρόσληψης. Παράλληλα παρέχουν λίγες θερμίδες ( 220 θερμίδες στα 140 γρ. ) και αποτελούν το 50-55% της καθημερινής προσλαμβανόμενης ενέργειας για έναν μέσο άνθρωπο.
Τα ζυμαρικά ανταποκρίνονται στις ανάγκες μια σύγχρονης οικογένειας. Απαιτούν λίγα χρήματα για την αγορά τους, λίγο χρόνο προετοιμασίας και συνδυάζονται εύκολα με ποικίλους τρόπους. Είτε συνοδευόμενα από μία ελαφριά σάλτσα ντομάτας είτε από κάποιο κρέας ή τυρί, μπορούν να αποτελέσουν ένα υγιεινό γεύμα.
Πολλές χώρες ανταγωνίζονται ότι ήταν η κοιτίδα της προέλευσης των ζυμαρικών. Ανάμεσά τους η Ελλάδα, η Ιταλία, η Κίνα και ο Αραβικός κόσμος. Σίγουρα τα πρωτεία στην κατανάλωση ζυμαρικών φαίνεται να έχει η Ιταλία με 30 κιλά ανά κάτοικο τον χρόνο.
Είδη ζυμαρικών
Τα ζυμαρικά ανάλογα την παρασκευή τους χωρίζονται σε διαφορετικά είδη. Τα παραδοσιακά ζυμαρικά παρασκευάζονται από σιμιγδάλι και νερό χωρίς την προσθήκη κάποιον συντηρητικών ουσιών, όπως τα σπαγγέτι, οι πένες, οι βίδες και άλλα πολλά.
Παράλληλα όμως υπάρχουν και ζυμαρικά τα οποία φτιάχνονται από γάλα, αυγά, αλεύρι και αλάτι, τα οποία είναι πιο νόστιμα αλλά και πιο παχυντικά. Τέτοια είναι οι ταλιατέλες,τα λαζάνια και οι χυλοπίτες. Υπάρχουν βέβαια και έτοιμα γεμιστά ζυμαρικά τα οποία εμπεριέχουν σε μικρές ποσότητες τυρί ή κάποιου είδους κρέατος όπως τα τορτελίνια ή τα ραβιόλια. Μερικές βιομηχανίες μάλιστα παράγουν ζυμαρικά σε διάφορα χρώματα με την προσθήκη λαχανικών που τα αποχρωματίζουν, όπως η ντομάτα, το σπανάκι και το καρότο.
Σήμερα στο εμπόριο κυκλοφορούν και ζυμαρικά ολικής αλέσεως από αλεύρι ολικής άλεσης, που εμπεριέχουν περισσότερες φυτικές ίνες, πρωτεΐνες, ιχνοστοιχεία και είναι χαμηλά σε γλυκαιμικό δείκτη, κατάλληλα για διαβητικούς. Επίσης υπάρχουν ζυμαρικά, τα οποία παρασκευάζονται συνήθως από καλαμποκάλευρο και δεν εμπεριέχουν γλουτένη, για όσους εμφανίζουν δυσανεξία.
Θρεπτική αξία
Τα μακαρόνια είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, σε ιχνοστοιχεία, όπως το σίδηρο, το σελήνιο και το ασβέστιο. Περιέχουν πρωτεΐνες, οι οποίες είναι υψηλής βιολογικής αξίας και εύπεπτες. Επίσης είναι πλούσια βιταμίνες του συμπλέγματος Β ( Θειαμίνη, Ριβοφλαβίνη, Νιασίνη και Φολικό οξύ, ενώ είναι χαμηλά σε νάτριο, λιπαρά και χοληστερίνη.
Σε μία μικρή μερίδα, περίπου στα 140 γρ, τα ζυμαρικά παρέχουν λιγότερο από 1,5 γρ λίπους, 43 γρ υδατάνθρακες και 8 γρ πρωτεΐνης. Παράλληλα αποτελούν περίπου το 15% των ημερήσιων θερμιδικών απαιτήσεων.
Οφέλη υγείας
- Παρέχουν ενέργεια: Τα ζυμαρικά αποδίδουν γλυκόζη, η οποία αποτελεί ζωτικής σημασίας για το νευρικό σύστημα και τους μυς. Παράλληλα είναι πηγή σύνθετων υδατανθράκων, οι οποίοι απορροφούνται αργά και διατηρούν σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, σε αντίθεση με τους απλούς υδατάνθρακες που την αυξάνουν απότομα.
- Μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου: Σε έρευνα του Harvard, βρέθηκε ότι, τα ζυμαρικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου, της ουροδόχου κύστης και των ωοθηκών μέσω κάποιον ανόργανων ουσιών, που ονομάζονται φυτοοιστρογόνα.
- Καλύτερη λειτουργία του καρδιαγγειακού και του ανοσοποιητικού συστήματος: Αυτό επιτυγχάνεται με το χαλκό και το σελήνιο. Ο χαλκός είναι απαραίτητος για τον σχηματισμό του κυττάρου του αίματος και του συνδετικού ιστού. Είναι απαραίτητος και για την καλύτερη λειτουργία νευρικού και καρδιαγγειακού συστήματος. Το σελήνιο μέσω της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, συμβάλει με τη σειρά του στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Επανασύνθεση υγιών οστών: Τα ζυμαρικά αποτελούν μία καλή πηγή μαγνησίου και μαγγανίου. Αυτά ενισχύουν το μεταβολισμό υδατανθράκων και πρωτεϊνών καθώς και στο σχηματισμό των οστών.
- Μείωση χοληστερόλης: Τα ζυμαρικά και ιδιαίτερα τα ολικής αλέσεως περιέχουν διαλυτές φυτικές ίνες. Αυτές βοηθούν στη μείωση του επιπέδου χοληστερόλης μέσω της δέσμευσης και της ταυτόχρονης απορρόφησης κάθε LDL χοληστερόλης.