Συστάσεις για την πρόληψη της νεφρολιθίασης (πέτρες στα νεφρά)
Για την θεραπεία και πρόληψη της νεφρολιθίασης (πέτρες στα νεφρά), οι διατροφικές οδηγίες στόχο έχουν:
- Την ελαχιστοποίηση του υπερκορεσμού στα ούρα, των συστατικών που συσχετίζονται με τον σχηματισμό λίθων στα νεφρά.
- Την πρόληψη επανασχηματισμού λίθων στα νεφρά.
Οι διαιτητικές οδηγίες απευθύνονται σε άτομα με λίθους στα νεφρά (λίθους ασβεστίου, οξαλικού ασβεστίου, ή άλλης αιτιολογίας)
ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ:
Οι τροποποιήσεις που πρέπει να ακολουθήσουν τα άτομα με νεφρολιθίαση, θα πρέπει να εξατομικεύονται με βάση τον τύπο και την αιτία σχηματισμού των λίθων.
Η διαιτητική θεραπεία εστιάζεται στην μειωμένη κατανάλωση συστατικών της δίαιτας που ευνοούν τον σχηματισμό λίθων (νάτριο, ασβέστιο, οξαλικό οξύ, πρωτεΐνες κυρίως ζωικής προέλευσης) και στην αυξημένη κατανάλωση υγρών.
Για μια επιτυχημένη και αποτελεσματική διαιτητική αγωγή θα πρέπει :
- Να καταναλώνονται 3lt υγρών (εκ των οποίων τουλάχιστον το 1.5lt να είναι νερό), καθόλη την διάρκεια της ημέρας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η παραγωγή 2lt ούρων και μειώνεται ο κίνδυνος συσσώρευσης προϊόντων που ευνοούν τον σχηματισμό λίθων. Επιπλέον έτσι παράγονται αραιά ούρα και να αποφευχθεί ο κίνδυνος σχηματισμού λίθων.
- Καλό είναι να καταναλώνονται μεταλλικά νερά πλούσια σε μαγνήσιο και φτωχά σε ασβέστιο.
- Επίσης η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε μαγνήσιο βοηθάει μιας και το μαγνήσιο αποτελεί το καλύτερο διαλυτικό μέσο των οξαλικών λίθων Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο είναι: ρύζι, ψωμί και δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά, φρέσκοι ξηροί καρποί (ιδιαίτερα τα αμύγδαλα, τα οποία όμως έχουν και μεγάλη περιεκτικότητα σε ασβέστιο), άσπρα φασόλια.
- Η κατανάλωση νατρίου να μην ξεπερνά τα 3000mg νατρίου. Αυτό μπορεί να γίνει με την αποφυγή της προσθήκης επιτραπέζιου αλατιού. Επιτρέπεται η προσθήκη ¼ κουταλάκι αλάτι (στο μαγείρεμα ή στο τραπέζι) και τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (Πίνακας στο Παράρτημα). Μειώνοντας την πρόσληψη νατρίου, μειώνεται η έκκριση ασβεστίου στα ούρα και με αυτό τον τρόπο προλαμβάνεται ο υπερκορεσμός των ούρων από άλατα ασβεστίου.
- Η διαιτητική πρόσληψη ασβεστίου πρέπει να ανέρχεται στα 800 – 1000mg ασβεστίου την ημέρα αν συνυπάρχει υπεροξαλουρία (αυξημένη έκκριση οξαλικού οξέος στα ούρα). Όταν η πρόσληψη ασβεστίου είναι ίση με τα παραπάνω επίπεδα, σε συνδυασμό με μειωμένη διαιτητική πρόσληψη οξαλικού οξέος, μειώνεται η έκκριση ασβεστίου και οξαλικού οξέος στα ούρα. Κατά συνέπεια δεν ευνοείται ο σχηματισμός λίθων που περιέχουν οξαλικά και ασβέστιο.
- Η πρόσληψη οξαλικού οξέος θα πρέπει να ανέρχεται στα 50 – 60mg την ημέρα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αποφυγή τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε οξαλικό, σε συνδυασμό με την μειωμένη κατανάλωση ασβεστίου (800 – 1000mg). Με την πρακτική αυτή προλαμβάνεται η υπεροξαλουρία (αυξημένη έκκριση ουρικού οξέος στα ούρα).
- Στις περιπτώσεις υπεροξαλουρίας συστήνεται περιορισμός της πρόσληψης οξαλικού από τη διατροφή με περιορισμό των τροφίμων που είναι πλούσια σε οξαλικό οξύ. Παράλληλα συστήνεται πρόσληψη βιταμίνης C σε ποσότητα μικρότερη των 1000 mg ημερησίως (αυτό επιτυγχάνεται με αποφυγή λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης C και όχι με περιορισμό των διαιτητικών πηγών αυτής).
- Η κατανάλωση πρωτεϊνών θα πρέπει να ανέρχεται στα 0.8-1.0gr/Kgr σωματικού βάρους. Έμφαση θα πρέπει να δίνεται στην κατανάλωση πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά κτλ), και μείωση της κατανάλωσης πρωτεϊνών ζωικής προέλευσης (κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, ψάρι κτλ) οι οποίες είναι πλούσιες πηγές πουρινών. Οι ζωικής προέλευσης πρωτεΐνες, εξαιτίας της περιεκτικότητας τους σε πουρίνες, συμβάλλουν στην αυξημένη έκκριση ουρικού οξέος και συνεπώς στη δημιουργία λίθων.
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΟΞΑΛΙΚΟ ΟΞΥ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ | ΧΑΜΗΛΗ Ή ΚΑΘΟΛΟΥ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ (<2 mg/μερίδα) |
ΜΕΤΡΙΑ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ (2-10 mg/μερίδα) |
ΥΨΗΛΗ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ (>10 mg/μερίδα) |
ΡΟΦΗΜΑΤΑ |
|
Καφές (περιορίστε την κατανάλωση καφέ στα 240 ml/ημέρα: 1 φλιτζάνι ημερησίως) |
|
ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ |
|
||
ΚΡΕΑΣ & ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΚΡΕΑΤΟΣ |
|
Σαρδέλες | Κονσερβοποιημένα φασόλια μέσα σε σάλτσα ντομάτας ( 1/3 φλιτζανιού) |
ΛΑΧΑΝΙΚΑ ½ φλιτζάνι μαγειρεμένα, 1 φλιτζάνι ωμά |
|
|
|
ΦΡΟΥΤΑ/ΧΥΜΟΙ ΦΡΟΥΤΩΝ (1/2 φλιτζάνι φυσικός χυμός ή κονσερβοποιημένος,1 μέτριο φρούτο) |
|
|
|
ΨΩΜΙ/ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ |
|
|
|
ΛΙΠΗ/ΕΛΑΙΑ |
|
|
|
ΔΙΑΦΟΡΑ |
|
Αφυδατωμένη κοτόσουπα |
|