Τα σμέουρα, γνωστά και ως raspberries ή framboise, είναι μικρού μεγέθους καρποί που προέρχονται από το φυτό Rubus ideaus. Καλλιεργούνται στην Ευρώπη, στην Ασία και στη Νότια Αμερική σε μεγάλες ποσότητες.
Κατηγοριοποιούνται σε 3 είδη ανάλογα το χρώμα τους, μαύρα, μοβ και κόκκινα, με τα τελευταία να είναι τα πιο διαδεδομένα. Στο εμπόριο υπάρχουν όλες οι ποικιλίες, ωστόσο σύμφωνα με μελέτες τα κόκκινα σμέουρα αποτελούν το τέταρτο σημαντικότερο προϊόν στην κατηγορία των φρούτων.
Η ιστορία των raspberries ξεκινάει πολλά χρόνια πριν, καθώς από τον 1ο αιώνα χρησιμοποιούνταν εκτός από τρόφιμο και σαν φάρμακο στην παραδοσιακή και εναλλακτική ιατρική για τη θεραπεία πληγών, κολικών, διάρροιας και νεφρικών παθήσεων.
Παραγωγή και τρόποι κατανάλωσης
Η εποχή παραγωγής τους ξεκινά το καλοκαίρι και ολοκληρώνεται το φθινόπωρο. Παρόλα αυτά είναι διαθέσιμα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου είτε κατεψυγμένα, αποξηραμένα ή ακόμη και ως μαρμελάδα. Μπορούν να καταναλωθούν μεμονωμένα, σε smoothie ή στο γιαούρτι προσδίδοντας ιδιαίτερη γεύση, αλλά και ως μαρμελάδα για τους λάτρεις του γλυκού.
Θρεπτικά συστατικά-Διατροφική αξία
Τα σμέουρα αποδίδουν λιγοστές θερμίδες ενώ παρέχουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών (~6,5g ινών/100g) και είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, όπως βιταμίνη C, βιταμίνη Κ, μαγνήσιο, κάλιο, ασβέστιο και σίδηρο. Επιπρόσθετα, αποδίδουν μεγάλες ποσότητες νερού, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Διατροφική αξία ανά 100 γραμμάρια | |
Ενέργεια | 52 kcal |
Υδατάνθρακες | 12 γρ. |
Πρωτεΐνες | 1,2 γρ |
Λιπαρά | 0,7 γρ. |
Νερό | 85,8 γρ. |
Πηγή: USDA
Αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση
Τα αντιοξειδωτικά είναι φυτικές ενώσεις που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες δημιουργούνται όταν ο οργανισμός εκτίθεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, ο καπνός των τσιγάρων και το άγχος. Η συνεχής και μακροχρόνια έκθεση του οργανισμού στις ελεύθερες ρίζες συνδέεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, καρκίνο και άλλες παθήσεις.
Τα σμέουρα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ουσίες και συμβάλλουν στην “εξουδετέρωση” των ελεύθερων ριζών και με αυτό τον τρόπο προλαμβάνουν την εμφάνιση ή και εξέλιξη πολλών παθήσεων ακόμα και την γήρανση. Τα κυριότερα αντιοξειδωτικά είναι οι ανθοκυανίνες, φλαβονοειδή που προσδίδουν περίπου το 25% των αντιοξειδωτικών, και οι ελαγκαντανίνες, οι οποίες συνεισφέρουν πάνω από το 50% των αντιοξειδωτικών στα μούρα και βρίσκονται σε μεγαλύτερες ποσότητες κυρίως στα κόκκινα μούρα.
Raspberries και απώλεια βάρους
Τα σμέουρα φαίνεται να βοηθούν στην απώλεια βάρους μέσω των κετονών που περιέχουν σε μεγαλύτερη ποσότητα σε σχέση με άλλα φρούτα. Φαίνεται πως αυξάνουν τον μεταβολισμό και την καύση λίπους, ωστόσο τα αποτελέσματα είναι αμφιλεγόμενα και χρήζουν περαιτέρω έρευνας. Άλλος μηχανισμός που θα μπορούσε να βοηθά είναι η υψηλή περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες, οι οποίες συμβάλλουν στον κορεσμό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, είναι φρούτο και μπορεί να αποτελέσει ένα υγιεινό και γευστικό σνακ για όλους.
Σακχαρώδης διαβήτης και οφέλη των Raspberries
Όσον αφορά τον σακχαρώδη διαβήτη, τα raspberries έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη το οποίο είναι πολύ σημαντικό για άτομα με διαβήτη αλλά και για την πρόληψή του. Επίσης, οι ταννίνες που περιέχουν, εμποδίζουν τη δράση του ενζύμου άλφα-αμυλάση το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση των υδατανθράκων. Με αυτό τον τρόπο παρεμποδίζεται η διάσπαση όλων των υδατανθράκων που καταναλώθηκαν και ρυθμίζονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Raspberries έναντι του καρκίνου
Σχετικά με τον καρκίνο μελέτες έχουν δείξει ότι τα raspberries μπορούν να καταστείλουν ή σε ορισμένες περιπτώσεις να καταστρέψουν καρκινικά κύτταρα. Ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Παρόλα αυτά εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας τους σε αντιοξειδωτικά, όπως προαναφέρθηκε, μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη ασθενειών.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, τα σμέουρα αποτελούν φρούτο γευστικό, με λίγες θερμίδες και πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Παρόλο που δεν αποτελούν μεσογειακά φρούτα, μπορούν να ενταχθούν στην καθημερινή διατροφή με διάφορους τρόπους, προσφέροντας πολλά οφέλη στον ανθρώπινο οργανισμό.
Βιβλιογραφία
Beekwilder, J., Hall, R.D. and Ric de Vos, C.H. (2005) Identification and dietary relevance of antioxidants from raspberry, 197–205.
Burton-Freeman, B.M., Sandhu, A.K. and Edirisinghe, I., (2016) Red Raspberries and Their Bioactive Polyphenols: Cardiometabolic and Neuronal Health Links, 7(1): 44–65.
Healthline (2018) Red Raspberries: Nutrition Facts, Benefits and More.
Skrovankova, S., Sumczynski, D., Mlcek, J., Jurikova, T., and Sochor, J., (2015) Bioactive Compounds and Antioxidant Activity in Different Types of Berries, 16(10), 24673–24706.