Τα φυτοοιστρογόνα (διατροφικά οιστρογόνα) αποτελούν μία ξεχωριστή ομάδα φυσικών μη στεροειδικών φυτικών συστατικών τα οποία, λόγω της δομής τους, εμφανίζουν οιστρογονικές ή/ και μη οιστρογονικές ιδιότητες. Η ομοιότητά τους αυτή (σε μοριακό επίπεδο) με τα οιστρογόνα, τους επιτρέπει να δρουν μιμούμενα τα οιστρογόνα.
Που βρίσκουμε τα φυτοοιστρογόνα;
- Αποξηραμένα και φρέσκα φρούτα, λιναρόσπορο, σόγια, σπόροι σουσαμιού, μπιζέλια,ρεβύθια,φασόλια, δημητριακά ολικής αλέσεως,ξηρούς καρπούς, ρύζι (με φλούδα)
Τα φυτοοιστρογόνα δεν μπορούν να θεωρηθούν θρεπτικά συστατικά, δεδομένου ότι η έλλειψη αυτών στη διατροφή δεν παράγει κανένα χαρακτηριστικό σύνδρομο ανεπάρκειας ούτε συμμετέχουν σε καμία ουσιαστική βιολογική λειτουργία. Σύμφωνα με μια μελέτη από καναδούς ερευνητές σχετικά με το περιεχόμενο εννέα κοινών φυτοοιστρογόνων σε μια δυτική διατροφή, τα τρόφιμα με την υψηλότερη σχετική περιεκτικότητα σε φυτοοιστρογόνα ήταν:
- καρύδια και ελαιούχοι σπόροι, ακολουθούμενα από προϊόντα σόγιας, δημητριακά και ψωμιά, όσπρια, προϊόντα κρέατος και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα που μπορεί να περιέχουν σόγια, λαχανικά, φρούτα, αλκοολούχα και μη αλκοολούχα ποτά.
- Οι σπόροι λιναριού και άλλοι ελαιούχοι σπόροι περιείχαν την υψηλότερη συνολική περιεκτικότητα σε φυτοοιστρογόνα, ακολουθούμενη από σόγια και τοφου.
- Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις ισοφλαβονών βρίσκονται στους σπόρους σόγιας ακολουθούμενες από άλλα όσπρια, ενώ οι λιγνάνες είναι η πρωταρχική πηγή φυτοοιστρογόνων που απαντώνται σε ξηρούς καρπούς και ελαιούχους σπόρους (π.χ. λινάρι) και βρίσκονται επίσης σε δημητριακά, όσπρια, φρούτα και λαχανικά.
Δεν είναι σαφές εάν τα φυτοοιστρογόνα έχουν οποιαδήποτε επίδραση στην αιτία ή στην πρόληψη :
- Kαρκίνου. Ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει προστατευτικό αποτέλεσμα κατά του καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, μια πρόσφατη in vitro μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα θηλυκά με τον τρέχοντα ή τον παρελθόντα καρκίνο του μαστού μπορεί να κινδυνεύουν από την ανάπτυξη όγκων με την κατανάλωση προϊόντων σόγιας, καθώς μπορούν να διεγείρουν την ανάπτυξη θετικών ως προς υποδοχέα οιστρογόνων κυττάρων in vitro
- Επίσης παραμένει ασαφές εάν τα φυτοοιστρογόνα μπορούν να ελαχιστοποιήσουν μερικές από τις επιβλαβείς επιδράσεις των χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων που υπαρχουν στην εμμηνόπαυση ή προκύπτουν από άλλες αιτίες.
- Μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της φωτογήρανσης στο ανθρώπινο δέρμα και να προωθήσουν το σχηματισμό υαλουρονικού οξέος
Συνεπώς, το ζήτημα του κατά πόσο τα φυτοοιστρογόνα είναι ευεργετικά ή επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία παραμένει άλυτο. Η απάντηση είναι πιθανόν πολύπλοκη και μπορεί να εξαρτάται από την ηλικία, την κατάσταση της υγείας και ακόμη και την παρουσία ή την απουσία συγκεκριμένης μικροχλωρίδας του εντέρου. Απαιτείται σαφήνεια σε αυτό το θέμα, διότι η παγκόσμια κατανάλωση αυξάνεται ραγδαία. Τα φυτοοιστρογόνα είναι παρόντα σε πολυάριθμα συμπληρώματα διατροφής και διατίθενται στο εμπόριο ως μια φυσική εναλλακτική λύση για τη θεραπεία αντικατάστασης οιστρογόνων.
ΠΗΓΕΣ
https://en.wikipedia.org/wiki/Phytoestrogens
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3074428/