0 Comments
Σύμφωνα με μελέτες σε ποντίκια και σε ανθρώπινα κύτταρα φαίνεται ότι περιοδικοί κύκλοι νηστείας μπορούν να επαναπρογραμματίσουν τα κύτταρα του παγκρέατος, προκαλώντας την παραγωγή νέων, λειτουργικών β- παγκρεατικών κυττάρων, αποκαθιστώντας την παραγωγή ινσουλίνης και οδηγώντας σε σταθεροποίηση της γλυκόζης στο αίμα, τόσο στον διαβήτη τύπου 1, όσο και σε τύπου 2.
Στον σακχαρώδη διαβήτη η ινσουλίνη, είτε δεν παράγεται καθόλου, λόγω αυτοάνοσης καταστροφής των κυττάρων που την παράγουν (τύπου 1), είτε δεν επαρκεί για να διαδραματίσει τον ρόλο της, δηλαδή την εισαγωγή της γλυκόζης στο κύτταρο (τύπου 2). Ακόμα και στο διαβήτη τύπου 2, τα β- παγκρεατικά κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη, σταδιακά αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην αυξανόμενη ζήτηση και πεθαίνουν. Σε κάθε περίπτωση τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα ανεβαίνουν και αυτό προκαλεί τα συνοδά προβλήματα και τις επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 23 Φεβρουαρίου στο περιοδικό Cell, είναι η πιο πρόσφατη σε μια σειρά από μελέτες που να καταδεικνύουν τα πολλά υποσχόμενα οφέλη για την υγεία από μια σύντομη, περιοδική δίαιτα-νηστεία που μιμείται τις επιδράσεις μιας νηστείας μόνο με νερό. Σύμφωνα με την μελέτη σε ποντίκια και ανθρώπινα κύτταρα in vitro, επαναλαμβανόμενοι κύκλοι νηστείας σε εναλλαγή με μια κανονική διατροφή μπορούν να επαναπρογραμματίσουν τα κύτταρα που δεν παράγουν ινσουλίνη σε κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη, μειώνοντας τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 σε ποντίκια. Με την ενεργοποίηση της αναγέννησης των κυττάρων του παγκρέατος πειραματόζωα, ακόμα και σε τελικά σταδία διαβήτη τύπου 1 και 2, και σε ανθρώπινα παγκρεατικά κύτταρα από ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, αναπτύχθηκε φυσιολογική παραγωγή ινσουλίνης.
Η μελέτη έδειξε μια αξιοσημείωτη αντιστροφή του διαβήτη σε ποντικούς, ακόμη και για τα ποντίκια στα προχωρημένα στάδια της νόσου, που τίθενται στην δίαιτα νηστεία για τέσσερις ημέρες κάθε εβδομάδα. Τα πειραματόζωα ανέκτησαν φυσιολογική παραγωγή ινσουλίνης, φυσιολογική ευαισθησία στην ινσουλίνη και διατήρησαν πιο σταθερά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Οι κύκλοι νηστείας ενεργοποιούν γονίδια στα ενήλικα ποντίκια και στα ανθρώπινα παγκρεατικά κύτταρα που είναι κανονικά ενεργά μόνο στο αναπτυσσόμενο πάγκρεας κατά την εμβρυϊκή ηλικία. Τα γονίδια προκαλούν την παραγωγή μιας πρωτεΐνης, neurogenin-3 (Ngn3), δημιουργώντας έτσι νέα, υγιή β- κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Πέρα από τα όρια του σακχαρώδους διαβήτη, ο επαναπρογραμματισμός ωρίμων κυττάρων και οργάνων αποτελεί θεραπευτική πρόκληση κατά την οποία κατεστραμμένα κύτταρα αντικαθιστούνται με νέα λειτουργικά.
Μελέτη σε ανθρώπους που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στο περιοδικό Science Translational Medicine έδειξε ότι η νηστεία προκαλεί μείωση κινδύνου για καρκίνο, διαβήτη, καρδιακές παθήσεις και άλλες ασθένειες, που σχετίζονται με την ηλικία των συμμετεχόντων, όταν ακολούθησαν την ειδική νηστεία για πέντε ημέρες κάθε μήνα για τρεις μήνες.
Προηγούμενες μελέτες σχετικά με την διατροφή έχουν δείξει πιθανότητα για ανακούφισης των συμπτωμάτων της σκλήρυνσης κατά πλάκας, αύξηση της αποτελεσματικότητας της χημειοθεραπείας για θεραπείες για τον καρκίνο και μείωση σπλαχνικού λίπους.
Τα ευρήματα αυτά δικαιολογούν την διενέργεια μεγαλύτερης κλινικής μελέτης από το FDA, προκειμένου να εξεταστεί το όφελος χρήσης της νηστείας στη θεραπεία ασθενών με διαβήτη, με στόχο την ενίσχυση της φυσιολογικής παραγωγής και δράσης της ινσουλίνης.
Σε αναμονή μιας επίσημων κατευθυντήριων γραμμών, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Αν και τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι η νηστεία θα μπορούσε να μειώσει το διαβήτη στους ανθρώπους, τα πειράματα αυτά διεξήχθησαν σε ασθενείς που τηρούσαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ήταν συνεργάσιμοι και τηρούνταν αυστηρή ιατρική παρακολούθηση.
Είναι πολύ σημαντικό σε τέτοιου είδους μελέτες να προσέχουμε:
- Τι ακριβώς θεωρείται “αναστροφή” του διαβήτη; (σε ποιες τιμές γλυκόζης, γλυκοζιωμένης αιμοσφαιρίνης, μη λήψη φαρμάκων κτλ)
- Την χρονική διάρκεια “υποστροφής”
- Τυχόν επιπλοκές- ανάγκη για συμπληρωματική χορήγηση – θεραπεία
- Κόστος (follow-up, συμμόρφωσης)
- Ποιότητα ζωής του ασθενούς (κοινωνικότητα, ψυχολογικό κόστος)
Η ψυχολογία του ασθενούς πριν, κατά την διάρκεια, αλλά και μετά από τέτοιου είδους θεραπείες είναι πολύ σημαντική. Ένας ασθενής που ταλαιπωρείται από κάποια ασθένεια και ψάχνει καταφύγιο σε οποιαδήποτε είδους μη εγκεκριμένης θεραπείας, αλλά συχνά μακροπρόθεσμα καταλήγει περισσότερο επιβαρυμένος σωματικά, ψυχολογικά και οικονομικά, χωρίς το ανάλογο όφελος και πιθανόν με μεγαλύτερο κόστος, ακόμα και υποτροπή της νόσου.
πηγή: Cheng et al. Fasting-mimicking diet promotes Ngn3-driven β-cell regeneration to reverse diabetes. Cell, 2017 DOI: 10.1016/j.cell.2017.01.040
