0 Comments
Ο επαγγελματίας υγείας σας, μπορεί να διαγνώσει Σακχαρώδη διαβήτη, προδιαβήτη και διαβήτη κύησης μέσω εξετάσεων αίματος αλλά παράλληλα ελέγχονται και άλλοι παράμετροι για τον προσδιορισμό και την διάγνωσή του.
Ο παρακάτω πίνακας σάς βοηθά να κατανοήσετε τι σημαίνουν οι αριθμοί των εξετάσεών σας εάν δεν είστε έγκυος.
Παρακολούθηση
Με βάση το Πρωτόκολλο παρακολούθησης ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη και τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Διαβητολογικής εταιρείας 2021 (ΕΔΕ) για την διαχείριση του διαβητικού ασθενούς και του American Diabetes Association συνιστάται
Η παρακολούθηση του ατόμου με ΣΔ μετά τη γλυκαιμική ρύθμιση, να γίνεται για τον ΣΔτ1 κάθε 1-3 μήνες και για τον ΣΔτ2 κάθε 3-6 μήνες, ανάλογα και με τις προκύπτουσες ανάγκες.
-
- Ιστορικό ατόμου με ΣΔ,
- Οικογενειακό ιστορικό
- Γυναικολογικό Ιστορικό
- Ηλικία και επάγγελμα
- Χρονολογία και τρόπος διάγνωσης του ΣΔ, συμπτώματα κατά τη διάγνωση
- Παρούσα συμπτωματολογία
- Θεραπευτικές αγωγές που εφαρμόσθηκαν για τον ΣΔ από τη διάγνωσή του, τρέχουσα αντιδιαβητική αγωγή και ανταπόκριση σε αυτή (HbA1c%), όπως και οποιαδήποτε άλλη λαμβανόμενη φαρμακευτική αγωγή
- Διαβητικές επιπλοκές, χρόνος και τρόπος διάγνωσης
- Μικροαγγειακές: Αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια/ΧΝΝ, νευροπάθεια
- Μακροαγγειακές: Ιστορικό αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου
- Υπέρταση
- Δυσλιπιδαιμία
- Παχυσαρκία και μεταβολές του σωματικού βάρους διαχρονικά
- Συνυπάρχοντα νοσήματα (αποφρακτική υπνική νόσος, μη αλκοολική λιπώδης νόσος, οστεοπόρωση, περιοδοντική νόσος, νεοπλάσματα, αιμοσφαιρινοπάθειες ή αναιμίες)
- Ψυχοκοινωνικά προβλήματα
- Κοινωνικό ιστορικό, συνήθειες, τρόπος ζωής, συνήθειες ύπνου
- Διατροφικές συνήθειες και ακολουθούμενο διαιτολόγιο, κατάσταση θρέψης
- Σωματική άσκηση
- Κάπνισμα
- Κατανάλωση οινοπνεύματος
- Αποτελέσματα αυτομέτρησης της γλυκόζης και χρήση των δεδομένων (μετρητή/συνεχούς καταγραφής της γλυκόζης) από το άτομο με ΣΔ, εξοικείωση με υπολογισμό ισοδύναμων υδατανθράκων ή/και με χρήση αντλίας ινσουλίνης σε άτομα με ΣΔτ1, χρήση διαδικτύου και εφαρμογών υγείας, εκπαίδευσης σε απευθείας σύνδεση κ.ά.
- Υπογλυκαιμικά επεισόδια-Επεισόδια κετοξέωσης
- Χειρουργικές επεμβάσεις
- Εμβολιασμοί
Φυσική Εξέταση
Γίνεται στην πρώτη επίσκεψη, αλλά και σε κάθε ετήσια εξέταση και αφορά όλα τα συστήματα (αναπνευστικό, καρδιαγγειακό, πεπτικό, ουροποιητικό, νευρικό), το δέρμα, τον σκελετό, τους μυς, τις αρθρώσεις, τα αισθητήρια όργανα και επαναλαμβάνεται κατ’ έτος.
Έλεγχος σωματομετρικών χαρακτηριστικών
Έλεγχος αρτηριακής πίεσης
Έλεγχος δέρματος πρέπει να γίνονται σε κάθε επίσκεψη παρακολούθησης.
