Η υπέρταση (HTN) ή υψηλή αρτηριακή πίεση, αποτελεί χρόνια πάθηση στην οποία η αρτηριακή πίεση στις αρτηρίες είναι αυξημένη. Με αυτήν την αύξηση της πίεσης η καρδιά εργάζεται πιο εντατικά από το φυσιολογικό για να κυκλοφορεί το αίμα μέσω των αιμοφόρων αγγείων.
Η αρτηριακή πίεση χωρίζεται σε δύο μετρήσεις, τη συστολική και τη διαστολική, που δείχνουν εάν ο καρδιακός μυς συστέλλεται (συστολή) ή χαλαρώνει μεταξύ των παλμών (διαστολή).
Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση
σε κατάσταση ηρεμίας κυμαίνεται από 100 έως 140 mmHg συστολική (ανώτατη μέτρηση) και από 60 έως 90 mmHg διαστολική (κατώτατη μέτρηση). Αν η πίεση βρίσκεται μονίμως σε επίπεδα 140/90 mmHg ή παραπάνω τότε η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή.
Περίπου 25% των ενήλικων και 60% των ατόμων ηλικίας >60 χρόνων έχουν υπέρταση. Η ύπαρξη υπέρτασης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μη-θανατηφόρων και θανατηφόρων στεφανιαίας νόσου, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, νεφρικής νόσου, καθώς και συνολική θνησιμότητα.
Η θεραπεία της υπέρτασης μειώνει
σημαντικά την επίπτωση στεφανιαίας νόσου, τη θνησιμότητα εξαιτίας αυτής, καθώς και την επίπτωση καρδιακής ανεπάρκειας, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και νεφροπάθειας.
Για την αντιμετώπιση της υπέρτασης η εφαρμογή μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων, όπως η αλλαγή του τρόπου ζωής συστήνεται σε όλους τους ασθενείς.
Σε αυτές περιλαμβάνονται:
- η διακοπή του καπνίσματος
- η μείωση του σωματικού βάρους
- η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας
- η μείωση κατανάλωσης άλατος (κατανάλωση <5 γραμμαρίων την ημέρα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού που περιέχεται στα τρόφιμα)→5 γραμμάρια = 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι (η σύσταση αυτή αφορά τους υγιείς ενήλικες)
- η αύξηση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών
- η μείωση αυξημένης κατανάλωσης αλκοόλ
- η μείωση της πρόσληψης κορεσμένου και ολικού λίπους
Χρήσιμες συμβουλές:
- Για την ενίσχυση της γεύσης των φαγητών, μπορείτε να αντικαταστήσετε το αλάτι με μυρωδικά ή μπαχαρικά. Επιπλέον μπορείτε να προσθέσετε ξίδι, λεμόνι, σκόρδο, κρεμμύδι κ.α
- Να χρησιμοποιείτε ιωδιούχο αλάτι
- Να προτιμάτε σπιτικά φαγητά, όπου θα μπορείτε να προσθέσετε την ανάλογη ποσότητα αλατιού
- Σε τρόφιμα όπως τυριά και αρτοσκευάσματα που έχουν διαφορετική περιεκτικότητα σε αλάτι, να ελέγχετε τις ετικέτες της συσκευασίας τους και να προτιμάτε αυτά με την χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλάτι
- Να μην επιλέγετε τα λαχανικά σε άλμη (τουρσί)
- Να προτιμάτε ανάλατους ξηρούς καρπούς
- Μην καταναλώνετε συχνά κονσερβοποιημένα, επεξεργασμένα και παστά κρέατα ή ψάρια
Τέλος, τόσο η αποτυχία των μη φαρμακευτικών μέτρων (διαιτητική αλλαγή, αύξηση σωματικής δραστηριότητας, διακοπή καπνίσματος κ.α), όσο και ο αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνος του ασθενούς οδηγούν στην έναρξη ειδικής φαρμακευτικής αντιυπερτασικής αγωγής.
Ωστόσο, ακόμη και για τους ασθενείς που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή είναι σημαντική η εφαρμογή αλλαγών στον τρόπο ζωής τόσο για την καλύτερη ρύθμιση και τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης όσο και για την αποφυγή ανεπιθύμητων γεγονότων που σχετίζονται με τη φαρμακευτική θεραπεία.
ΠΗΓΕΣ:
- Μάνιος, Γιάννης (2006). Διατροφική Αξιολόγηση.
- http://www.diatrofikoiodigoi.gr/
- https://el.wikipedia.org