0 Comments
Η βιταμίνη D (καλσιτριόλη) είναι οργανική ουσία, που ανήκει και στις βιταμίνες αλλά και στις ορμόνες. Αναφέρεται ως «η βιταμίνη του ήλιου», επειδή εκτός από την πρόσληψή της από τα τρόφιμα, ο οργανισμός μας μπορεί να την παράγει φυσικά όταν η ηλιακή ακτινοβολία έρχεται σε επαφή με το δέρμα μας.
Λειτουργίες Βιταμίνης D
Ως ορμόνη, η βιταμίνη D δρα μαζί με την παραθορμόνη και βοηθάει στην ρύθμιση της συγκέντρωσης του ασβεστίου και του φωσφόρου στο αίμα. Οι δύο αυτές ορμόνες δρουν σε διάφορους ιστούς, ειδικότερα στο έντερο, τα οστά και τους νεφρούς. Η βιταμίνη D αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο. Επίσης, βοηθά στην απορρόφηση του φώσφορου, που εμπλέκεται στη μεταλλοποίηση των οστών, όπως και το ασβέστιο.
Τι συμβαίνει όμως αν έχουμε έλλειψη βιταμίνης D;
Η έλλειψη της βιταμίνης D έχει ως συνέπεια τη μείωση της απορρόφησης του ασβεστίου και αυτό συντελεί στην εμφάνιση ραχίτιδας στα βρέφη ή τα παιδιά και στην εμφάνιση οστεομαλάκυνσης στους ενήλικες.
Σύμφωνα με κάποια επιστημονικά δεδομένα κάποιοι άνθρωποι που δεν προσλαμβάνουν αρκετή βιταμίνη D μπορεί να εμφανίσουν ευκολότερα διαβήτη τύπου I, ρευματοειδή αρθρίτιδα καθώς και καρκίνο του προστάτη και του μαστού.
Ποιοι έχουν έλλειψη βιταμίνης D;
Οι ηλικιωμένοι έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D είτε λόγω της μειωμένης έκθεσης τους στον ήλιο, είτε λόγω μειωμένης ικανότητας του δέρματος να τη συνθέσει. Μειωμένη απορρόφηση της βιταμίνης D συμβαίνει και στις περιπτώσεις δυσαπορρόφησης λίπους, όπως στη νόσο του Crohn.
Ποιοι χρειάζονται σημαντική ποσότητα βιταμίνης D;
η βιταμίνη D είναι ιδιαίτερα σημαντική για:
- τα μωρά και τα παιδιά που βρίσκονται στην ανάπτυξη,
- τις εγκυμονούσες και θηλάζουσες γυναίκες,
- τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, καθώς βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση οστεοπόρωσης,
- τους ηλικιωμένους, καθώς με την πάροδο του χρόνου η ικανότητα σύνθεσης βιταμίνης D μειώνεται,
- άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα.
Πηγές πρόσληψης και συνιστώμενη πρόσληψη της βιταμίνη D
Η σύνθεση της βιταμίνης D πραγματοποιείται από την έκθεση του σώματος στο ηλιακό φως, που συνήθως επαρκεί για τις ανάγκες του οργανισμού. Για την παραγωγή ελάχιστης δόσης βιταμίνης D στον οργανισμό, βοηθά η έκθεση στον ήλιο 3 φορές την εβδομάδα για 15 λεπτά, με το κεφάλι και τα χέρια μη καλυμμένα, αποφεύγοντας την έκθεση στον ήλιο μεταξύ των 11π.μ και 4 μ.μ., καθώς η υπεριώδη ακτινοβολία είναι επικίνδυνη.
Η διαιτητική βιταμίνη D παρέχεται κυρίως από τροφές ζωικής προέλευσης, ειδικότερα από το συκώτι, το βοδινό, το μοσχάρι τον κρόκο αυγού, τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί και βούτυρο) και κάποια ψάρια όπως η ρέγκα, ο σολομός, ο τόνος και οι σαρδέλες. Επίσης, μπορούμε να την προσλάβουμε από τις γαρίδες, από κάποια ενισχυμένα δημητριακά και από τον ενισχυμένο χυμό πορτοκαλιού.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Τροφίμων και Γεωργικών Επιστημών (IFAS), οι ποσότητες βιταμίνης D που πρέπει να λαμβάνονται (διεθνείς μονάδες IU την ημέρα) είναι οι εξής:
- παιδιά και έφηβοι: 600 IU
- ενήλικες έως 70 ετών: 600 IU
- ενήλικες άνω των 70 ετών: 800 IU
- εγκυμονούσες και γυναίκες που θηλάζουν: 600 IU.
Και κάτι ακόμα…
η βιταμίνη D μπορεί να συνεισφέρει:
- στη μείωση του κινδύνουσκλήρυνσης κατά πλάκας (Journal of the American Medical Association),
- στη μείωση του κινδύνου καρδιοπάθειας(Circulation),
- στη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης των συμπτωμάτων της γρίπης(American Journal of Clinical Nutrition).
Συμπερασματικά, η βιταμίνη D είναι μια σημαντική βιταμίνη που παίζει καθοριστικό ρόλο στην υγεία μας. Γι’αυτόν τον λόγο είναι βασική η ένταξή της στο διαιτολόγιο μας και μέσω των τροφίμων που είναι πλούσια σε βιταμίνη D, αλλά κυρίως μέσω της έκθεσης μας στο ηλιακό φως.
ΠΗΓΕΣ:
- Μάνιος, Γιάννης (2006). Διατροφική Αξιολόγηση.
- https://el.wikipedia.org.