Εργαστηριακός έλεγχος
- Σε κάθε επίσκεψη στο ιατρείο, μέτρηση γλυκόζης νηστείας ή 2 ώρες μετά το γεύμα ή τυχαίας γλυκόζης, ανάλογα με την ώρα της επίσκεψης
- Κάθε 3-6 μήνες μέτρηση HbA1c%
- Κατ’ έτος (εφόσον το αποτέλεσμά τους παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα):
- Γενική αίματος, ΤΚΕ
- Λιπίδια νηστείας: ολική χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, HDL-χοληστερόλη, LDL-χοληστερόλη
- Ουρία, κρεατινίνη, νάτριο και κάλιο (ιδίως σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά)
- Υπολογισμός ρυθμού σπειραματικής διήθησης (eGFR) κατά CKD-EPI για σταδιοποίηση ΧΝΝ εφόσον υφίσταται
- Τρανσαμινάσες (AST, ALT), αλκαλική φωσφατάση, γGT, CPK
- Έλεγχος θυρεοειδικής λειτουργίας (TSH) σύντομα μετά τη διάγνωση του ΣΔτ1 και περιοδικά στη συνέχεια, στα άτομα άνω των 50 ετών καθώς και σε υπερχοληστερολαιμία με επιπλέον έλεγχο αντισωμάτων για κοιλιοκάκη όταν υπάρχουν γαστρεντερικά συμπτώματα, σημεία ή εργαστηριακές εξετάσεις ύποπτες για κοιλιοκάκη στα άτομα με ΣΔτ1 (οστεοπόρωση, ανεπάρκειες βιταμινών, σιδηροπενική αναιμία).
- Γενική ούρων (εάν διαπιστωθεί λευκωματουρία έλεγχος για την προέλευσή της)
- Έλεγχος για την ανίχνευση αλβουμίνης στα ούρα με υπολογισμό του λόγου αλβουμίνη /κρεατινίνη σε τυχαίο δείγμα ούρων
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας
- Οφθαλμολογική εξέταση
- Βυθοσκόπηση κατόπιν μυδρίασης:
- Στα άτομα με ΣΔτ2 κατά τη διάγνωση
- Στα άτομα με ΣΔτ1 ηλικίας άνω των 10 ετών, πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση
- Σε γυναίκες με προϋπάρχοντας ΣΔτ1 ή ΣΔτ2 που προγραμματίζουν εγκυμοσύνη, η
οφθαλμολογική εξέταση πρέπει να προηγείται της εγκυμοσύνης ή να διενεργείται εντός του 1ου τριμήνου της κύησης και να επαναλαμβάνεται ανά 3μηνο και για 1 χρόνο μετά τον τοκετό - Προσδιορισμός βιταμίνης B12 σε άτομα με ΣΔ που λαμβάνουν μετφορμίνη και σε άτομα με ΣΔτ1 & περιφερική νευροπάθεια ή ανεξήγητη αναιμία
- Προσδιορισμός ολικής 25 υδρόξυ βιταμίνης D [ολικής 25(OH)D], ασβεστίου και PTH ορού, στην περίπτωση πιθανής ανεπάρκειας βιταμίνης D, όπως οστεοπόρωσης, ΧΝΝ (στην
τελευταία απαιτείται ο προσδιορισμός και των τριών εξετάσεων), παχυσαρκίας, δυσαπορρόφησης, ηπατικής ανεπάρκειας κ.ά.
Βιταμίνη D
Μελέτες που έγιναν σε 2 περιπτώσεις γυναικών ηλικίας 60-75 ετών με χαμηλά επίπεδα 25-
υδροξυβιταμίνης D (25[OH]D): 25 nmol/L- 34 nmol/L , με διεγνωσμένο διαβήτη τουλάχιστον 5 χρόνων και τα επίπεδα της HbA 1c 13,3% – 12,2% %, καταδεικνύουν μια ουσιαστική βελτίωση στα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης A 1c (HbA 1c ) με την αναστροφή της ανεπάρκειας VTD χρησιμοποιώντας από του στόματος βιταμίνη D3.
Οι τακτικές δόσεις βιταμίνης D (VTD) – περίπου 2000 IU/ημέρα έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου Ι (μείωση έως και 80% ). Η θεραπεία με βιταμίνη D έχει επίσης βελτιώσει τον γλυκαιμικό έλεγχο και την ευαισθησία στην ινσουλίνη σε άτομα με διαβήτη τύπου Ι, σε άτομα με διαβήτη τύπου ΙΙ και σε φυσιολογικά άτομα. Τα χαμηλά επίπεδα VTD σε ηλικιωμένους άνδρες έχουν συσχετιστεί με ινσουλιναιμία και δυσανεξία στη γλυκόζη. Τα χαμηλά επίπεδα VTD γενικά έχουν συσχετιστεί με αντίσταση στην ινσουλίνη και παχυσαρκία. Ομοίως, η δυσλειτουργία των β-κυττάρων και η αντίσταση στην ινσουλίνη συνδέονται επίσης με χαμηλά επίπεδα VTD. Απαιτούνται καλά σχεδιασμένες κλινικές δοκιμές για την περαιτέρω μελέτη της σχέσης μεταξύ της πλήρωσης των αποθεμάτων VTD και των κλινικών αποτελεσμάτων σε ασθενείς με διαβήτη.
