0 Comments
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια από τις πιο συχνές νευρολογικές διαταραχές. Επηρεάζει σχεδόν 914.000 ενήλικες στις Η.Π.Α. και πάνω από 2,1 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και είναι δύο έως τρεις φορές συχνότερη στις γυναίκες από τους άνδρες.
Τι είναι η ΣΚΠ;
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νευρολογική νόσος, που προσβάλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει το προστατευτικό περίβλημα των νεύρων, τη μυελίνη, ως δικό του ιστό και την καταστρέφει. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η ασθένεια μπορεί να βλάψει μόνιμα τα νεύρα, επηρεάζοντας την επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου και σώματος.
Τα συμπτώματα της ΣΚΠ περιλαμβάνουν:
- κούραση
- μυρμήγκιασμα και μούδιασμα
- δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης και του εντέρου
- κινητικές δυσκολίες και σπαστικότητα
- εξασθενημένη όραση
- δυσκολίες μάθησης και μνήμης
Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι εξαιρετικά περίπλοκη και ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η νόσος διαφέρει από άτομο σε άτομο. Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα σίγουροι τι προκαλεί τη σκλήρυνση κατά πλάκας και πώς να τη θεραπεύσουν, αλλά γνωρίζουν ότι εμπλέκονται ανοσοποιητικοί, περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες.
Αν και η διατροφή δεν μπορεί να θεραπεύσει τη σκλήρυνση κατά πλάκας, ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι η πραγματοποίηση διατροφικών αλλαγών μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας να διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματά τους. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους.
Πώς επηρεάζει η διατροφή την ΣΚΠ;
Προς το παρόν, δεν υπάρχουν επίσημες διατροφικές οδηγίες για άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας. Κανένα άτομο με σκλήρυνση κατά πλάκας δεν το αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο.
Ωστόσο, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων μπορεί να προκαλέσει την ασθένεια, καθώς και ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει. Το γεγονός ότι η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο διαδεδομένη στις δυτικές χώρες από ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι μια ένδειξη ότι η διατροφή μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές και συστάσεις για άτομα με ΣΚΠ θα πρέπει να στοχεύουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων για τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής. Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει τη σκλήρυνση κατά πλάκας με διάφορους τρόπους, όπως:
- την πρόληψη ή τον έλεγχο της εξέλιξής της
- τη διαχείριση των συμπτωμάτων της
- τη μείωση των εξάρσεων
Μια δίαιτα φιλική προς την ΣΚΠ θα πρέπει να είναι:
- υψηλή σε αντιοξειδωτικά για την καταπολέμηση της φλεγμονής
- πλούσια σε φυτικές ίνες για να βοηθήσει τις κινήσεις του εντέρου
- επαρκής σε ασβέστιο και βιταμίνη D για την καταπολέμηση της οστεοπόρωσης
- άφθονη σε βιταμίνες και μέταλλα για την καταπολέμηση της κούρασης και την προώθηση της ευεξίας
- περιοριστική σε τροφές που έχουν συνδεθεί με χρόνια φλεγμονή και άλλες κακές εκβάσεις στην υγεία ή που κάνουν τις καθημερινές δραστηριότητες πιο δύσκολες για κάποιον με ΣΚΠ.
Μια μελέτη που έδωσε σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας μια κετογονική δίαιτα που περιόριζε την πρόσληψη υδατανθράκων σε λιγότερο από 20 γραμμάρια την ημέρα για 6 μήνες, διαπίστωσε ότι η δίαιτα βοήθησε στη βελτίωση της κόπωσης και της κατάθλιψης, προώθησε την απώλεια λίπους και μείωσε τους φλεγμονώδεις δείκτες.
Μια ξεχωριστή μελέτη διαπίστωσε ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά, όπως το ιχθυέλαιο, οι βιταμίνες Β, η Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC) και το CoQ10, μπορεί να ωφελήσουν άτομα με ήπια έως μέτρια σκλήρυνση κατά πλάκας, οδηγώντας δυνητικά σε καλύτερη γενική λειτουργία, καθώς και σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής και ικανότητα μετακίνησης.
Τα θρεπτικά συστατικά που σχετίζονται με αυτές τις θετικές αλλαγές περιλάμβαναν αυξημένη πρόσληψη καλού λίπους, καλής χοληστερόλης, φυλλικού οξέος, σιδήρου και μαγνησίου. Από την άλλη πλευρά, η μειωμένη πρόσληψη υδατανθράκων φάνηκε να είναι ευεργετική.
Κλινικές δοκιμές που διερευνούν τις επιπτώσεις της κετογονικής δίαιτας και της διαλείπουσας νηστείας στη σκλήρυνση κατά πλάκας βρίσκονται σε εξέλιξη. Τα τρέχοντα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μια τροποποιημένη δίαιτα και η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της αντιληπτής κόπωσης σε ασθενείς με ΣΚΠ.
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο πιθανό να έχουν έλλειψη σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών A, B12 και D3.
Επιπλέον, στοιχεία δείχνουν ότι η λήψη ορισμένων βιταμινών, μετάλλων, λιπαρών οξέων, αντιοξειδωτικών, φυτικών ενώσεων και μελατονίνης μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση ορισμένων συμπτωμάτων.
Παρόλα αυτά απαιτούνται περισσότερες έρευνες πριν διαμορφωθεί πλαίσιο οδηγιών.