Bιταμίνη Β-12
Η βιταμίνη Β-12 είναι απαραίτητη για ένα υγιές νευρικό σύστημα και τα κύτταρα του
αίματος. Ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε βιταμίνη Β-12 είναι μέσω της διατροφής σας.
Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ που λαμβάνουν μετφορμίνη θα πρέπει να αξιολογούν τα επίπεδα βιταμίνης Β12 πιο τακτικά για να αποφευχθεί η μη αναστρέψιμη νευρική βλάβη, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Ενδοκρινολογίας στη Γλασκόβη. Τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι η έγκαιρη ανίχνευση ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 μέσω της τακτικής εξέτασης όλων των ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ που υποβάλλονται σε θεραπεία με μετφορμίνη θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης μη αναστρέψιμης νευρικής βλάβης. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για την μελέτη της πλήρωσης των αποθεμάτων σε ανεπάρκεια Β12 και των κλινικών αποτελεσμάτων σε ασθενείς με διαβήτη.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
- Προσαρμογή από την American Diabetes Association. Ταξινόμηση και διάγνωση του διαβήτη. Φροντίδα Διαβήτη. 2016;39(1):S14–S20, πίνακες 2.1, 2.3.
- American Diabetes Association. Ταξινόμηση και διάγνωση του διαβήτη. Φροντίδα Διαβήτη. 2016;39(Παράρτημα 1):S13–S22.
- Society for Endocrinology – Β12
- Hyppönen E, Läärä E, Reunanen A, Järvelin MR, Virtanen SM. Πρόσληψη βιταμίνης D και κίνδυνος διαβήτη τύπου 1: μελέτη γέννησης-κοόρτης. Νυστέρι. 2001; 358 (9292):1500–3.
- Luong K, Nguyen LT, Nguyen DN. Ο ρόλος της βιταμίνης D στην προστασία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Diabetes Metab Res Rev. 2005; 21 (4): 338–46.
- Chiu KC, Chu A, Go VL, Saad MF. Η υποβιταμίνωση D σχετίζεται με αντίσταση στην ινσουλίνη και δυσλειτουργία των βήτα κυττάρων. Am J Clin Nutr. 2004; 79 (5):820–5
- Borisova AM, Tankova T, Kirilov G, Dakovska L, Kovacheva R. Η επίδραση της βιταμίνης D3 στην έκκριση ινσουλίνης και στην περιφερική ευαισθησία στην ινσουλίνη σε διαβητικούς τύπου 2 ασθενείς. Int J Clin Pract. 2003; 57 (4):258–61.
- Baynes KC, Boucher BJ, Feskens EJ, Kromhout D. Βιταμίνη D, ανοχή γλυκόζης και ινσουλιναιμία σε ηλικιωμένους άνδρες. Διαβητολογία. 1997; 40 (3): 344–7.
- Hahn S, Haselhorst U, Tan S, Quadbeck Β, Schmidt Μ, Roesler S, et αϊ. Οι χαμηλές συγκεντρώσεις 25-υδροξυβιταμίνης D στον ορό σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη και παχυσαρκία σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2006; 114 (10):577–83.
- Aloia JF, Talwar SA, Pollack S, Yeh J. Μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή συμπληρωμάτων βιταμίνης D3 σε Αφροαμερικανές γυναίκες. Arch Intern Med. 2005; 165 (14):1618–23.
- Pittas AG, Harris SS, Stark PC, Dawson-Hughes B. Οι επιδράσεις των συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D στη γλυκόζη του αίματος και στους δείκτες φλεγμονής σε μη διαβητικούς ενήλικες. Φροντίδα Διαβήτη. 2007; 30 (4):980–6. Epub 2007 Φεβρουαρίου 2.
- Scragg R, Sowers M, Bell C. 25-υδροξυβιταμίνη D ορού, διαβήτης και εθνικότητα στην Τρίτη Εθνική Έρευνα Εξέτασης Υγείας και Διατροφής. Φροντίδα Διαβήτη. 2004; 27 (12):2813–8.
- Vieth R. Συμπλήρωμα βιταμίνης D, συγκεντρώσεις 25-υδροξυβιταμίνης D και ασφάλεια. Am J Clin Nutr. 1999; 69 (5):842–56
